امروزه جهانی که در آن زندگی می کنیم پر تلاش و تکاپو با سرعت انتقال اطلاعات و تولید علم و ابزار و تکنولوژی و خلاصه مصداقی از «ابر و باد و مه و خورشید و فلک درکارند تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری» در جهت ایجاد رفاه هر چه بیش تر برای خانواده ها و جوامع بشری می باشند در این بین اعتیاد که اکثر جوانان آینده ساز را هدف قرار داده است معضلی است که امروزه در جوامع غربی و شرقی به «بحران» تبدیل گردیده است و مانع جدی پیش روی جوامع در جهت رشد و پیشرفت و تولید علم و تکنولوژی می باشد. با اندک توجهی به پیرامون خود کمتر منصفی به انکار این واقعیت شوم و آثار تخریبی آن بر نیروی جوانان که آینده سازان هر کشوری خصوصاً میهن عزیزمان ایران می باشند می پردازد. کافی است در یکی از روزها سری به سالن های شلوغ و پر تردد دادسرای عمومی و انقلاب بزنیم تا مجرمین معتاد یا به عبارت صحیح تر معتادان مجرم را به عینه مشاهده کنیم. گویی رابطه ای انکار ناپذیر بین اعتیاد با جرایمی از جمله سرقت، ترک انفاق، فروش مواد مخدر و غیره وجود دارد در پرونده های دادگاه های خانواده وضعیت مشابهی نظیر آن چه در دادسراها می گذرد در بحث طلاق، ترک انفاق، فروش جهیزیه همسر و غیره توسط همسران معتاد قابل مشاهده می باشد. از این رو است که سهم عمده جرایم نصیب معتادان می گردد و امروزه مصرف و سوء مصرف مواد به عنوان یکی از مشکلات اصلی جوامع مطرح است و روز به روز شاهد گسترش شمار افراد وابسته مواد از یک سو و پایین آمدن سن افراد وابسته از سوی دیگر هستیم. اثرات سوء اعتیاد و هزینه های هنگفت آن بر خانواده و جامعه بر کسی پوشیده نیست از این رو در کشورهای مختلف تلاش های زیادی در راستای پیشگیری صورت گرفته است و گام اول پیشگیری، افزایش آگاهی افراد و بر طرف کردن عوامل خطرساز اعتیاد می باشد. از این رو شناخت ریسک فاکتورهای اعتیاد و به طور اخص عوامل خطرساز محیطی اجتماعی اعتیاد در شهرستان کلاله با توجه به تعدد پرونده های موجود در خصوص جرایم علیه اموال از جمله سرقت، گامی مؤثر در جهت کنترل اعتیاد و به تبع آن کاهش جرایم و اطاله رسیدگی در پرونده های مهم تر می باشد. تحقیق حاضر با تأکید بر عوامل خطرساز محیطی اجتماعی اعتیاد گامی است در جهت افزایش آگاهی های عمومی راجع به اعتیاد و عوامل آن و در نهایت با بررسی آمار و ارقام نوعی نتیجه علمی در این خصوص ارائه می نماید و می تواند به عنوان الگویی مورد استفاده ارگان ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی مرتبط با بازخوردهای منفی اعتیاد قرار گیرد به امید روزی که اختاپوس اعتیاد از جامعه بشری رخت رحیل بربندد.

الف) ضرورت و اهمیت تحقیق:

در شهرستان کلاله با توجه به این که معتادان برایندی از عوامل خطرساز محیطی از جمله بازخوردهایی از سوی خانواده، دوستان و همسالان، فراوانی و بازار مواد مخدر و خرده فرهنگ ها می باشند و تحت تأثیر مداوم این عوامل، ترک اعتیاد نیز غالباً به ناامیدی می پیوندند و دور و تسلسلی نامیمون بین اعتیاد و ترک اعتیاد و دوران پاکی و مجدداً بازگشت به اعتیاد وجود دارد لذا شناخت هر چه بیش تر این عوامل محیطی و زوایای گوناگون آن ها ابزار کنترلی در اختیار ما قرار می دهد چه این که بدون شناخت صحیح این عوامل برنامه ریزی درست و به موقع و کافی و در یک جمله «برنامه ریزی جامع و مانع» در جهت پیشگیری از اعتیاد امکان پذیر نخواهد بود اهمیت موضوع زمانی هویدا می گردد که اعتیاد را در دامنه جرایم به بیماری سرطان یا ایدز یا «بیماری لاعلاج» در دامنه بیماری ها تشبیه نماییم چرا که اولین مصرف مواد افیونی مصرف کننده را در مسیری قرار می دهد که شروع، جریان و خاتمه آن چیزی جز تباهی و سیاهی و هزینه های بی شمار آن برای دولت، جامعه و فرد نمی باشد، نظیر آن چه که به فرایند غیر قابل بازگشت علایم حیاتی در فرد و به عبارت دیگر «مرگ» تشبیه می گردد. لذا با توجه به این که برنامه ریزی خرد یا کلان در این شهرستان در امر پیشگیری از اعتیاد نیازمند جمع آوری آمار و بررسی عوامل خطرساز در این شهرستان می باشد و از طرفی تحقیقی را می توان تحقیق علمی محسوب نمود و بر آن تکیه نمود که مبتنی بر آمار باشد لذا تحقیق میدانی و آماری در این شهرستان امری ضروری به نظر         می رسید. ضرورت انجام تحقیق نیز آن است که تا کنون نه تنها به موضوع اعتیاد و عوامل محیطی اجتماعی آن به صورت عام پرداخته نشده است بلکه بررسی میدانی و آماری موضوع با توجه به این که این شهرستان در استان گلستان معتادان زیادی را در مقایسه با سایر شهرستان ها در خود جای داده است برای برنامه ریزی های کلان در این شهر از حیث پیشگیری از وقوع جرم برای استفاده نهادهایی چون، دادسرا، بهزیستی، آموزش و پرورش و … مفید فایده خواهد بود.