گوجه­فرنگی یکی از سبزیجاتی است که به صورت تازه در جهان امروز مصرف می­گردد. گوجه­فرنگی یک منبع غنی از فیبر، ویتامین آ، ث و لیکوپن می­باشد و مطالعات انجام گرفته نشان می­دهد که نقش بسیار مهمی در تغذیه انسان دارد. بدلیل فسادپذیری بالای گوجه­فرنگی، نمی­توان آن را برای مدت طولانی نگهداری کرد ولی با استفاده از تکنولوژی پس از برداشت میتوان تاحدودی این فسادپذیری را کنترل نمود. کلسیم یک ماده غذایی مهم و ضروری گیاه است که نقش فعالی در دیواره سلولی ایفا می­کند همچنین یک پیغام بر ثانویه است که نقش محوری را در تنظیم عملکرد فیزیولوژیکی در میوه­ها، سبزی­ها وگلها در دوره پس از برداشت دارد. به نظر می­رسد کلسیم ماده مناسبی برای حفظ کیفیت محصولات باشد. آزمایش حاضر به منظور مطالعه تاثیر تیمارهای کلسیم بر عمر پس از برداشت میوه گوجه فرنگی رقم دافنیس انجام گرفت. آزمایش اول جهت بررسی عمر انبارمانی میوه گوجه­فرنگی با استفاده از تیمارهای  کلسیم کلرید (1%، 5/1% و 2%)، کلسیم آسکوربات(25/0%، 5/0% و 1%) ونانو کلات کلسیم (2%، 4% و 6%)   انجام شد. پس از تیمار با ترکیبات ذکر شده، میوه­ها به مدت 35 روز در انكوباتور با دمای °C 10 و رطوبت نسبی 90% نگهداری شدند. هر 7 روز یكبار شاخص­های اسید آلی، pH، مواد جامد محلول، ویتامین ث، سفتی، کاهش وزن و لیکوپن مورد بررسی قرارگرفتند. آزمایش دوم جهت بررسی عمر قفسه­ای، مشابه آزمایش اول انجام شد با این تفاوت که میوه­ها پس از تیمار، به مدت 20 روز در انكوباتور با دمای °C 18  نگهداری شده و هر 4 روز یكبار ارزیابی شدند. هر دو آزمایش به صورت طرح کرت­های خرد شده در زمان و در قالب طرح كاملاً تصادفی در3 تكرار انجام شد. نتایج آزمایش اول نشان دادکه تیمارهای کلسیم، اثر معنی­داری بر شاخص­های اندازه­گیری شده داشت. كمترین pH، مواد جامد محلول، لیکوپن و بیشترین اسیدآلی و ویتامین ث در تیمار کلسیم آسکوربات 1% بدست آمد كه با سایر تیمارها از نظر آماری تفاوت معنی­داری نشان داد. بیشترین میزان سفتی مربوط به تیمارهای کلسیم آسکوربات 1% و کلسیم کلرید 2% بود که تفاوت معنی­داری با یكدیگر نداشتند. كمترین درصدكاهش وزن در تیمار کلسیم آسکوربات 1% بدست آمد كه به جز با تیمار کلسیم کلرید 2% با سایر تیمارها تفاوت معنی­داری داشت. نتایج حاصل از آزمایش دوم نیز نشان داد تیمارهای کلسیم، اثر معنی­داری بر شاخص­های اندازه­گیری شده نشان دادند. كمترین میزان لیکوپن در تیمار کلسیم آسکوربات 1% بدست آمد كه به جز با تیمار کلسیم کلرید 2% با سایر تیمارها تفاوت معنی­داری داشت. همچنین بیشترین میزان ویتامین ث در تیمار کلسیم آسکوربات 1% بدست آمد كه با سایر تیمارها تفاوت معنی­داری داشت. كمترین pH، مواد جامد محلول و بیشترین اسیدآلی و ویتامین ث در تیمار کلسیم آسکوربات 1% بدست آمد كه با سایر تیمارها از نظر آماری تفاوت معنی­داری نشان داد.اثر زمان نیز بر تمامی صفات اندازه­گیری شده در هر دو آزمایش معنی­دار بود. اثر متقابل تیمار و زمان نیز در مورد تمام صفات معنی­دار بود.بدین معنی که اثر تیمارها تابع زمان بودبرای نمونه سفتی در طول مدت زمان نگهداری کاهش یافته است. بر اساس نتایج بدست آمده به نظر می­رسد تیمار میوه­ها با کلسیم آسکوربات 1% و کلسیم کلرید2% موجب حفظ بیشتر خصوصیات کیفی میوه طی مدت نگهداری در انبار گشته است.

فصل اول: مقدمه و بررسی منابع

1-1- مقدمه

در دنیای امروز، مدیریت پس از برداشت محصولات کشاورزی به موضوعی مهم تبدیل شده است.از یک طرف افزایش جمعیت و تغییر الگوی مصرف و از طرف دیگر منابع محدود، موجب شده است که هزینه­های موادغذایی، بخش عمده­ای از بودجه خانوار و نیز بخش عظیمی از هزینه­های کلان کشور را به خود اختصاص دهد. بنابراین همه کشورها در طول مراحل پس از برداشت محصولات کشاورزی ،سرمایه­گذاری لازم را انجام می­دهند تا به طور چشمگیری ضایعات حاصل را کاهش دهند ]1.[