چکیده

با توجه به مشکلات موجود در شهرهای بزرگ مانند گسترش شهر بر روی اراضی باارزش کشاورزی پیرامون و فرسودگی فضایی – کالبدی بافتهای درونی شهر، لزوم اتخاذ روشها و راهبردهایی جهت برقراری توسعه پایدار شهرها بیش از پیش ضرورت دارد. در این خصوص راهبرد توسعه درون زای شهری، یعنی توجه به بهسازی بافت و نوسازی در بافتهای درونی و فرسوده شهرها- بدلیل وجود توانهای بالقوه و بالفعل موجود در آنها – روشی است که می تواند معضلات فضایی و کالبدی شهرها را حل نماید. اما یکی از موانع دسترسی به توسعه پایدار دورنی شهرها در این بافتها ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی می باشد که در اغلب موارد، بدون مبانی علمی و تخصصی ، به عنوان مانعی دست و پاگیر جهت نوسازی اینگونه بافت ها می باشد. از جمله این ضوابط و مقررات، ضوابط ارتفاعی ساختمانها است. تحقیق حاضر در پی بررسی اثربخشی ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی بر بهسازی و نوسازی مسکن در بافت فرسوده شهر اصفهان می باشد تا با شناسایی این تاثیرات محدودیت های قوانین شناسایی و راهکارهای اصلاح آنها بیان گردد.

با توجه به موضوع تحقیق، روش بکار رفته شده در این پایان نامه، روش توصیفی – تحلیلی می باشد. درتحقیق حاضر پس از ارائه مولفه های ارتفاعی در بافت های فرسوده و طرح 6 مدل، راهکارهایی مربوطه ارائه می گردد.

کلید واژه ها : مقررات شهرسازی، طرح تفصیلی، ضوابط ارتفاعی، بافت فرسوده، بهسازی، نوسازی.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                صفحه

بخش اول : مبانی نظری و فنی تحقیق

فصل اول : کلیات طرح تحقیق                                                                         

طرح مسئله2
سوالات تحقیق4
فرضیات تحقیق4
اهداف تحقیق5
سابقه و ضرورت انجام تحقیق5
کاربرد تحقیق5
استفاده كنندگان از نتیجه پایان نامه ( اعم از مؤسسات آموزشی ، پژوهشی ،  دستگاههای اجرایی و غیره )6
جنبة جدید بودن و نوآوری طرح6
روش انجام تحقیق6
 جامعة آماری و تعداد نمونه7
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات7
تعریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی7
1-12-1- اثربخشی8

1-12-2-  مقررات8

1-12-3- ضوابط و مقررات شهرسازی8

1-12-4-  طرح تفصیلی9

1-12-5-  بافت فرسوده شهری9

1-12-6-  ضوابط ارتفاع10

عنوان                                                                                                                                صفحه

1-12-7-  ضوابط سایه اندازی10

1-12-8-  نوسازی11

1-12-9- بهسازی12

1-13- جمع بندی و نتیجه گیری12

 

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

2-1- مقدمه14

2-2- توسعه پایدار15

2-2-1- توسعه پایدار شهری15

2-2-2-  شاخص های توسعه پایدار شهری17

2-2- 2-1-  شاخص سیاسی17

2-2-2- 2- شاخص های اجتماعی – فرهنگی 17

2-2-2-3-  شاخص های اقتصادی18

2-2-2-4- شاخص فناوری19

2-2-2-5-  شاخص زیست محیطی19

2-3- بررسی  بافت های شهری 20

2-3-1- بافت تاریخی 20

2-3 -2- بافت قدیم 21

2-3-3- بافت پیرامونی یا بافتهای با اسكان غیررسمی 21

2-3-4- بافت فرسوده 21

2-3-4-1-بافت های دارای میراث های شهری22

2-3-4-2-  بافت های شهری(فاقد میراث شهری) 22

2-3-4-3-  بافت های حاشیه ای (سكونتگاههای غیررسمی ) 22

عنوان                                                                                                                                صفحه

2-3-5- ویژگی عمومی بافتهای فرسوده 23

2-3- 5- 1-  عمر ابنیه 23

2-3- 5- 2-  دانه بندی و تعداد طبقات23

2-3- 5- 3-  نوع مصالح23

2-3- 5- 4-  وضعیت دسترسی ها 23

2-3-5- 5- وضعیت خدمات و زیر ساختهای شهری 24

2-4- دیدگاههای نظری در زمینه بهسازی و نوسازی بافتهای شهری 24

2-4-1- اوژن ویوله لودو ( 1879- 1814 م )24

2-4-2- جان راسکین (1900- 1818م)25

2-4-3- کامیلیو سیت (1843-1904م)26

2-4-4- کامیلو بویی تو (1914-1836) 26

2-4-5- لوکا بلترامی ( 1933-1854) 27

2-4-6- لودویکو کوارونی (1987-1911) 28

2-4-7- گوستاو جیووانی (1873-1947) 29

2-4-8- پاتریس گدس(1854-1932م )29

2-4-9- شارل اوارد ژانره مشهور به لوكوربوزیه (1887 -1965 م)30

2-4-10- کوین لینچ (1984-1918 م )31

2-4-11- کنزو تانگه  (1913)32

2-4-12- ادموند بیکن (1910- 2005 )32

2-5- روشهای مداخله در زمینه بهسازی و  نوسازی بافتهای فرسوده 33

2-5-1- روش حفاظتی – بهداشتی34

2-5-2- روش حفاظتی – تزیینی34

2-5-3- روش بازسازی شهری34

2-5-4- روش مرمتی معماری – شهری برای فضاهای محدود 35

عنوان                                                                                                                                صفحه

2-5-5-روش جامع مرمت شهری35

2-6- جمع بندی و نتیجه گیری36

 

فصل سوم : مبانی فنی تحقیق

3-1- مقدمه38

3-2- روشهای تعیین ارتفاع39

3-2 -1- روش گاباری39

3-2 -2-روش سطح اشغال زمین و طبقات40

3-2-3-روش سطح فضای باز41

3-2-4- روش سطح آشکاری آسمان41

3-2-5- روش شاخص روشنایی43

3-3- عوامل و مولفه های موثر بر ارتفاع پذیری ساختمانها44

3-3-1- عوامل و مولفه های عام و کلی45

3-3-1-1-  عوامل و مولفه های طبیعی – اقلیمی موثر در  ارتفاع پذیری ساختمانها45

3-3-1-1-1- عرض جغرافیایی وموقعیت سالیانه خورشید( نقاط اوج و حضیض سالیانه خورشید)45

3-3-1-1-2- موقعیت خورشید46

3-3-1-1-3- اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه48

3-3-1-1-4- توپوگرافی و شیب زمین50

3-3-1-2- عوامل ومولفه های حقوقی و قانونی(ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی) ارتفاع پذیری ساختمان ها51

3-3-1-2-1- منطقه بندی ارتفاعی شهر52

3-3-1-2-2- حرایم و محدودیتهای ارتفاعی52

3-3-2- عوامل و مولفه های خاص و موضعی53

3-3-2-1- ویژگی ها و مشخصات فضایی – کالبدی فردی پلاک و ساختمان54

عنوان                                                                                                                                صفحه

3-3-2-1-1-  جهت گیری قطعات و دانه بندیهای شهری نسبت به خورشید یا رون 54

3-3-2-1-2-  نسبت طول به عرض زمین59

3-3-2-1-3- الگوی کالبدی ساخت مسکن60

3-3-2-1-4- مساحت زمین61

3-3-2-1-5- مقطع و شکل طبقاتی ساختمانهای سایه پذیر61

3-3-2-1-6- شکل همجواری ساختمان با ساختمانهای پیرامون64

3-3-2-1-7 – نحوه  قرار گیری ، نسبت  و چیدمان باز شوها  و  پنجره های  جبهه  جنوبی ( جبهه اصلی )

ساختمانهای شمالی65

3-3-2-1-8- سطح اشغال66

3-3-2-1-9- شکل سطح اشغال (ترکیب توده و فضا )66

3-3-2-1-10- جهت گیری پلاک نسبت به معبر یا دسترسی پلاک به معبر74

3-3-2-2- ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی پلاک ها و ساختمانهای همجوار و بافت77

3-3-2-2-1- الگوی شبکه معابر78

3-3-2-2-2- عرض معابر78

3-3-2-2-3- جهت معابر79

3-4- جمع بندی و نتیجه گیری 79

فصل چهارم : مروری بر تجارب طرح های توسعه شهری در جهان

4-1- مقدمه82

4-2- نگرشی به تاریخچه  طرح های توسعه شهری در جهان83

4-2-1- تجارب انگلستان 89

4-2-2- تجارب فرانسه93

4-2-3- تجارب کشور آلمان96

4-2-4-تجارب کشور ایالات متحده آمریکا98

عنوان                                                                                                                                صفحه

4-2-5- تجارب چین100

4-2-6- تجارب ژاپن100

4-3- جمع بندی و نتیجه گیری106 

فصل پنجم : جایگاه طرح های توسعه شهری در نظام برنامه ریزی شهری ایران

5-1- مقدمه108

5-2- بررسی اصطلاحات قانونی109

5-2-1- قانون 109

5-2-1-1- قانون اساسی109

5-2-1-2- قانون عادی109

5-2-1-3- آیین نامه110

5-2-1-4- تصویب نامه110

5-2-1-5- بخشنامه110

5-3- تجارب ایران در نظام برنامه ریزی شهری111

5-4- نظام طرحهای توسعه شهری در ایران 117

5-4-1- طرح های جامع118

5-4-2- طرح های  توسعه و عمران شهر و حوزه نفوذ118

5-4-3- طرح های هادی شهری 119

5-4-4- طرح های جزئیات شهرسازی119

5-4-5- طرح های آماده سازی زمین120

5-4-6- طرح های  شهرستان120

5-4-7- طرح های  منطقه شهری121

5-4-8- طرح های بهسازی و نوسازی بافتهای قدیم121

5-4-9- طرح های تفصیلی122

عنوان                                                                                                                                صفحه

5-5- جمع بندی و نتیجه گیری123

فصل ششم : ضوابط و مقررات ارتفاع پذیری بافت های شهری

6-1- مقدمه125

6-2- ضوابط و مقررات عام سایه اندازی بافت های شهری126

6-2-1- تصویب طرح های ملی موثر در توسعه شهرها126

6-2-2-  ضوابط   منطقه بندی  و تعیین   تراکم های  ساختمانی و کاربری  اراضی  در  طرح های  توسعه

شهری126

6-2-3-  ضوابط و مقررات افزایش تراکم و بلند مرتبه سازی127

6-2-4- ضوابط و مقررات منطقه بندی مسكونی شهرها به مجتمع آپارتمانی، چندخانواری و تك واحدی در جهت حفظ حقوق همسایگی در واحدهای مسكونی به لحاظ تأمین نور، آفتاب و عدم اشراف129

6-2-5- كنترل تراكم ساختمانی و تعیین سطح اشغال در مناطق مسكونی ( براساس حفظ سرانه فضای باز، تشویق بلندمرتبه سازی، كاهش سطح زیربنای مسكونی و عدم تفكیك )130

6-2-6- ارتفاع ساختمان ( تعداد طبقات روی پیلوت ) با توجه به عرض ترافیکی گذرهای اطراف131

6-2-7- احداث ساختمان های (6) طبقه و بیشتر در شهر تهران132

6-2-8- جلوگیری از افزایش محدوده شهرها133

6-2-9- موضوع بافت های فرسوده شهری133

6-2-10- شاخصهای شناسایی بافت های فرسوده شهری134

6-2-11- اعطای تراکم تشویقی در بافتهای فرسوده شهری134

6-2-12- آیین نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن135

6-3- ضوابط و مقررات خاص ارتفاع پذیری بافت های شهری136

6-3-1- مقدمه136

6-3-2- ضوابط و مقررات ساختمانی و شهرسازی طرح تفصیلی شهر اصفهان136

عنوان                                                                                                                                صفحه

6-3-3- تعریف مفاهیم138

6-3-4- ضوابط و مقررات عمومی140

6-3-4-1- مشرفیت، معماری و نحوه استقرار بناها141

6-3-4-2- پارکینگ ها143

6-4- جمع بندی و نتیجه گیری143

 

بخش دوم : تجزیه و تحلیل یافته ها و ارائه راهکارهای پیشنهادی تحقیق

 

فصل هفتم : شناخت اجمالی نمونه موردی

7 -1- مقدمه147

7-2- معرفی اجمالی شهر اصفهان148

7 -2-1  موقعیت جغرافیایی شهر اصفهان148

7-2-2- توپوگرافی شهر اصفهان148

7-3- مهمترین عناصر اقلیمی در شهر اصفهان149

7-3-1-  درجه حرارت150

7-3-2- ساعات آفتابی151

7-3-3- موقعیت خورشید152

7-3-4- سایر عناصر اقلیمی156

7-4- بررسی تحولات جمعیتی در سرشماریهای رسمی کشور156

7-5- تاریخچه شکل گیری ساختار فضایی – کالبدی شهر اصفهان160

7-6- شناخت بافت فرسوده در سطح مناطق شهری اصفهان164

7 -7- طرح های توسعه شهری در اصفهان168

7-7-1- طرح های جامع کوکس (1338 ه.ش )169

عنوان                                                                                                                                صفحه

7-7-2- طرح جامع و تفضیلی ارگانیک170

7-7-3- طرح منطقه اصفهان172

7-7-4- طرح تجدید در طرح جامع وتفضیلی ارگانیک173

7-7-5- طرح بازنگری طرح تفصیلی174

7-8- جمع بندی و نتیجه گیری176

 

فصل هشتم : تجزیه و تحلیل یافته ها

8-1- مقدمه179

8-2-  تدوین  مدل  نظری  و تجریدی  عوامل و مولفه های  موثر در  ارتفاع پذیری  ساختمانها  در  شهر

اصفهان180

8-2-1- عوامل و مولفه های عام و کلی181

8-2-1-1- عوامل و مولفه های طبیعی – اقلیمی موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها181

8-2-1-1-1- عرض جغرافیایی و موقعیت سالیانه خورشید(نقاط اوج و حضیض سالیانه خورشید)182

8-2-1-1-2- موضع یا مسیر حرکت روزانه خورشید182

8-2-1-1-3- اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه182

8-2-1-1-4- توپوگرافی و شیب زمین183

8-2-1-2- عوامل و مولفه های حقوقی و قانونی ( ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی ) ارتفاع پذیری ساختمان ها184

8-2-1-2-1- پهنه بندی ارتفاعی184

8-2-1-2-2- حرایم و محدودیتهای ارتفاعی185

8-2-2- عوامل و مولفه های خاص و موضعی185

8-2-2-1- ویژگی ها و مشخصات فضایی – کالبدی فردی185

8-2-2-1- جهت گیری قطعات و دانه های شهری نسبت به خورشید یا رون186

8-2-2- 2- نسبت طول به عرض زمین186

عنوان                                                                                                                                صفحه

8-2-2- 3-  الگوی کالبدی ساخت مسکن188

8-2-2- 4-  مساحت زمین188

8-2-2- 5- شکل ساختمان189

8-2-2- 6- سطح اشغال189

8-2-2- 7- شکل سطح اشغال190

8-2-2- 8- جهت گیری پلاک نسبت به معبر190

8-2-2- 9- نسبت بازشوها در جبهه اصلی ساختمان191

8-2-3- ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی پلاک ها و ساختمانهای همجوار و بافت191

8-2-3-1- الگوی شبکه معابر191

8-2-3-2- عرض معابر192

8-2-3-3- جهت معابر192

8-3- تدوین مثال واره های ارتفاع پذیری ساختمانها193

8-3-1- مثال واره های شماره 1 196

8-3-2- مثال واره های شماره 2 203

8-3-3- مثال واره های شماره 3 208

8-3-4- مثال واره های شماره 4 214

8-3-5- مثال واره های شماره 5 220

8-3-6- مثال واره های شماره 6 226

8- 4- تحلیل مدل نظری و تجریدی ارتفاع پذیری ساختمانها در نمونه های عملی بافت شهری اصفهان232

8-4-1- نمونه  منظم بافت فرسوده شهری233

8-4-2- نمونه نامنظم بافت فرسوده شهری239

8-5- جمع بندی و نتیجه گیری245

عنوان                                                                                                                                صفحه

فصل نهم : نتیجه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی

9-1- مقدمه247

9- 2- مروری بر مطالعات پیشین248

9-3-  بررسی سوال و فرضیه تحقیق248

9-4- ارائه راهکارهای پیشنهادی مرتبط با موضوع تحقیق251

9-4-1- تغییر نسبت طول به عرض251

9-4-2- اضافه کردن ارتفاع پیلوت یا زیرزمین به ارتفاع ساخت قطعه جنوبی252

9-4-3- اضافه کردن ارتفاع پنجره ارتفاع  ساخت قطعه جنوبی252

9-4-4- اضافه نمودن میزان عقب نشینی جبهه شمالی به ارتفاع بنا (تغییر در نحوه استقرار بنا در قطعه)253

9-4-5- تغییر و اصلاح ضابطه سایه اندازی  40%  طول پلاک شمالی به رعایت 40 %  طول  خود  همان  پلاک253

9-4-6- تغییر در استانداردهای ساعات نیاز به بهره مندی از نور خورشید254

9-5- بررسی راهکارهای پیشنهادی در مثال واره های ارتفاع پذیری ساختمانها254

9-5-1- مثال واره های شماره 1 راهکارهای اجرایی پیشنهادی254

9-5-2 مثال واره های شماره 2 راهکارهای اجرایی پیشنهادی257

9-6-  محدودیتها و مشکلات تحقیق261

9-7- پیشنهادات تحقیقات بعدی263

9-8- جمع بندی و نتیجه گیری263

بخش سوم : منابع و ماخذ

فهرست منابع 265

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست جداول

جدول 3-1 : مزایا و معایب گونه های مختلف واحدهای مسکونی62

جدول 4-1 : تحول پارادایم های شهرسازی در قرن بیستم88

جدول 4–2 : توزیع مسوولیت های برنامه ریزی در سطوح مختلف دولت94

جدول 4-3  : انواع طرح های متداول در آلمان97

جدول 4-4 : مرجع تصویب طرح های مختلف در چین101

جدول 4-5 : ویژگیهای اصلی نظام مدیریت توسعه شهری در کشورهای مورد مطالعه104

جدول 4-6 : ویژگیهای اصلی نظام مدیریت توسعه شهری در کشورهای مورد مطالعه105

جدول 5-1 : سطوح تصمیم گیری سلسله مراتب طرحهای توسعه کالبدی ( سطح ملی –  محلی )114

جدول 5-2 : تعاریف، ویژگیها، محتوا و وظایف طرح های جامع توسعه و عمران شهری115

جدول 6-1 : حداقل فضای باز به ازای هر واحد مسکونی بر اساس تعداد طبقات131

جدول 6-2 :  ارتفاع ساختمان ( تعداد طبقات روی پیلوت )  با  توجه  به  عرض  ترافیکی  گذرهای  اطراف

آن132

جدول  7-1  :  رژیم حرارتی فصلی  ایستگاه هواشناسی اصفهان150

جدول  7-2 :  میانگین تعداد ساعات آفتابی در اصفهان152

جدول  7-3 : تعیین درجات موقعیت خورشید در آسمان برای اول فروردین ، تیر ، مهر و دی155

جدول 7-4  : جمعیت شهر اصفهان از سال 1335 الی 1385156

جدول 7-5  : تغییرات خانوار در شهر اصفهان157

جدول 7-6 : جمعیت، درصد جمعیت ، بعد خانوار و نسبت جنسی در مناطق چهارده گانه شهر اصفهان در سال 85166

جدول 7-7  : مساحت مناطق شهر اصفهان و بافتهای فرسوده  آن168

جدول 8-1 : عوامل و مولفه های عام و کلی ارتفاع ساختمانها در شهر اصفهان193

جدول 8-2 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در شهر اصفهان195

جدول 8-3 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 1199

جدول 8-4  : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره اول براساس موقعیت خورشید202

جدول 8-5 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 2207

جدول 8-6 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره دوم براساس موقعیت خورشید208

جدول 8-7 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 3213

جدول 8-8  : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره سوم براساس موقعیت خورشید214

جدول 8-9 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 4219

جدول 8-10 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره چهارم براساس موقعیت خورشید220

جدول 8-11 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 5225

جدول 8-12 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره پنجم براساس موقعیت خورشید226

جدول 8-13 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 6231

جدول 8-14 : میزان ارتفاع مجاز در مثال واره ششم براساس موقعیت خورشید232

جدول 8-15 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در بلوک منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان235

جدول 8-16 : ارتفاع پذیری قطعات در بافت منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان براساس موقعیت

خورشید236

جدول 8-17 : عوامل و مولفه های خاص و موضعی ارتفاع پذیری ساختمانها در بلوک نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان241

جدول 8-18 : ارتفاع پذیری قطعات در بافت نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان براساس موقعیت

خورشید242

جدول 9-1 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 1  راهکارهای پیشنهادی259

جدول 9-2 : ارتفاع ساختمان جنوبی بدون ایجاد سایه اندازی نامطلوب برروی ساختمان شمالی در مثال واره شماره 2  راهکارهای پیشنهادی 262

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست اشکال

شکل 1-1  : حریم سایه اندازی بنا11

شکل 3-1  : روش گاباری در تعیین ارتفاع ساختمانها40

شکل 3-2  : روش سطح اشغال زمین و طبقات در تعیین ارتفاع ساختمانها42

شکل 3-3  : روش سطح آشکاری آسمان در تعیین ارتفاع ساختمانها43

شکل 3-4 : روش شاخص روشنایی در تعیین ارتفاع ساختمانها44

شکل 3-5 : زاویه ارتفاع و زاویه سمت خورشید48

شکل 3- 6 : جهت ساختمان در رابطه با اقلیم56

شکل 3-7 : رون راسته در شهرسازی57

شکل 3-8 : رون اصفهانی در شهرسازی58

شکل 3-9  : رون کرمانی در شهرسازی59

شکل 3-10 : الگوی اول (ساختمان یک طرفه ) شکل سطح اشغال67

شکل 3-11 : الگوی دوم شکل سطح اشغال67

شکل 3-12 : الگوی سوم ( ساختمان یک طرفه ) شکل سطح اشغال68

شکل 3-13 : الگوی چهارم شکل سطح اشغال69

شکل 3-14 : الگوی پنجم شکل سطح اشغال70

شکل 3-15 : الگوی ششم (ساختمان دو طرفه مجزا ) شکل سطح اشغال71

شکل 3-16 : الگوی هفتم ( ساختمان U شکل ) شکل سطح اشغال72

شکل 3-17 : الگوی هشتم (ساختمان حیاط مرکزی  ) شکل سطح اشغال73

شکل 3-18 : جهت گیری پلاک نسبت به معبر75

شکل 5-1 : مدل سلسله مراتبی قوانین شهری111

شکل 6-1 : حریم اشراف و حریم سایه اندازی مجاز بنا139

شکل 6-2 : تعیین محدوده شهر قدیم و منطقه تاریخی شهر اصفهان141

شکل 6-3 : نحوه جانمایی بنا در حاشیه معابر با عرض بیست متر و بیشتر شمالی – جنوبی142

شکل 8-1 : رون اصفهانی در شهرسازی187

شکل 8-2 : انواع الگوهای متعارف شکل سطح اشغال190

شکل 8-3 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره1196

شکل 8-4 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره اول198

شکل 8-5 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره اول در اول تابستان در ساعات  9 صبح الی 12 ظهر200

شکل 8-6  : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره اول در اول زمستان در ساعات  9 صبح الی 12 ظهر201

شکل 8-7 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیردر مثال واره شماره 2203

شکل 8-8 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره  دوم204

شکل 8-9  : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره دوم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر205

شکل 8-10 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره دوم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر206

شکل 8-11:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیردرمثال واره شماره 3209

شکل 8-12 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره سوم210

شکل 8-13 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره سوم در اول فصل تابستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر211

شکل 8-14 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره سوم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر212

شکل 8-15 :موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 4 215

شکل 8-16 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره چهارم216

شکل 8-17 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره چهارم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر217

شکل 8-18 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره چهارم در اول فصل زمستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر218

شکل 8-19:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 5 221

شکل 8-20 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره پنجم 222

شکل 8-21 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره پنجم در اول فصل تابستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر223

شکل 8-22 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره پنجم در اول فصل زمستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر224

شکل 8-23:موقعیت قطعه سایه انداز(قطعه جنوبی)وقطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 6227

شکل 8-24 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره ششم228

شکل 8-25 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره ششم در اول فصل تابستان درساعات 9 صبح الی 12 ظهر229

شکل 8-26 : موقعیت خورشید و ارتفاع سایه اندازی در مثال واره ششم در اول فصل زمستان در ساعات 9 صبح الی 12 ظهر230

شكل 9-1  : موقعیت قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و قطعه سایه پذیر در مثال واره شماره 1 راهکارهای اجرایی پیشنهادی255

شکل 9-2 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره اول با ارتفاع 12.8 و 13.6 متر256

شكل 9-3 : موقعیت قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و قطعه سایه پذیر در مثال واره شماره2 راهکارهای اجرایی پیشنهادی258

شکل 9-4 : موقعیت ساخت در قطعه سایه انداز ( قطعه جنوبی ) و سایه پذیر( قطعه شمالی ) در مثال واره دوم با ارتفاع 14.40 و 15.20260

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست نقشه ها

نقشه 7-1 : شهرستانهای موجود در استان اصفهان و جایگاه شهر اصفهان149

نقشه  7-2 : اصفهان در دوره صفویه ( 1006 تا 1136 میلادی )161

نقشه 7-3  : ساختار شهر صفوی161

نقشه 7-4 : ساختار شهر اصفهان دوره معاصر162

نقشه 7-5 : محورهای توسعه شهر اصفهان  در دوره صفویه164

نقشه 7-6 : توزیع جمعیت در مناطق چهاده گانه شهر اصفهان165

نقشه 7-7 : بافتهای فرسوده مصوب در کل مناطق شهر اصفهان167

نقشه 8-1 : موقعیت جغرافیایی بلوک منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان234

نقشه 8-2 : ارتفاع قطعات بر اساس ضوابط طرح های تفصیلی در بافت منظم از بافت فرسوده منطقه 4 شهر اصفهان237

نقشه 8-3 : موقعیت جغرافیایی بلوک نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان240

نقشه 8-4 : ارتفاع قطعات بر اساس ضوابط طرح های تفصیلی در بافت نامنظم از بافت فرسوده منطقه 3 شهر اصفهان243

عنوان                                                                                                                                صفحه

فهرست نمودار

نمودار 3-1 : مدل نظری عوامل و مولفه های موثر بر ارتفاع پذیری ساختمانها47

نمودار 4-1 : ساختار توسعه و عمران در انگلستان91

نمودار 7-1 : رژیم حرارتی ایستگاه سینوپتک اصفهان151

نمودار 7-2 : نمودار مسیر خورشید برای عرض جغرافیایی ˚32153

نمودار 7-3 : ترسیم مسیر خورشید در آسمان برای عرض جغرافیایی ˚32154

نمودار  7-4 : تغییرات نرخ رشد سالانه جمعیت در شهر اصفهان طی سالهای 1335- 1385157

نمودار 7-5  : تغییرات بعد خانوار در شهر اصفهان طی سالهای 1335- 1385158

نمودار 7-6  : تعدادمردان وزنان درشهراصفهان در سال1385 به درصد159

نمودار 7-7  :  هرم سنی شهراصفهان درسال 1385159

نمودار 8-1 : عوامل و مولفه های عام و کلی ارتفاع پذیری ساختمان ها180

نمودار 8-2 : عوامل و مولفه های طبیعی– اقلیمی ارتفاع پذیری در شهر اصفهان181

نمودار 8-3  : عوامل و مولفه های حقوقی و قانونی ضوابط و مقررات شهرسازی طرح تفصیلی ارتفاع پذیری ساختمان ها184

نمودار 8-4  : عوامل و مولفه های خاص و موضعی سایه اندازی ساختمانها185

نمودار 8-5  : عوامل و مولفه های فردی پلاک ها در تعیین ارتفاع پذیری ساختمانها187

نمودار 8-6 : ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی بافت موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها192

عنوان                                                                                                                                صفحه

 

 

چکیده…………………………………………………………………………………1

فصل اول : مقدمه پژوهش

1-1مقدمه ……………………………………………………………………………………..3-2

1-2بیان مسئله………………………………………………………………………………………..7-3

1-3 اهمیت و ضرورت پرسش ………………………………………………………………….9-7

1-4اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………….9

1-5 فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………….10

1-6 متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………..10

1-6-1 تعریف مفهومی……………………………………………………………………………………………………………….11

1-6-2 تعریف عملیاتی……………………………………………………………………………………………………………….11

فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه ی پژوهش

2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………..13

2-2 پیشرفت تحصیلی………………………………………………………………………………………..13

2-3 تعاریف پیشرفت تحصیلی…………………………………………………………………………………………………….14

2-4 معیارهای پیشرفت تحصیلی…………………………………………………………………………………………….15-14

2-5 عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی  …………………………………………………………………………………………16

2-5-1 آموزش خانواده……………………………………………………………………………………………………………….16

2-5-2 طبقه اجتماعی والدین……………………………………………………………………………………………………….16

2-5-3 تحرک اجتماعی………………………………………………………………………………………………………………16

2-5-4 ایدئولوژی…………………………………………………………………………………………………………………….. 17

2-6 خودکار آمدی……………………………………………………………………………………………………………….20-18

2-6-1 تعریف خودکار آمدی………………………………………………………………………………………………..22-21

2-6-2 انواع خود کارآمدی………………………………………………………………………………………………………….23

2-6-3 تفاوت خودکار آمدی با سایر انواع باورهای خود…………………………………………………………………23

2-6-3-1 خود پنداره ………………………………………………………………………………………………………………..24

2-6-3-2 عزت نفس…. ……………………………………………………………………………………………………………..24

2-6-3-3 انتظارات عملکرد ………………………………………………………………………………………………………..25

2-6-3-4 کنترل تصویری……………………………………………………………………………………………………………25

2-6-4 ابعاد خود کار آمدی…………………………………………………………………………………………………………26

2-6-4-1 سطح……………………………………………………………………………………………………………………….. 26

2-6-4-2 عمومیت ……………………………………………………………………………………………………………………27

2-6-4-3 نیرومندی……………………………………………………………………………………………………………………27

2-6-5 منابع باورهای خود کار آمدی …………………………………………………………………………………………..28

2-6-5-1 تجارت مسلط……………………………………………………………………………………………………………..29

2-6-5-2 تجارت جانشینی………………………………………………………………………………………………………….29

2-6-5-3 قانع سازی کلامی………………………………………………………………………………………………………..30

2-6-5-4 حالت های فیزیولوژیکی و هیجانی ……………………………………………………………………………….31

2-6-5-5 تجارت تصویر سازی ذهنی………………………………………………………………………………………… 31

2-6-6 خود کار آمدی بالا و پایین………………………………………………………………………………………………..31

2-6-7 خود کار آمدی ، انگیزش و اسناد ……………………………………………………………………………….33-32

2-6-8  جنسیت و خود کار آمدی………………………………………………………………………………………………..34

2-6-9 خود کار آمدی و پیشرفت تحصیلی…………………….. …………………………………………………………..35

2-6-10 تاثیر زمینه های فرهنگی و اجتماعی روی خود کار آمدی……………………………………………………36

2-6-11 نقش باورهای خود کار آمدی در انگیزش افکار…………………………………………………………. 38-37

2-6-12 تحلیل باورهای خود کار آمدی در گستره زندگی… …………………………………………………………..39

2-6-12-1 تأثیر بافت خانواده بر باورهای خودکار آمدی…. ……………………………………………………………39

2-6-12-2 تأثیر دوستان و همسالان……………………………… ……………………………………………………………39

2-6-12-3 نقش مدرسه ………… ……………………………………………………………………40

2-6-13 رشد خود کار آمدی به واسطه مرحله گذر نوجوانی…… …………………………………………………….40

2-6-14 خود کار آمدی مرتبط با بزرگسالی…………………………………………………………………………………. 40

2-6-15 راهبردهای بهبود خود کار آمدی ………………………………………………………………… …………..42-41

2-7 اهمال کاری تحصیلی…………………………………………………………………………………………………………. 43

 2-7-1 تعاریف……………………………………………………………………………………………………………………….. 44

2-7-2 رویکرد اهمال کاری ……………………………………………………………………………………………………… 44

2-7-2-1 رویکردهای رفتاری …………………………………………………………………………………………………….45

2-7-2-2 رویکردهای منطقی – هیجانی……………………………………………………………………………….. 49-46

2-7-2-3 رویکردهای شناختی ……………………………………………………………………………………………………50

2-7-2-4 رویکرد انگیزشی ………………………………………………………………………………………………………..51

2-7-3 اهمال کاری بعنوان یک عادت…………………………………………………………………………………………. 52

2-7-4 اهمال کاری بعنوان یک اختلال شخصیتی…………………………………………………………………… 53-52

2-7-5 اهمال کاری تحصیلی و اهمال کاری غیر تحصیلی ………………………………………………………..55-54

2-7-6اهمال کاری  و اهمال کاری فعال …………………………………………………………………………………57-56

2-7-7 درماندگی آموخته شده……………………………………………………………………………………………………. 58

2-8 اضطراب آموزشگاهی…………………………………………………………………………………………………………. 59

2-8-1 نشانه های اضطراب امتحان ……………………………………………………………………………………….61-60

2-8-2 سبب شناسی اضطراب امتحان…………………………………………………………………………………………. 62

2-8-3 سه مدل در سبب شناسی اضطراب امتحان…………………………………………………………………………..63

2-8-3-1 مدل توجهی – شناختی………………………………………………………………………………………… 65-64

2-8-3-2 مدل روان پویشی اضطراب امتحان ساراسون…………………………………………………………………. 66

2-8-3-3 مدل نقض در مهارت مطالعه……………………………………………………………………………………….. 67

2-8-4 عوامل مرتبط با اضطراب………………………………………………………………………………………………… 68

2-8-4-1 روابط والدین با فرزند………………………………………………………………………………………………… 68

2-8-4-2 انتظارات معلم ……………………………………………………………………………………………………………69

2-8-4-3 مهارت های تحصیلی…………………………………………………………………………………………………. 70

2-8-4-4- دشواری امتحان……………………………………………………………………………………………………….. 70

2-8-4-5 محیط برگزاری امتحان…………………………………………………………………………………………. 71-70

2-8-5 مثلث اضطراب امتحان……………………………………………………………………………………………………. 72

2-8-5-1 بخش فیزیکی……………………………………………………………………………………………………………. 72

2-8-5-2 بخش هیجانی – عاطفی……………………………………………………………………………………………… 73

2-8-5-3 بخش شناختی – ذهنی……………………………………………………………………………………………….. 74

2-8-6 رویکرد درمانی کاهش اضطراب امتحان …………………………………………………………………………….75

2-8-6-1 رویکرد شناختی – رفتاری………………………………………………………………………………………….. 75

2-8-6-2 کاهش اضطراب امتحان از طریق مقابله با باورهای غیر عقلانی الیس………………………………….76

2-8-6-3 کاهش اضطراب امتحان از طریق دیدگاه شناختی بک……………………………………………………….77

2-9 پیشینه پژوهش ………………………………………………………………………………………..77

2-9-1 الف : تحقیقات انجام شده داخلی………………………………………………………………………………..80-78

2-9-2 ب : تحقیقات انجام شده خارجی………………………………………………………………………………. 82-80

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

3-1 طرح پژوهش………………………………………………………………………………………………… 83

3-2 جامعه آماری ،  نمونه گیری و روش نمونه …………………………………………………………………………….84

3-3 ابزار گرد آوری داده ها……………………………………………………………………………………………..84

3-3-1 الف : پرسشنامه خودکار آمدی عمومی………………………………………………………………….. 84

3-3-2 ب : پرسشنامه تعلل ورزی نسخه دانش آموزان …………………………………………………………………..85

3-3-3 ج : پرسشنامه اضطراب امتحان …………………………………………………………………………………………85

3-4 روش گرد آوری داده ها……………………………………………………………………………………………………… 85

3-5 روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………. 86

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل آماری

4-1 تحلیل توصیفی داده ها…………………………………………………………………………………………………. 90-89

4-2 تحلیل استنباطی داده ها………………………………………………………………………………………………… 93-90

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-1بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………. 99-95

5-2 محدودیت های پژوهشی …………………………………………………………………………………………………..100

5-3 پیشنهادات……………………………………………………………………………………………… 101

5-3-1 پیشنهادات کاربردی ………………………………………………………………………………………………………101

5-3-2 پیشنهادات پژوهشی……………………………………………………………………………………………………… 101

فهرست منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………103-102

فهرست منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………106-104

پیوست ها:

الف : پرسشنامه خودکارآمدی…………………………………………………………………………………………………..108

ب : پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی…………………………………………………………………………………………109

ج : پرسشنامه اضطراب امتحان…………………………………………………………………………………………………110

چکیده انگلیسی:……………………………………………………………………………………………………111

چکیده:

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین خودکارآمدی،اهمال کاری تحصیلی و اضطراب امتحان با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان پسر بود.ازطرح پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی  استفاده شده است.نمونه آماری258 نفر از دانش آموزان پسر پایه ی اول دوره ی متوسطه شهر اسلام آباد غرب در سال تحصیلی94-93 می باشد که بصورت خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.برای جمع آوری داده ها،مقیاس خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران(1982 )،مقیاس اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم(1984 )و اضطراب امتحان فیلیپس(1979 )بر روی دانش آموزان اجرا شد و برای سنجش پیشرفت تحصیلی معدل ترم اول در نظر گرفته شد.تحلیل داده هابا استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام شدیافته ها نشان داد که بین خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی در سطح(01/0 )همبستگی معنادار مثبت وجود دارد.دیگر یافته ها بیانگر آن بود که بین اهمال کاری و پیشرفت تحصیلی در سطح(01/0)همبستگی معنادار  در  جهت منفی وجود دارد.همچنین بین اضطراب امتحان و پیشرفت تحصیلی در سطح(1 0/0 )  همبستگی  معنادار در جهت منفی وجود دارد.یافته ها نقش و اهمیت خودکارآمدی،اهمال کاری و اضطراب را درکسب موفقیت تحصیلی دانش آموزان خاطر نشان می سازد.

کلید واژه ها: خودکارآمدی،اهمال کاری تحصیلی،اضطراب امتحان،پیشرفت تحصیلی.

 

مقدمه :

یکی از ملاک های کارایی نظام آموزشی، پیشرفت و افت تحصیلی دانش آموزان  می باشد و کشف و مطالعه متغیرهای تأثیر گذار بر این متغیر ها ، به شناخت بهتر و پیش بینی عوامل مؤثر در مدرسه می انجامد.

. بنابراین بررسی متغیر هایی که با پیشرفت تحصیای در دروس مختلف رابطه دارد ، یکی از موضوعات اساسی پژوهش در نظام آموزش وپرورش است (فراهانی ، .(1383از جمله عوامل مؤثر در پیشرفت       تحصیلی می توان از عوامل ،خودکارآمدی ،اهمال کاری و اضطراب امتحان نام برد ، برخی صاحب نظران عنوان کرده اند که یادگیری علاوه بر عوامل شناختی، فراشناختی نیز می باشد(بروس ، مک کان ،کیلونن ، بندورا [1]2001)یکی از نظریه پردازان شناختی اجنماعی معتقد است که خود کار آمدی یا باورهای فرد در مورد توانایی های خود مهمترین عامل انگیزشی تأثیر گذاربر عملکرد انسانی است. بندورا (1997) خود کار آمدی را بعنوان باور و قضاوت فرد از توانایی های خود برای انجام تکلیف خاص تعریف کرده است پاجار و میلر [2] (1994)خودکارآمدی ارزیابی خاص و وابسته به بافت از قابلیت خود برای عمل در یک تکلیف می دانند. یک حس خودکارآمدی بالا باعث تلاش ،مقاومت و انعطاف بیشتری می شود.همچنین در مقدار استرس و اضطرابی که افراد هنگام انجام یک فعالیت تجربه می کنند تأثیر دارد (پاجارزو شانگ [3] ،2001).

 

 

عرضه نفت و نظریه اوج تولید
27
اهمیت نفت و جایگاه آن در تامین انرژی جهان
33
وابستگی آمریكا به نفت از گذشته تا آینده
35
اهمیت نفت خاورمیانه و عراق برای آمریكا    
37
جایگاه عراق در استراتژی نفتی آمریكا    
40
استراتژی قدرت های بزرگ برای تسلط بر منابع نفت  
47
استراتژی شركت های نفتی چند ملیتی و نقش لابی گری آنها 
48
عنوان
صفحه
اهداف استراتژیك آمریكا در عراق   
50
هژمونی دلار  
52
كنترل رقبا و قدرت های منطقه ای   
53
تامین امنیت جریان عرضه و انتقال با ثبات نفت    
55
برآیند فصل دوم      
57
فصل سوم – تروریسم و افراط گرایی داعش در عراق
61
مقدمه
62
شكل گیری گروه داعش
63
رهبر گروه
64
نحوه پیدایش داعش
65
عوامل خیزش داعش
66
افزایش رقابتها و حمایت های منطقه ای از داعش
69
همسویی داعش با اهداف اسرائیل
70
دلایل تجزیه عراق به زعم آمریكا
71
راهبردهای آمریكا در قبال گروه تروریستی داعش
73
پیامدهای داخلی تحركات داعش در عراق
76
برآیند فصل سوم  
79
فصل چهارم – شناخت وضعیت سرزمینی و فرهنگی و قومی كشور عراق
82
مقدمه
84
جغرافیای عراق و خاورمیانه
86
اقتصاد عراق
87
كشاورزی عراق
89
عنوان
صفحه
تاریخچه فرهنگی عراق
90
جامعه شناسی سیاسی عراق 
93
وحدت و همبستگی قومیتهای مختلف در عراق
96
جنگ و اقتصاد عراق
98
مولفه های تاثیرگذار در سیاست داخلی و خارجی عراق 
100
دشواری های ژئوپلیتكی و اختلاف های مرزی عراق  
108
محورهای استراتژی حضور آمریكا در عراق
112
بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای عراق
115
اسرائیل و طرح بنان
122
تروریسم و افراط گرایی مركز ثقل سازماندهی جنگ ایدئولوژیك در عراق
124
تاثیر پذیری امنیت انرژی از بحران داعش
133
برآیند فصل چهارم
136
جمع بندی تحقیق
138
فهرست منابع  مورد استفاده در تحقیق
144
Abstract
150
 

 

 

 

 

 

 

فهرست نقشه ها

عنوان
صفحه
نقشه شماره یك – منطقه هارتلند و بیضی استراتژیك انرژی
14
نقشه شماره دو – وضعیت طراحی شده برای كشورهای اسلامی و عرب خاورمیانه و طرح تجزیه آنها
72
نقشه شماره سه – وضعیت راهبردی عراق در خاورمیانه   
86
نقشه شماره چهار – وضعیت پراكندگی قومیتهای مذهبی و فرقه ای عراق 
91
 

فهرست جداول

عنوان
صفحه
جدول شماره یك – مقایسه حجم ذخایر نفت و گاز خلیج فارس با سایر مناطق جهان
27
جدول شماره دو – برآورد موسسه اسپو در باره نفت متعارف جهان
29
جدول شماره سه – برآورد موسسه هوبرت در خصوص نفت متعارف اثبات شده و رسیدن زمان اوج تولید
29
جدول شماره چهار- رتبه بندی  تولید نفت مناطق جهان
31
جدول شماره پنج – ذخایر و میزان تولید گروههای نفتی عمده در جهان در سال 2003
32
جدول شماره شش – ذخایر نفت اثبات شده خاورمیانه
39
جدول شماره هفت – اطلاعات اساسی كشور عراق در سال 2013
83
جدول شماره هشت – اطلاعات اقتصادی و نفتی عراق در سال 2013
89
فهرست نمودارها

عنوان
صفحه
نمودار شماره یك – فراوانی ذخایر اثبات شده نفت متعارف در مناطق مختلف جهان
30
نمودار شماره دو – نمودار حجم تولید نفت مناطق نفت خیز جهان
31
نمودار شماره سه – ذخایر نفت اثبات شده در كشورهای خاورمیانه
39
 

 

چكیده

سرزمین عراق در منطقه خاورمیانه و حوزه نفتخیز خلیج فارس قرار دارد ، این منطقه با داشتن ذخایر عظیم نفت و گاز ، كانون تجارت انرژی جهان بوده و نقش فوق العاده ای در اقتصاد و سیاست و روابط بین الملل ایفا می كند . در چهار دهه اخیر این منطقه نا بسامانی های فراوانی را متحمل شده است و اوضاع سیاسی و اقتصادی آن دستخوش تغییرات عدیده ای گردیده است . رقابت بر سر منابع نفت و انرژی این منطقه ، از جمله مسایلی است كه در تحولات آینده جهان اثر بسزایی خواهد داشت . علاوه بر آن ، با توجه به رقابت كشورهای قدرتمند پیرامون نفت ، نقش این منطقه در معادلات ژئو پلیتیك و ژئو اكونومیك آینده جهان كلیدی تر خواهد شد . تسلط بر منطقه خاورمیانه و خلیج فارس برای هر بازیگر بزرگ و ابر قدرت جهانی ، امری حیاتی تلقی می شود و امروزه ضعیف ترین كشور این حلقه ، بر حسب اتفاق دومین دارنده ذخایر نفت جهان یعنی عراق است و سلطه بر عراق ، تسلط بر قسمت اعظمی از خاورمیانه و خلیج فارس را به همراه خواهد آورد . ذخایر نفت عراق به علت وضع تحریم های سازمان ملل متحد و جنگ طولانی مدت با ایران ، با عدم سرمایه گذاری لازم برای اكتشاف منابع نفت ، مواجه گردیده ، كه در صورت برقراری امنیت و استقرار زیر ساخت های مورد نیاز و با كشف ذخایر جدید ، عراق به رتبه ای هم سنگ با عربستان در زمره ذخیره و تولید نفت با ظرفیتی معادل 220 میلیارد بشكه دست یابد . عراق در سال 2014 با ظرفیت تولید 4/3 میلیون بشكه در روز به دومین كشور صادر كننده نفت اوپك تبدیل شده و قابلیت قرار گرفتن در زمره تولید كنندگان بزرگ جهان را دارد . اما با ظهور داعش در عراق زمینه افزایش تولید نفت با مشكلات فراوانی مواجه شده است و برخی از پروژه های بزرگ عراق كه از اهمیت حیاتی برخوردار است با موانع متعددی روبرو گردیده و دستیابی عراق به ظرفیت كامل ، در زمینه صدور نفت را سخت و دشوار نموده است .

برقراری امنیت انرژی و كنترل مراكز حیاتی و استراتژیك جهان و در دست داشتن بازار نفت و كنترل بازیگران اصلی عرصه تولید و مصرف از پایه های اساسی اعمال هژمونی اقتصادی و محدود سازی رقبا است كه توسط قدرتهای بزرگ و آمریكا بطور اخص در این منطقه دنبال میشود .

كلید واژگان: ژئوپلیتیك ،ژئواكونومی ،امنیت انرژی ،نفت عراق،هژمونی اقتصادی،استراتژی نفتی قدرت های بزرگ

 

پیشگفتار

نفت خام بعنوان یكی از مهمترین منابع تامین انرژی جهان و یكی از نیازهای اصلی جوامع بشری امروز است و بهیمن دلیل تاثیر شگرفی بر منازعات و روابط بین الملل دارد . با تغییر گرایش جهان پس از وقوع انقلاب صنعتی از مصرف ذغال سنگ به نفت ، حساسیت این كالای اقتصادی در تامین انرژی جهان پررنگ تر شد و به این كالای تجاری و اقتصادی صبغه ای سیاسی داد . به گونه ای كه با گذشت زمان و افرایش وابستگی كشورهای توسعه یافته و صنعتی و كشورهای در حال توسعه به تامین نفت و انرژی به یك مساله حیاتی در جهان مبدل گشت . خاورمیانه و كشورهای حاشیه خلیج فارس PG5[1] كه حدودا نیمی از ذخایر نفت جهان را در اختیار دارند دركانون انرژی جهان قرار گرفتند و از موقعیت استراتژیكی و راهبردی برخوردار شدند . كشور عراق نیز بعنوان دومین دارنده ذخایر عظیم نفتی با داشتن 144 میلیارد بشكه نفت اثبات شده ، مورد توجه قدرت های بزرگ واقع شد .

افزایش مصرف ، همزمان با افول ذخایر نفتی در سایر نقاط جهان بر اهمیت مضاعف كشورهای حوزه خلیج فارس بعنوان مهمترین مركز تامین انرژی جهان ، افزود و بستری فراهم كرد كه طراحان سیاست خارجی آمریكا در تلاش برای تسلط بر منابع نفت وگاز این منطقه بر آیند و از آن بعنوان یك اهرم قدرت برای كنترل رقبای منطقه ای و فرامنطقه ای (اروپا و چین و ژاپن) استفاده نمایند . رقابت در سلطه بر منابع انرژی این منطقه از جمله مسائلی است كه در تحولات آینده جهان نقشی كلیدی و حساس را ایفا خواهد كرد.

آمریكا پس از حادثه 11 سپتامبر ، با خلق دشمن جدیدی بنام تروریسم ، زمینه را برای حضور گسترده نظامی در خلیج فارس و اشغال عراق فراهم كرد تا الگوهای اعمال قدرت خود را پس از فروپاشی كمونیسم ، قوام بخشیده و در پناه آن به اهداف توسعه طلبانه سیاست خارجی خود در قالبی متفاوت ، تحت نظم نوین جهانی در نظام بین الملل دست یابد . اشغال عراق هرچند به بهانه نابودی تروریسم ، حذف سلاح های كشتار جمعی و رهانیدن مردم عراق از سلطه حكومت دیكتاتوری صدام صورت گرفت ، اما پر واضح است كه یكی از عوامل مهم و اساسی در حمله و اشغال عراق سلطه بر ذخایر نفت آن بوده است ، چرا كه عراق بیشترین ذخایر نفت جهان را پس عربستان در اختیار دارد و این ذخایر به تنهایی بیش از مجموع ذخایر موجود قدرت های بزرگ ایالات متحده و روسیه و چین است و می تواند وابستگی نفتی روز افزون ایالات متحده را در سالهای آتی تامین نماید .

منطقه خاورمیانه در چهار دهه اخیر شاهد تحولات و نابسامانی های فراوان همراه با جنگ و خونریزی بوده است و اوضاع سیاسی و اقتصادی مناسبی ندارد و این موضوع باعث گردیده كه آمریكا با شركای منطقه ای و حكومت های غیر مردمی و حامی خود در این منطقه حضوری فعال و نظامی داشته باشد . بینش ژئو پلیتیك بر انگیزنده سیاست خارجی آمریكا ، در تامین منافع ملی این كشور ، همانا سلطه و برتری كامل بر هر گونه رقیب بالقوه است و ایالات متحده برای رسیدن به این هدف نه تنها باید قادر به اعمال هژمونی سیاسی ، نظامی و اقتصادی در هر نقطه از جهان باشد بلكه باید منابع ثروت جهان را كه مهمترین آن نفت و ذخایر انرژی می باشد راتحت كنترل داشته باشد تا بتواند از این شریان حیاتی در جهت منافع خود و كنترل و تحدید رقبا استفاده نماید.

كشور عراق پس از تهاجم نظامی و اشغال آن توسط آمریكا در سال  2003 و حتی پس از خروج نیروهای آمریكایی با نا امنی گسترده ای مواجه گردیده است و این موضوع امكان سرمایه گذاری و توسعه صنعت نفت عراق با مشكل جدی مواجه كرده است . تحركات گروه افراط گرای داعش و تسلط این گروه بر برخی از  شهرهای عراق و در دست گرفتن میادین نفتی و فروش نفت ارزان قیمت باعث اختلال  در فرایند تولید و توسعه میادین نفتی و همچنین بهم ریختگی مكانیزم در بازار نفت شده است . این گروه با فروش نفت بصورت غیر قانونی و خارج از بازار های شناخته شده بین المللی ، ضمن كسب در آمد و صرف آن در جمع آوری تسلیحات و اقدامات تروریستی خود ، باعث ایجاد نا امنی و ترویج تروریسم در كشورهای منطقه شده است .

در این پایان نامه سعی خواهد شد بر نقش قدرت های بزرگ در دسترسی و تسلط بر منابع نفتی خاورمیانه و عراق ، پرداخته و ارتباط بین منافع ملی آمریكا و امنیت انرژی و تحركات داعش در عراق كه همسو با اهداف استراتژیك آمریكا درتجزیه و تضعیف كشورهای اسلامی و عراق است ، را بررسی نمائیم .  

 

 

 

 

 

فصل اول

كلیات طرح تحقیق

 

 

 

 

 

 

1-1)   بیان مساله

امروزه در میان كارشناسان حوزه انرژی تردیدی در اهمیت ذخایر نفت خاورمیانه وجود ندارد و این منطقه در خلال چند دهه اخیر همواره مورد توجه قدرتهای بزرگ و كشورهای توسعه یافته بوده است . از نیمه دوم قرن بیستم كه به تدریج تقاضا و تامین انرژی جهان از منطقه خاورمیانه رو به افزایش گذاشت اهمیت ژئوپلیتیك و ژئواكونومیك و ژئواستراتژیك این منطقه افزایش یافت و طراحان سیاست خارجی قدرتهای بزرگ و به ویژه   آمریكا را برآن داشت كه با حضور مستقیم و اعمال سلطه بر این شریان اصلی تامین انرژی جهان تسلط خود را در این منطقه استحكام بخشند. اشغال عراق در سال 2003 توسط آمریكا كه بدنبال حادثه 11 سپتامبر 2001 و خلق دشمن جدیدی بنام تروریسم صورت پذیرفت نیز در همین راستا بوده است و پس از خروج نیروهای اشغالگر آمریكا از عراق نیز همواره با اتكاء به این نكته كه كشور عراق محل بروز و ظهور تروریسم است ، بر ادامه حضور نیروهای خود در این منطقه اصرار داشته است و این حضور با شكل گیری گروه تروریستی داعش تقویت گردیده و بصورت گسترده تری در این كشور تداوم یافته است . سرعت اتفاقات در عراق در چند ماهه اخیر بسیاری از معادلات در بازرا نفت و میزان عرضه و تقاضای این كالای استراتژیك را دستخوش تغییرات اساسی كرده است . پیشروی سریع گروه تندرو و افراطی دولت اسلامی عراق وشام ، موسوم به گروه داعش در سرزمین عراق و تصرف مناطق سنی نشین در این كشور و اشغال شهر بزرگ موصل و تسلط كامل این گروه بر استان نینوا و قسمتهایی از استان الانبار و صلاح الدین ، منجر به ایجاد نگرانی از اختلال در عرضه نفت عراق را فراهم آورد و این سئوال را ایجاد نموده است كه افزایش قدرت داعش با تسلط بر منابع انرژی و نفت عراق چه ابعاد داخلی و بین المللی را در بازار نفت خواهد داشت و آیا این گروه با تكیه به درآمدهای نفتی حاصل از فروش منابع نفت عراق ، تقویت گردیده و با ایجاد بحرانهای سیاسی و نظامی در عراق بهانه ای برای حضور مداوم آمریكا و تامین منافع ملی سلطه گران را فراهم خواهد آورد ؟

دراین تحقیق تلاش شده كه با لحاظ نمودن موقعیت استراتژیك كشور عراق و تعریف مفاهیم ژئوپلیتیك و ژئواكونومیك منطقه خاورمیانه و خلیج فارس به سیاست گذاری قدرت های بزرگ و علی الخصوص آمریكا ، برای حضور در این منطقه و اعمال سلطه بر ذخایر نفت و انرژی تاكید گردد و از این رهگذر ، اشغال عراق توسط آمریكا و برخورد دو گانه با پدیده تروریسم و گروه سلفی و افراط گرای داعش مورد واكاوی قرار گیرد .

 2-1)  اهمیت و ضرورت تحقیق   

اهمیت بررسی و ضرورت پرداختن به این موضوع از چند حیث قابل بررسی و تامل است ، اول اینكه كشور عراق در منطقه خاورمیانه كه قطب انرژی جهان می باشد واقع شده و با داشتن ذخایر نفت و گاز ، از كشورهای تاثیر گذار در حوزه انرژی است و از طریق سیاست گذاری مناسب داخلی و خارجی و با اعمال دیپلماسی انرژی قادر خواهد بود كه نقش مهمی در منطقه و سازمانهای بین المللی و از جمله اوپك ایفا نماید ، ثانیا این كشور با داشتن اقوام مذهبی و قومی متفاوت در برقراری صلح و آرامش در منطقه و جلوگیری از ترویج خشونت وترور و مبارزه با آن  می تواند نقش موثری داشته و با گروه داعش كه كلیه اقوام ساكن این كشور را تهدید مینماید مقابله نماید ، ثالثا وجود منابع نفت وگاز ، توجه قدرتهای بزرگ را برای تسلط براین كشور تقویت بخشیده و تمامیت ارضی این كشور را در حال افول و تهدید قرار داده است ، رابعا دیپلماسی انرژی ، یكی از مباحث ویژه در اقتصاد سیاسی و روابط بین الملل به شمار می رود و مقالات و تحقیقات گسترده ای در این خصوص به انجام رسیده است و وابستگی اقتصادی و صنعتی كشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به انرژی و نفت ، جایگاه كشور عراق را برای انجام تحقیق و پژوهش برجسته تر می نماید ، لذا تلفیق مباحث سیاسی و اقتصادی در چارچوب روابط بین الملل و موارد ذكر شده فوق از دلایل عمده انتخاب موضوع برای تحقیق و پژو هش حاضر است . 

3-1) دلایل انتخاب موضوع

تحركات موجود در منطقه و بحران تروریسم و و تاثیرگذاری آن در سیاست های منطقه ای و كشورهای این حوزه و بروز و ظهور و شكل گیری گروه داعش در عراق و اثرات مستقیم آن در حوزه انرژی و نفت از دلایل انتخاب موضوع تحقیق بوده است ، تا با انجام پژوهش و ریشه یابی در این زمینه به عملكرد امپریالیسم و توسل آن به اهرمهای  مبارزه با تروریسم و افراط گرایی پرداخته شود .

4-1)  پیشینه تحقیق

تحقیق و  پژوهش در حوزه نفت و انرژی دارای ابعاد گسترده ای بوده و منابع بسیاری در این زمینه در قالب كتاب و مقاله وجود دارد . دیپلماسی انرژی ، توسعه و نفت ، سیاست نفت ، اثرات مطلوب یا نا مطلوب نفت و در آمدهای نفتی در شكل گیری دولتهای رانتیر ، نفت و سیاست داخلی و خارجی كشورها ، ژئوپلیتیك و ژئو اكونومیك نفت ، نفرین منابع طبیعی ، اثرات نفت بر اقتصاد و سیاست ، سیاست نفت و قدرتهای بزرگ و …… از جمله مهمترین موضوعات مرتبط با حوزه نفت و انرژی است كه در مقالات و كتب متعددی انتشار یافته و به آنها اشاره شده است .

مجموعه مقالات نفت و سیاست خارجی ، گرد اوری محمود واعظی كه در آن به نقش بی بدیل نفت در اقتصاد و سیاست جهان تاكید گردیده و به موضوعات مورد توجه سیاستمداران و بویژه طراحان سیاست خارجی قدرتهای بزرگ پرداخته می شود و در آن به كانون انرژی جهان و خاورمیانه و خلیج فارس بعنوان بزرگترین دارنده ذخایر عظیم نفت و گاز اشاره می گردد.

آثار منتشر شده توسط موسسه مطالعات استراتژیك ایران در قالب كتاب و مقاله ، از جمله منابع غنی در این زمینه است كه بطور مشروح به مسائل مربوط به انرژی و نفت و تحولات و روابط بین الملل فیما بین تولید كنندگان و خریداران در بازار نفت و همچنین صادر كنندگان و مصرف كنندگان آن ، كه اكثرا كشورهای توسعه یافته و قدرت های بزرگ اقتصادی و سیاسی می باشند ، پرداخته است .

كتاب های متعددی در زمینه نفت وانرژی منطقه خاورمیانه و خلیج فارس تالیف و تدوین گردیده است كه می توان به كتاب مسائل نفت ایران و كتاب سیاست و دمكراسی نفت نوشته دكتر سعید میر ترابی نشر قومس و كتاب تاریخ نفت جهانی نگارش دانیل برگین با ترجمه غلامحسین صالح یار نشر اطلاعات ، كتاب نفت و سیاست خارجی ، محمود واعظی و كتاب سیاست نفت ،رابرت لونی با ترجمه علیرضا طیب ، نشر ابرار معاصر و كتاب نفت عراق تحولات و چالشها عباس كاردان ، موسسه ابرار معاصر و كتاب نفت ، قدرت و امپراطوری عراق و برنامه جهانی آمریكا، لاری اورست با ترجمه اقبال ، نشر دیگر و …………و چندین و چند كتاب دیگر كه در آنها بر تاثیر گذاری مسائل نفت و انرژی بر اتخاذ سیاست خارجی قدرتهای بزرگ ، اشاره گردیده و در شماری از آنها به مقوله نفت خاورمیانه و كشورهای حوزه خلیج فارس ، بعنوان قطب انرژی جهان و كانون توجه قدرتهای بزرگ تاكید گردیده است .

همچنین مقالات بسیاری در این باب منتشر شده است كه می توان به مقاله هفت قاعده سیاست خارجی نفتی نوشته دكتر سعید میر ترابی ، مقاله طرح سی ساله واشنگتن برای كنترل نفت خلیج فارس نوشته رابرت دریفوس ترجمه مرتضی محیط و مقاله نقش نفت در حمله آمریكا به عراق نوشته یزدانی – محمود اوغلو ، كه در آنها بر قواعد سیاست گذاری قدرتهای بزرگ و رابطه میان آنها با كشورهای صادر كننده نفت و ابعاد ژئو پلیتیكی و ژئو اكونومیكی نفت خاورمیانه و حوزه خلیج فارس و كشور عراق ، پرداخته شده است .

تحولات جاری در دهه اخیر در حوزه نفت و انرژی و همچنین شكل گیری قدرتهای جدید منطقه ای و چالشها و بحرانهای ایجاد شده در خاورمیانه و تشكیل گروه های سلفی و افراطی و تروریست و را دیكال  ، از جمله مباحثی است كه كمتر منابعی به آن پرداخته است لذا این تحقیق سعی دارد با تكیه بر بنیان های اساسی حوزه نفت و انرژی به بررسی تحولات منطقه خلیج فارس و علی الخصوص كشور عراق پرداخته و جریانات حادث شده در این كشور و اثرات متقابل نفت و انرژی بر سیاست خارجی آمریكا را بررسی نماید و در این رهگذر نقش گروه داعش كه همگام با منافع ملی آمریكا حركت كرده و آسیب های جدی به زیر ساختهای كشور عراق و منطقه وارد آورده است را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد .

5-1) سئوال اصلی و سئوالات فرعی مرتبط با موضوع تحقیق

سئوال اصلی :  تسلط بر منابع و ذخایر نفت عراق و ایجاد بحرانهای سیاسی ، اقتصادی و نظامی با اتكاء بر در آمدهای نفتی حاصل از فروش نفت ارزان قیمت توسط گروه داعش ، چگونه باعث ادامه حیات این گروه خواهد شد ؟

سئوال های فرعی :

مهمترین راهبردهای انرژی در خلیج فارس و تاثیرات متقابل نفت و سیاست كدامند ؟
توسعه و پیشرفت عراق در همگرایی قومی و مذهبی است ویا تجزیه طلبی و تقسیم قدرت ؟
ژئوپلیتیك و ژئواكونومیك و ژئواستراتژیك نفت عراق چه نقشی در تحولات جاری این كشور دارد ؟
نقش آمریكا در تبیین تحولات حادث شده در عراق و شكل گیری گروه داعش چیست ؟
6-1) فرضیه

1-6-1 ) فرضیه اصلی : دسترسی به درآمدهای نفتی و منابع و ذخایر نفت عراق ادامه حیات گروه داعش را تقویت نموده و ضمن ایجاد بحران سیاسی و نظامی ، باعث اجرای نقشه شوم آمریكا در تجزیه عراق خواهد شد.

2-6-1)  فرضیه فرعی : ایجاد تفرقه های قومی و مذهبی در عراق با هدف تجزیه این كشور و كاهش قدرت حاكمه مركزی است .

3-6-1) فرضیه فرعی  : توسعه عراق در همگرایی قومی و وحدت سیاسی و هزینه كردن در آمدهای نفتی در زیرساختهای كشاورزی و صنعتی این كشور است . در حالیكه در حال حاضر این در آمدها هزینه جنگ و در گیری های  قومیتی می گردد .

7-1)  تعریف مفاهیم

ژئوپلیتیك – ژئواكونومی –ژئواستراتژیك – عراق و داعش – امنیت انرژی

1-7-1)  ژئو پلیتیك

مفهوم ژئوپلیتیك كه معادل فارسی آن “سیاست جغرافیایی ” است ، رویكرد یا دیدگاهی است برای تبیین سیاست بین المللی كه سعی دارد تا رفتار سیاسی و توانایی های نظامی را برحسب محیط جغرافیایی توضیح دهد . بر طبق این رویكرد ، ژئوپلیتیك با درجات مختلف بیانگر تاثیر جغرافیا بر امور سیاسی و تاریخی است(1988Plano&Alton,) . بنابر این ژئوپلیتیك توجه خود را بر عوامل جغرافیایی كه بر شكل گیری سیاست ها موثرند ، معطوف می دارد (میر حیدر، 1369،18)و در واقع دانشی است كه روابط میان دولت ها و سیاست های اتخاذ شده آنها در حوزه جغرافیا را مورد مطالعه قرار می دهد و تعریف علمی آن یك مفهوم تركیبی از سه عنصر اصلی  ، جغرافیا و قدرت و سیاست را شامل می شود . پس بطور خلاصه می توان گفت ” ژئو پلیتیك عبارت است از علم روابط متقابل جغرافیا ، قدرت و سیاست و كنش های ناشی از آن و تركیب آنها با یكدیگر ” (حافظ نیا ، 1385،37)

2-7-1)  ژئواكونومی

ژئواكونومی در ادبیات فارسی به مفهوم “جغرافیای اقتصادی” است و به سرزمین ها و جغرافیای طبیعی اتلاق می شود كه در اقتصاد جهانی نقش داشته باشد . تحلیل راهبردهای اقتصادی بدون در نظر گرفتن سود تجاری كوتاه مدت كه از طرف دولتها به منظور تقویت اقتصاد ملی یا بخش های حیاتی ان و به منظور بدست آوردن كلیدهای كنترل آن ، كه از طریق ساختار سیاسی اعمال می شود را ژئواكونومی می گویند . ژئو اكونومی از تركیب سه عنصر جغرافیا ، قدرت و اقتصاد تشكیل گردیده است و ژئواكونومی همانند ژئوپلیتیك می باشد كه در آن سیاست جای خود را به اقتصاد داده است(عزتی و ویسی ، 1385: 29 ) .

3-7-1 )  ژئو استراتژیك

ژئو به معنای جغرافیا و زمین و استراتژی به معنای راهبرد یا روش اجرا است كه دستیابی به اهداف و ماموریت ها را با استفاده از منابع و مقدورات ممكن می سازد. به عبارت دقیق تر استراتژی در تئوری و عمل به مفهوم استفاده و تهدید به استفاده از قدرت سازمان دهی شده ، برای كسب اهداف و مقاصد سیاسی است (1999:5،Gray). از این رو ژئو استراتژی اصطلاحا” به علمی گفته می شود كه وظیفه كشف روابط بین یك راهبرد و محیط جغرافیایی آن را دارد و با تعیین قلمرو جغرافیایی استراتژیهای نظامی را به منظور هدایت صحیح عملیات پایه ریزی می نماید . ودر واقع این علم راهبردی جغرافیایی است كه سیاست خارجی دولتها  و سازمانهای بین المللی ، با عنایت به عامل سرزمینی و توزیع جغرافیایی قدرت بر اساس آن شكل می گیرد .

4-71-1) عراق و داعش

عراق كشوری بزرگ و بازیگری مهم در عرصه بین الملل است این كشور با داشتن ذخایر عظیم نفت و گاز طبیعی نقش كلیدی در تامین انرژی جهان دارد و دومین كشور دارنده منابع نفت است و از لحاظ ساختار اجتماعی بافتی نا همگون دارد و از قومیتهای مختلف تشكیل شده است . از همین رو این كشور مورد تعرض بیگانگان و اشغال قرار گرفته است و عرصه تاخت و تاز قدرت های بزرگ ، برای دست یابی و سلطه بر منابع نفت و انرژی این كشور واقع شده است . حربه ها و دست آویز های مختلفی برای استقرار نظامی و تامین امنیت انرژی در این كشور بكار گرفته شده است و اخیرا این كشور دچار بحران های خشونت بار تروریستسی و گروه های به ظاهر مذهبی رادیكال گردیده است كه به شدت حاكمیت عراق و منطقه را تحت تاثیر قرار داده است. این گروه تروریستی موسوم به دولت اسلامی عراق و شام است كه فعالیت خود را ابتدا با نام جماعت التوحید و الجهاد با امضای یك پیمان وفاداری با اسامه بن لادن رهبر گروه القاعده آغاز كرد و در ابتدا سازمان خود را به نام پایگاه و مبنای جهاد در كشور دو رودخانه نام نهاد و سپس به مجمع شورای مجاهدین تغییر نام یافته و پس از آن در اوایل سال 2006 نام حلف المطلبین و چندی بعد نام دولت اسلامی عراق را برگزید و با شكل گیری بحران سوریه و انجام فعالیتهای نظامی در آن كشور به دولت اسلامی عراق و شام ” داعش ” تغییر نام داد گروه داعش یك سازمان تروریستی است كه با حمایت غرب به خصوص آمریكا و انگلیس و حمایت های مالی بعضی از كشورهای منطقه نظیر عربستان و قطر به رهبری ابومصعب زرقاوی تاسیس شده و هم اكنون تحت رهبری ابوبكر البغدادی بعنوان خلافت اسلامی قسمتی از كشور عراق و شهر موصل را به تصرف خود در آورده است و بر چاه های نفت این منطقه مسلط شده اند .

5-7-1 )  امنیت انرژی

 

 

فصل اول:مرور منابع

1-1- مقدمه……………………….. 7

1-2-تحقیقات انجام شده……………………….8

1-3-اهمیت نیتروژن………………………… 11

1-4-شکل های مختلف نیتروژن در خاک………………………….. 11

1-4-1- نیتروژن موجود در مواد آلی خاک………………………….. 11

1-4-2- نیتروژن غیر آلی………………………… 11

1-4-3- نیتروژن گازی موجود در خاک………………………….. 12

1-5- چرخه نیتروژن در خاک………………………….. 12

1-5-1- معدنی شدن………………………… 12

1-5-2- نیتریفیکاسیون………………………… 13

1-5-3- دنیتریفیکاسیون………………………..13

1-5-4- تثبیت…………………………. 13

1-6- آبشویی نیتروژن………………………… 14

1-6-1- آبشویی نیترات…………………………. 14

1-6-2- آبشویی آمونیوم……………………….. 15

1-7- اثرات آبشویی نیتروژن………………………… 15

1-8- عوامل موثر بر آبشویی نیتروژن………………………… 16

1-8-1- مدیریت کودهای نیتروژنی………………………… 16

1-8-2- عملیات آبیاری………………………… 17

1-8-3- عملیات خاکورزی………………………… 17

1-8-4- گونه های گیاهی و چگونگی کشت آنها ……………………….18

1-9- روش های کود دهی………………………… 18

1-10- کود اوره……………………….. 18

1-11- نیشکر……………………….. 19

1-12- اهمیت مدل ها………………………. 19

فصل دوم: مواد و روش ها

2-1- مدلNLEAP………………………..

2-1-1- تشریح مدل NLEAP GIS 4.2………………………..

2-1-2- نحوه انتقال داده در NLEAP………………………..

2-1-3- ورودیهای مدل NLEAP………………………..

2-1-4- خروجی های NLEAP GIS 4.2………………………..

2-2- واسنجی مدل………………………… 32

2- 2 -1- روش اعتبار سنجی مدل………………………… 32

فصل سوم: نتایج و بحث

3-1 مقدمه……………………….. 38

3-2- بررسی روند تغییرات غلظت نیترات شبیه سازی شده در نیمرخ خاک توسط NLEAP……..

3-2-1- بررسی روند تغییرات غلظت نیترات خاک خاک شبیه سازی شده در تیمار N1…………….

3-2-2- بررسی روند تغییرات غلظت نیترات خاک شبیه سازی شده در تیمار N2…………………..

3-2-3- بررسی روند تغییرات غلطت نیترات خاک شبیه سازی شده در تیمار N3………………

3-3- تلفات شستشو……………………….. 49

3-4- تلفات دینیتریفیکاسیون………………………… 52

3-5- جذب گیاه……………………….. 55

3-6- نتایج آنالیز آماری جذب نیتروژن ، شستشوی نیترات و هدررفت گازی……….. 57

3-7- سناریوی جدید………………………… 60

3- 7-1- شبیه سازی غلظت نیترات در خاک با تعریف سناریوی جدید کود با استفاده از مدلNLEAP……..

3-7-2- تلفات شستشو در سناریوی جدید F ( 450 کیلوگرم اوره در هکتار)………… 61

3-7-3- تلفات دنیتریفیکاسیون در سناریوی جدید (450 کیلوگرم اوره در هکتار)………. 62

3-7-4- جذب نیتروژن به گیاه در سناریوی جدید(450 کیلوگرم اوره در هکتار)…………. 63

3-8- نتیجه گیری………………………… 64

3-9- پیشنهادات…………………………. 66

منابع………………………. 67

چکیده:

مصرف کود و آب آبیاری زیاد باعث شستشوی نیترات از زمین های کشاورزی و بروز اثرات زیانبار آبشویی نیتروژن می گردد. یکی از راه های اصلاح مدیریت آبیاری و کوددهی، استفاده از مدل­های ریاضی است که روند حرکت آب و املاح را در سیستم آب-خاک و گیاه به صورت کمی شبیه­سازی می­کنند. مدل NLEAP GIS 4.2نسخه جدید و توسعه یافته NLEAPمی­باشد. که به منظور مدل کردن و سرنوشت نیتروزن در خاک های مختلف به کار می رود. در این تحقیق به منظور شبیه سازی حرکت نیترات در نیمرخ خاک، میزان هدر رفتن کود به صورت آبشویی نیتروژن توسط گیاه و تلفات گاز نیتروژن در منطقه توسعه ریشه ها با استفاده از مدل NLEAPGIS 4.2بررسی می شود. که در ان از داده های مربوط به مزرعه ARC2-14از اراضی تحقیقاتی نیشکر در واحد امیرکبیر(از واحدهای هفت گانه طرح توسعه نیشکر) استفاده شده است. عملیات اجرایی تحقیق در سال 86-1385 در منطقه مذکور انجام پذیرفته است. تیمارهای اعمال شده شامل آبیاری کامل (I3) و 85 درصد (I2) و 70 درصد (I1) از آبیاری کامل می باشد و مقادیر کود ازته شامل 150 کیلوگرم در هکتار (N1)، 250 کیلوگرم در هکتار(N2) و 350 کیلوگرم در هکتار (N3) کود اوره بوده است. مدل NLEAP GIS 4.2با مقایسه مقادیر اندازه گیری شده غلظت نیترات در پروفیل خاک و مقادیر پیش بینی شده در طول دوره تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج به دست آمده از آن با مدل LEACHMکه قبلا در توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان انجام شده بود، مقایسه گردید. پارامترهای مذکور به وسیله مدل از اردیبهشت تا شهریور 1386 مورد شبیه سازی قرار گرفت. دامنه تغییرات پارامترهای AEو RMSEو R2 برای برآورد غلظت نیترات در نیمرخ خاک به تربیت در بازه های 1.4- تا 2.3 و 1.7- تا 3 و 0.3 تا 0.99 می باشد. به طور کلی مدل مقادیر غلظت نیترات خاک را کمتر از مقدار واقعی برآورد کرده است. نتایج این تحقیق نشان داد که مدلNLEAP GIS 4.2غلظت نیترات خاک را با روالی منطقی پیش بینی کرده است. همچنین نتایج شبیه سازیمقدار شستشوی نیترات از خاک و تلفات گازی شدن نیتروژن نیز یک برآورد منطقی بوده است اما مدل NLEAP GIS 4.2 در برآورد مقدار نیتروژن جذب شده به گیاه با مقدار واقعی تفاوت محسوسی دارد.

مقدمه:

اهمیت مسأله:

رشد چشمگیر جمعیت جهان و تقاضای روز افزون برای مواد غذایی از چالش­های مهم سده حاضر است. یکی از مهمترین دستاوردهای نیمه دوم قرن بیستم، افزایش تولید غذا به موازات افزایش جمعیت انسان 52/2 میلیارد نفر در سال 1950 به 6 میلیارد نفر در حال حاضر بوده است. برای تأمین تقاضای فزاینده مواد غذایی، راهی جز افزایش سطح زیرکشت و یا افزایش تولید در واحد سطح وجود ندارد. استفاده از کودهای شیمیایی و ارقام پر محصول به عنوان دو راه ممکن برای افزایش تولید در واحد سطح مطرح می­باشند. در بیشتر مناطق ارقام پرمحصول که با شرایط آب و هوایی آن مناطق سازگار باشند شناسایی و به کار گرفته شده­اند. بنابراین در حال حاضر مصرف کودهای شیمیایی به عنوان یکی از عوامل اثرگذار برافزایش عملکرد مطرح می­باشد.

کود نیتروژنه به دلیل تأثیر بر رشد رویشی ریشه و اندام­های هوایی گیاه، بیش ازدیگر منابع کودی مورد توجه کشاورزان، کارشناسان و پژوهشگران قرار گرفته است. به همین دلیل کشاورزان تمایل زیاد به مصرف آن دارند. اطلاعات آماری نشان می­دهد که مصرف کودهای نیتروژنه در کشورهای در حال توسعه به سرعت در حال رشد بوده و ایران ، مصر و ترکیه 75 درصد از مصرف کود نیتروژن در خاور نزدیک را به خود اختصاص داده اند.(کاویانی و همکاران، 1389)

 

 

دکترمسعود شعبانزاده
 
شهریور 1393
 
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                                       صفحه

چکیده   …………………………………………………………………………………………………………….………………………………………   

فصل اول:فوران و چگونگی تولیدآن در غذا و سرطان زایی اش…………………………………………………………………………1

1-1 فوران چیست؟…………………………………………………………………………………………………………………………………………..…..2

1-2 شکل گیری فوران در غذا………………………………………………………………………………………………………………………………..2

1-2-1 غذای کودک حاوی ویتامینC………………………………………………………………………………………………………………………4

1-2-2 معتبر سازی روش اندازه گیری……………………………………………………………………………………………………………………..4

1-3 ارزیابی سیستم مدل ………………………………………………………………………………………………………………………………………..5

1-4 اثر عوامل داخلی و خارجی ……………………………………………………………………………………………………………………………..5

1-4-1 اثر نوع بافر و PH ………………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-4-2 اثر غلظت اسید آسکوربیک ………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-4-3 اثر نسبت مولار اسید آسکوربیک به دهیدروآسکوربیک اسید……………………………………………………………………………..6

1-4-4 اثر حضور پروتئین …………………………………………………………………………………………………………………………………….7

1-4-5 اثر زمان و درجه حرارت گرما دادن تشکیل فوران …………………………………………………………………………………………..7

1-4-6 اثر سایر ترکیبات روی تشکیل فوران …………………………………………………………………………………………………………….7

1-5 فرآیندUV …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-6 اثر بر سلامت …………………………………………………………………………………………………………………………………………………9

1-7 متابولیسم …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….10

1-8 استراتژی های تکنولوژیکی به منظور کاهش فوران ……………………………………………………………………………………………11

1-9 استراتژیکی پیشگیری …………………………………………………………………………………………………………………………………….12

1-9-1 تغییر در پارامتر های فرآیند ………………………………………………………………………………………………………………………..12

1-9-2 تغییر در فرمولاسیون …………………………………………………………………………………………………………………………………13

1-9-3 حذف یا جایگزینی اجزا ……………………………………………………………………………………………………………………………13

1-9-4 افزودن ترکیبات ………………………………………………………………………………………………………………………………………..13

1-10 استراتژی های پس از فراوری……………………………………………………………………………………………………………………….13

1-10-1 استراتژی های حذف ………………………………………………………………………………………………………………………………14

1-10-2 پختن در ظروف در باز ……………………………………………………………………………………………………………………………14

1-10-3 حذف فیزیکی ………………………………………………………………………………………………………………………………………..14

1-10-4اشعه یونیزه کننده …………………………………………………………………………………………………………………………………….15

1-11 گزینه های کنترل…………………………………………………………………………………………………………………………………………15

1-12 قانون گذاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………16

1-13 مروری بر تحقیقات گذشته …………………………………………………………………………………………………………………………16

فصل دوم :ریز استخراج فاز جامد با استفاده از جاذب پلیمری قالب مولکولی   ………………………………………………. .19

مقدمه   …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 20

2-1   استخراج    ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 20

2-1-1 خصوصیات حلال    ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 21

2-2 استخراج با حلال    …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 22

2-3 استخراج با فاز جامد(SPE)    …………………………………………………………………………………………………………………….. 22

2-4 ریز استخراج با فاز جامد(SPME)    …………………………………………………………………………………………………………… 23

2-4-1 مزایای میکرو استخراج با فاز جامد    ……………………………………………………………………………………………………….. 24

2-4-2 پارامترهای بهینه سازی کردن میکرو استخراج با فاز جامد    ………………………………………………………………………… 25

2-4-3 عوامل موثر بر مقدار ماده ی جذب شده    ………………………………………………………………………………………………… 26

2-4-4 انواع روش های نمونه برداری    ………………………………………………………………………………………………………………. 26

2-4-5 انتخاب روش استخراج    ………………………………………………………………………………………………………………………… 27

2-4-6 معایب میکرو استخراج با فاز جامد   …………………………………………………………………………………………………………. 27

2-4-7 انواع فایبرها    ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 27

2-4-8 انواع روش های هم زدن در میکرو استخراج با فاز جامد    ………………………………………………………………………….. 29

2-4-9 عوامل موثر بر میکرو استخراج با فاز جامد     ……………………………………………………………………………………………. 30

2-4-10 کاربردهای میکرو استخراج با فاز جامد     ………………………………………………………………………………………………. 30

2-5 سرنگ SPME      ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 31

2-6 مروری بر تحقیقات گذشته SPME     ………………………………………………………………………………………………………… 32

2-7 انواع فازهای جامد    ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 34

2-7-1 کربن(گرافیت)    ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 35

2-7-2 سیلیکاژل    …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 35

2-7-3 جاذب پلیمری    ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 36

2-8 آشنایی با پلیمر و پایمریزاسیون      ………………………………………………………………………………………………………………. 36

2-8-1 پلیمر چیست؟     …………………………………………………………………………………………………………………………………… 36

2-8-2 انواع پلیمر ساختاری    ……………………………………………………………………………………………………………………………. 36

2-8-3 بسپارها از نظر اثر پذیری در برابر حرارت به دو دسته تقسیم می شوند   ……………………………………………………….. 36

2-8-4 انواع پلیمرها بر اساس منبع تهیه    ……………………………………………………………………………………………………………. 37

2-8-5 انواع روش های پلیمریزاسیون    ………………………………………………………………………………………………………………. 37

2-8-5-1 پلیمریزاسیون افزایشی   ……………………………………………………………………………………………………………………….. 37

2-8-5-2 پلیمریزاسیون تراکمی    ………………………………………………………………………………………………………………………. 37

2-9 پلیمرهای قالب مولکولی    ………………………………………………………………………………………………………………………….. 37

2-9-1 مزایای پلیمرهای قالب مولکولی  ………………………………………………………………………………………………………………. 39

2-9-2 عوامل سازنده یک پلیمر قالب مولکولی    …………………………………………………………………………………………………. 39

2-9-2-1 مونومر عاملی    …………………………………………………………………………………………………………………………………. 41

2-9-2-2 مولکول هدف(قالب)    ……………………………………………………………………………………………………………………….. 43

2-9-2-3 عامل اتصال عرضی     ………………………………………………………………………………………………………………………… 43

2-9-2-4 حلال     ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 44

2-9-2-5 آغازگر     ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 45

2-9-3 انواع پلیمرهای قالب مولکولی     ……………………………………………………………………………………………………………… 46

2-10 پلیمر قالب مولکولی کووالانسی    ………………………………………………………………………………………………………………. 46

2-10-1 مزایای پلیمرهای قالب مولکولی کووالانسی    ………………………………………………………………………………………….. 47

2-10-2 معایب  پلیمرهای قالب مولکولی کووالانسی    …………………………………………………………………………………………. 47

2-11 پلیمرهای قالب مولکولی نیمه کووالانسی     ………………………………………………………………………………………………… 47

2-12 پلیمرهای قالب مولکولی غیر کووالانسی      ………………………………………………………………………………………………… 48

2-12-1 مراحل سنتز پلیمر قالب مولکولی      ……………………………………………………………………………………………………… 48

2-12-2 دلایلی که از روش غیر کووالانسی بیشتر استفاده می شود     ……………………………………………………………………… 48

2-13 روش های تهیه پلیمر قالب مولکولی    ……………………………………………………………………………………………………….. 48

2-13-1 پلیمریزاسیون توده ای    ………………………………………………………………………………………………………………………… 49

2-13-2  روش پلیمریزاسیون رسوبی    ……………………………………………………………………………………………………………….. 49

2-13-3 پلیمریزاسیون با تورم چند مرحله ای    ……………………………………………………………………………………………………. 49

2-13-4 پلیمریزاسیون سوسپانسیون    …………………………………………………………………………………………………………………. 50

2-13-5 روش پیوند زنی    ………………………………………………………………………………………………………………………………… 50

2-14 کاربرد پلیمرهای قالب مولکولی    ………………………………………………………………………………………………………………. 50

2-14-1  کاربرد پلیمرهای قالب مولکولی برای ریز استخراج با فاز جامد (SPME)    ……………………………………………… 50

2-15-1 کاربرد پلیمرهای قالب مولکولی در حسگرها    ………………………………………………………………………………………… 51

2-15-2 کاربرد پلیمرهای قالب مولکولی در غشاء    ……………………………………………………………………………………………… 51

2-15-3 کاربرد پلیمرهای قالب مولکولی در کاتالیزگرها    ……………………………………………………………………………………… 52

2-15-4 کاربرد پلیمرهای قالب مولکولی در کروماتوگرافی    …………………………………………………………………………………. 52

فصل سوم : مطالعات تجربی      ……………………………………………………………………………………………………………… 53

3-1 مواد مصرفی    …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 54

3-2 دستگاه وری    …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 54

3-2-1 التراسونیک     ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 54

3-2-2 pH متر     ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 54

3-2-3 بن ماری     …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 54

3-2-4 کروماتوگرافی گازی    GC …………………………………………………………………………………………………………………….. 54

3-2-5 آون     ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 55

3-2-6 همزن مغناطیسی(هیتر)     ……………………………………………………………………………………………………………………….. 55

3-2-7 سرنگ SPME     …………………………………………………………………………………………………………………………………. 55

3-2-8 دستگاه (IR)      ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 56

3-3 تهیه پلیمر قالب مولکولی    …………………………………………………………………………………………………………………………. 56

3-3-1 انتخاب عوامل    …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56

3-3-1-1 آنالیت یا نمونه     ………………………………………………………………………………………………………………………………. 56

3-3-1-2 مونومر عاملی مناسب     ……………………………………………………………………………………………………………………… 56

3-3-1-3 عامل اتصال دهنده عرضی     ………………………………………………………………………………………………………………. 57

3-3-1-4 حلال مناسب    ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

3-3-1-5 آغازگر      ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58

3-3-2 روش سنتز پلیمر قالب مولکولی    ……………………………………………………………………………………………………………. 59

3-4 بهینه سازی شرایط جذب فوران در روش ریز استخراج با پلیمر قالب مولکولی   ………………………………………………… 60

3-4-1 تعیین ماکزیمم طول موج جذب    ……………………………………………………………………………………………………………. 60

3-4-2 بررسی اثر نمک    ………………………………………………………………………………………………………………………………….  60

3-4-3 بررسی اثر زمان     …………………………………………………………………………………………………………………………………  61

3-4-4 تاثیر pH محلول بر جذب پلیمر      ………………………………………………………………………………………………………..  62

3-4-5 تاثیر دما بر جذب پلیمر     ………………………………………………………………………………………………………………………  63

3-4-6 شناسایی فوران توسط دستگاه GC   ………………………………………………………………………………………………………..  63

3-4-6-1 برنامه دمایی دستگاه GC برای فوران ها     …………………………………………………………………………………………… 63

فصل چهارم : بحث و نتیجه گیری     ………………………………………………………………………………………………………… 65

4-1 سنتز پلیمر قالب مولکولی و پلیمر شاهد     ……………………………………………………………………………………………………. 66

4-1-1 پلیمریزاسیون پلیمر قالب مولکولی     ……………………………………………………………………………………………………….. 66

4-1-2 مکانیسم سنتز پلیمر قالب مولکولی    ………………………………………………………………………………………………………….68

4-1-3 طیف های FT-IR از پلیمر MIP و NIP   ……………………………………………………………………………………………….68

4-2 بهینه سازی شرایط جذب فوران توسط پلیمر قالب مولکولی    …………………………………………………………………………. 70

4-2-1 اثر نمک بر جذب فوران    ………………………………………………………………………………………………………………………. 70

4-2-2 اثر زمان بر جذب فوران    ………………………………………………………………………………………………………………………. 71

4-2-3 اثر دما بر جذب فوران    …………………………………………………………………………………………………………………………. 72

4-2-4 اثر pH محلول بر جذب پلیمر   ………………………………………………………………………………………………………………. 73

4-2-5 شناسایی فوران توسط دستگاه GC   ………………………………………………………………………………………………………… 74

خلاصه   …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 75

پیوست………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

پیوست 1؛ طیف FT-IR از NIP، در محدوده 400-4000 cm-1 به روش قرص KBr   ……………………………………….. 76

پیوست 2؛ طیف FT-IR از MIP، در محدوده 400-4000 cm-1 به روش قرص KBr    ………………………………………..  77

پیوست 3؛ طیف GC برای محلول 10 PPM فوران    ………………………………………………………………………………………….. 78

پیوست 4؛ طیف GC برای محلول 40 PPM فوران    ………………………………………………………………………………………….. 79

پیوست 5؛ طیف GC برای محلول 100 PPM فوران   …………………………………………………………………………………………. 80

پیوست 6؛تصویر TEM از  NIP،…………………………………………………………………………………………………………………………81

پیوست7؛تصویر TEMاز  MIP،………………………………………………………………………………………………………………..82

منابع ……………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………… 83

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 88

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                                        صفحه

(1_1)مکانیسم تشکیل فوران………………………………………………………………………………………………………………………………   11

مراحل استخراج فاز جامد …………………………………………………………………………………………………………………  23
نمودار پیشرفت میکرو استخراج با فاز جامد از سال 2000 ………………………………………………………………….    24
انواع روش های نمونه برداری در میکرو استخراج با فاز جامد A)نمونه برداری به صورت مستقیم B)از فضای فوقانی ………………………………………………………………………………………………………………………………………….   27
نمایش پوشش های پلیمری بر اساس قطبیت ……………………………………………………………………………………..   29
سرنگ SPME …………………………………………………………………………………………………………………………….   31
تصویر کلی از پلیمریزاسیون فالب مولکولی ………………………………………………………………………………………..   41
مونومرهای رایج برای تهیه پلیمرهای قالب مولکولی ……………………………………………………………………………   42
ساختار شیمیایی اتصال دهنده های عرضی استفاده شده در سنتز پلیمرهای قالب مولکولی ………………………..   44
آغازگرهای رایج مورد استفاده در سنتز پلیمرهای قالب مولکولی …………………………………………………………….  46
طرح شماتیک سنتز پلیمر قالب مولکولی کووالانسی ……………………………………………………………………………  47
پلیمرهای قالب مولکولی در غشاء ………………………………………………………………………………………………………  51
ساختار مولکول نمونه …………………………………………………………………………………………………………………….  57
ساختار مونومر عاملی متاکریلیک اسید ………………………………………………………………………………………………..  57
ساختار اتصال دهنده عرضی اتیلن گلیکول دی متاکریلات ……………………………………………………………………. 58
ساختار حلال مورد استفاده در این سنتز …………………………………………………………………………………………… 59
ساختار آغازگر مورد استفاده در این سنتز ………………………………………………………………………………………….. 59
مرحله آغاز پلیمریزاسیون افزایشی رادیکال آزاد MAA با استفاده از آغازگر AIBN ……………………………….  67
مرحله انتشار پلیمریزاسیون افزایشی رادیکال آزاد MAA ……………………………………………………………………… 67
مکانیسم پایان پلیمریزاسیون افزایشی رادیکال آزاد MAA به روش ترکیبی …………………………………………….  68
مکانیسم پایان پلیمریزاسیون افزایشی رادیکال آزاد MAA به روش تسهیم نامتناسب ……………………………….  68
طیف FT-IR ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 69
فهرست جداول

عنوان                                                                                                                     صفحه

مروری بر تحقیقات گذشته در زمینه اندازه گیری فوران……………………………………………………………………………………………..16

پوشش های فایبری همراه با ضخامت و کاربرد    ……………………………………………………………………………………………………………  29

انواع فازهای پیوندی ……………………………………………………………………………………………………………………………………  36