1-3 ضرورت تحقیق. 5
1-4 اهداف تحقیق. 5
1-5 فرضیه تحقیق. 5
1- 6 قلمرو تحقیق. 6
1-7 محدودیتهای تحقیق. 7
1-8 مفاهیم واژهها 8
فصل دوم: مرور منابع ، ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1 ادبیات تحقیق. 10
2-1-1- ژئوپلیتیك. 11
2-1–1–1- مفهوم ژئوپلیتیک.. 11
2-1-1-2- پیدایش ژئوپلیتیک.. 13
2-1–1–3– رویکرد ژئوپلیتیک.. 13
2-1-1-4- ژئوپلیتیک سنتی. 15
2-1–1-5- رویکرد ژئوپلیتیک زیست محیطی. 15
2-1–1-6– رویکرد ژئوپلیتیک انتقادی. 17
2-1– 1-6– 1- چشم انداز ژئوپلیتیک انتقادی. 19
2-1–1-7– ژئوپلیتیک در ادوار مختلف.. 20
2-1– 1-8– ارتباط ژئوپلیتیک با سایر علوم 22
2-1–1-8–1- جغرافیای سیاسی به عنوان پدر ژئوپلیتیک.. 22
2-1–1-8–2- رابطه ی ژئوپلیتیک و تاریخ. 23
2-1–1-8–3- رابطه ی مطالعات امپریالیسم با ژئوپلیتیک.. 24
2-1–1-8–4- ژئوپلیتیک و ژئواستراتژی. 25
2-1–1-9– ژئوپلیتیک جهان دو قطبی. 27
2-1–1-9–1 دوره ی خصومت و دشمنی. 27
2-1–1-9–2 دوره ی همزیستی مسالكت آمیز. 28
2-1–1-9–3 دوره ی احیا 28
2-1–1-10– ژئوپلیتیک جنگ سرد 29
2-1–1-11– ژئوپلیتیک بازدارندگی. 33
2-1–1-12– ژئوپلیتیک نظم جهانی. 35
2-1–1-12–1 نظریه ی ژئوپلیتیکی یوردیس فون لوهازن. 36
2-1–1-12–2 نظریههای ادوارد لوت واك و ژان شرایبر. 37
2-1– 1-13– دیدگاههای جدید ژئوپلیتیک.. 38
2-1– 1-13–1- بری بوزان و نظریه ی 4+1. 39
2-1–1-13–2- فرانسیس فوكویاما و تئوری پایان تاریخ. 40
2-1–1-13–3- نایخت من و نظریه ی جهان چهارم 42
2-1–1-13–4- والرشتاین و تئوری ژئوكالچر. 43
2-1–1-13–5- تئوری ژئوپلیتیک گلاسنر. 45
2-1–1-13–6-هانتینگتون و نظریه ی برخورد تمدنها 46
2-1– 1-14– چشم انداز تئوریهای ژئوپلیتیک.. 48
2-1– 1-15– تحولات در ماهیت ژئوپلیتیک.. 49
2-1– 1-16– وزن ژئوپلیتیک.. 50
2-1–1-17– چالش ژئوپلیتیکی. 51
2-2 پیشینه تحقیق. 51
فصل سوم: روش اجرای تحقیق، مواد و روش
3-1 روش اجرای تحقیق. 55
3-1-1 نوع روش تحقیق. 55
3-1-2 روش گردآوری اطلاعات.. 55
3-1-3 ابزار گردآوری اطلاعات.. 55
3-1-4 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 56
3-2 ویژگیهای جغرافیایی و مختصات فرهنگی خاورمیانه 56
3-2-1-مرزخاورمیانه 60
3-2-2- اصطلاح اروپایی. 62
3-2-3- اقتصاد 62
3-2-4- نواحی خاورمیانه 63
3-3 موقعیت ژئوپلیتیک کشورهای اسلامیدر خاورمیانه 63
3-3-1-ایران. 64
3-3-2- لبنان. 71
3-3-3- سوریه 74
3-3-4- فلسطین. 77
3-3-5- عراق. 80
3-3-6- عمان. 83
3-3-7- بحرین. 83
3-3-8- کویت.. 84
3-3-9- اردن. 88
3-3-10- قطر. 92
3-3-11- اسرائیل. 93
3-3-12- مِصر. 95
3-3-13- لیبی. 96
3-3-14- اَلجَزایر. 97
3-3-15- افغانستان. 99
3-3-16- عربستان. 101
3-3-17- ترکیه 103
3-3-18- تونِس.. 104
3-3-19- مراکش.. 106
3-3-20- امارات متحده عربی. 109
فصل چهارم:یافته های تحقیق
4-1- مقدمه 114
4-2 مناطق جغرافیایی کشورهای اسلامی. 116
4-3 جایگاه جهانی اسلام درنظریههای ژئوپلیتیک.. 117
4-4 اهمیت ژئوپلیتیکی خاورمیانه 125
4-5 طرح خاور میانه بزرگ.. 127
4-6 بیداری اسلامی و ژئوپلیتیك جدید قدرت در خاورمیانه 130
4-7 بیداری اسلامیو ژئوپلیتیک خاورمیانه امروز. 131
4-8 بیداری اسلامی؛ بررسی تقابلها و تعاملها 133
4-9 تحلیل ژئوپولیتیکی در خاورمیانه و در جهان اسلام 134
4-9-1- ژئوپلیتیکایران قبل از انقلاب اسلامی. 134
4-9-1-1-ایران و ژئوپلیتیک دو قطبی. 134
4-9-2- موقعیتایران در پیمان سنتو. 136
4-9-2-1- ژئوپلیتیکایران، حدفاصل پیروزی انقلاب تا آغاز جنگ تحمیلی. 136
4-9-2-2- استراتژی ژئوپلیتیکی صدور انقلاب.. 137
4-9-2-3- معنا و مفهوم صدور انقلاب.. 137
4-9-2-4- انزوای ژئوپلیتیکایران. 138
4-9-3- ژئوپلیتیکایران پس از وقوع جنگ تحمیلی. 140
4-9-3-1- نقش جنگ در شکلگیری ژئوپلیتیک جدید خاورمیانه 141
4-9-4- استراتژی تنبیه متجاوزایران و صف‌بندی‌های جدید ژئوپلیتیک.. 143
4-9-5- تحلیل ژئوپولیتیکی جایگاه ترکیه در جهان اسلام 145
4-10 انقلاب اسلامی و ترکیه 148
فصل پنجم: جمع بندی ، نتیجه گیری و پاسخ به فرضیات
5-1- نتیجه گیری و جمع بندی. 151
5-2- ارزیابی فرضیه 153
منابع و ماخذ 159
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1 تفاوتهای ژئوپلیتیک سنتی و ژئوپلیتیک انتقادی. 19
جدول 2-2 الگوهای متغیر قدرت ژئوپلیتیکی 2002-1815. 21
جدول 4-1 مقایسه گفتمان های مختلف اسلامی. 132
فهرست نقشه ها
عنوان صفحه
نقشه 1-1 نقشه کشورهای مسلمان. 7
نقشه 1-1 نقشه کشورهای مسلمان. 7
نقشه 3-1 نقشه موقعیت جغرافیایی خاورمیانه 61
نقشه 3-2. 74
نقشه 3-3 نمایی از کشور کویت.. 87
نقشه 3-4 تقسیمات سیاسی کشور اردن. 91
نقشه 3-5 موقعیت سیاسی کشور مراکش.. 108
نقشه 3-6 سیاسی کشور امارات متحده عربی. 110
نقشه 3-7 مناطق شیعه نشین( هلال شیعی) 112
نقشه 3-8 کشورهای مسلمان(سبز پررنگ 100درصد مسلمان و زرد 50درصد مسلمان) 113
چکیده
این تحقیق تلاش دارد با روش توصیفی – تحلیلی همراه با مطالعات کتابخانهای واسنادی به واكاوی جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه در جهان اسلام پرداخته و علل، زمینهها و منشاء این جایگاه را مورد بررسی وتجزیه وتحلیل قرار دهد. مهمترین اهداف تحقیق جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه در جهان اسلام ،شناسایی ومعرفی کشور اسلامیدر خاورمیانه وارائه راهکارهای لازم در جهت بهبود روابط کشورهای اسلامیدر خاورمیانه و سایر کشورهای اسلامیمیباشد. در مجموع نتایج تحقیق نشان میدهد که منطقه خاورمیانه بدلیل قابلیتها وتوانمندیهای ویژه درعرصههای مختلف اقتصادی،سیاسی،نظامی و فرهنگی اجتماعی، همواره وبه خصوص درطی دهههای اخیراعتبارونقش خودرابه عنوان منطقه ای راهبردی در سیاست بین الملل حفظ كرده است.موقعیت واهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی وژئواکونومیکیاین منطقه باعث شده که خاورمیانه همواره درپیش برد طرحهای راهبردی غرب و به خصوص آمریکا جایگاه منحصر به فردی داشته باشد و قدرتهای بزرگ همیشه منافع مهمیرا برای خودشان دراین منطقه از جهان متصور باشند. بیداری اسلامی ماههای اخیر که متأثر از انقلاب اسلامی است، دسته‌بندی‌های قدرت را در این منطقه، تحت تأثیر قرار داده است. بروز تحولات سریع وغیر قابل انتظار در كشورهای اسلامی منطقه به ویژه كشورهایی همانند تونس، مصر، لیبی، یمن و. . . بار دیگر این منطقه را به مركز سیاستهای بین المللی و كانون رقابتهای ژئوپلیتیكی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل كرد. بنابراین آنچه که در حال حاضر درخاورمیانه درحال قدرتیابی میباشد اندیشه مقاومت و بیداری اسلامیبا محوریت ملتهای مسلمان منطقه میباشد. با شکست پروژه ناسیونالیسم عربی و سوسیالیسم عربی و خلاء موجود در فضای روشنفکری جهان عرب الترناتیو تفکر مقاومت اسلامیقوتیافته است. همچنین آنچه دنیای غرب از تحقق آن در خاورمیانه واهمه دارد، خروج کشورها و ملتهای منطقه از وابستگی به غرب و استقلال خواهی است. حال اگراین «استقلال طلبی» با چاشنی «هویت اسلامی» تلفیق گردد، به سالها وابستگی جهان اسلام به غرب پایان خواهد داد. دنیای اسلامیکه با ظرفیتهای کم نظیرسیاسی و اقتصادی می‌تواند سایر مکاتب دنیایی و مادی را فرو دست خود ببیند.
بطور کلی اکثر فعالیتها دراین منطقه حرکت به سوی استقلال و خودکفایی است. محور «مقاومت» در منطقه خاورمیانه توانسته است با تکیه بر اندیشه اسلامیسنگرهای طرح خاورمیانه بزرگ رایکی پس از دیگری فتح نماید واینک با توجه به فرهنگ مشترک مردم منطقه، زمان شکل گیری رسمی«خاورمیانه اسلامیبا ویژگی «استقلال خواهی» است.
كلید واژهها: ژئوپلیتیک، جهان اسلام ،کشورهای خاورمیانه
مقدمه
خاورمیانه منطقه‌ای است که سرزمین‌های میان دریای مدیترانه و خلیج فارس را شامل میشود. خاورمیانه بخشی از آفریقا– اوراسیایا به طور خاص آسیا شمرده میشود و در بعضی موارد جزئی از آفریقای شمالی را در برمی‌گیرد.این ناحیه گروه‌های فرهنگی و نژادی گوناگونی از قبیل فرهنگهای عربی، تركی، بربرها، بلوچی، ایرانی، کردی، اسرائیلی و آشوری را در خود جای داده‌است.
جهان اسلام اصطلاحی است برای سرزمین‌هایی که بیشتر مردم آن پیرو دین اسلام باشند. پیروان اسلام بیش ازیک میلیارد نفر تخمین زده می‌شوند که پیروایین محمد فرزند عبدالله (پیامبر مسلمانان) از مردمان حجاز وایینی با قدمت بیش از ۱۴۰۰ سال (سال قمری) هستند.
کشورهای اسلامیبه کشورهایی گفته میشود که دین رسمیآنهایا دین بیشتر جمعیت آنان اسلام است. بیشتر کشورهای اسلامیدر خاورمیانه، آسیای میانه، شمال آفریقا، و جنوب شرقی آسیا هستند.
اهمیت خاورمیانه دلایل زیادی دارد و به مسائل و موضوعات مختلفی برمی‌‌گردد. از لحاظ فرهنگی، خاورمیانه محل ظهور همه ادیان الهی است و به همین دلیل مردماین منطقه بسیار دین‌باور هستند؛ به لحاظ جغرافیایی خاورمیانه محل اتصال سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا است؛ به لحاظ ژئوپلیتیكی نقاط مهمیمثل باب‌‌المندب، تنگه هرمز و كانال سوئز در خاورمیانه واقع شده است و نقاط بسیار مهم استراتژیك در سطح جهان هستند؛ به لحاظ اقتصادی منطقه خاورمیانه بیش از ۶۴ درصد مخازن نفت و گاز دنیا را در خودش جای داده است كهاین همیك موقعیت ممتاز به منطقه بخشیده است. از دیرباز یعنی حدود ۵۰۰ سال پیش نیز تمام قدرتهای بین‌‌المللی و استعمارگران تلاش كرده‌‌اند تا دراین منطقه حضور داشته باشند؛ پرتغالی‌‌ها، هلندی‌ها، فرانسوی‌‌ها، انگلیسی‌‌ها و آمریكایی‌‌ها پس از جنگ جهانی دوم تلاش كردند دراین منطقه حضور داشته باشند و استراتژیست‌‌های بزرگ همواره درطول تاریخ گفته‌‌اند كه برای تسلط بر جهان باید بر خاورمیانه مسلط بود.اینیك واقعیت است. باتوجه به موارد فوق این تحقیق در نظر دارد تا جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه در جهان اسلام رامورد بررسی قرار داده و ارائه راهکار نماید.این تحقیق شامل 5 فصل میباشد که در فصل اول به کلیات تحقیق شامل بیان مساله، سوالات تحقیق، فرضیهها، واژهها و مفاهیم پرداخته، در فصل دوم به ادبیات تحقیق و مبانی ومفاهیم و پیشینه تحقیق میپردازد، درفصل سوم به روش اجرای تحقیق، مواد و روشها ، در فصل چهارم بهیافته های تحقیق پرداخته و در فصل پنجم به ارزیابی فرضیه و نتیجه گیری و پیشنهادها و منابع و ماخذهای مورد استفاده در تحقیق را بیان میکنیم.
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 بیان مساله
گرچه خاورمیانه کانون پیدایش سه کیش بزرگ اسلام، مسیحیت ویهود بوده است، اما فرهنگ مردم در خاورمیانه بر معتقدات اسلام بنیان نهاده شده است. موقعیت منحصربه فرد جغرافیایی، خاورمیانه، را به منطقه‌ای استراتژیک تبدیل کرده است زیرااین قلمرو در مرکز سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا قرار گرفته و کوتاهترین راههای هوایی و آبی اروپا و آسیا ازاین منطقه عبور میکنند. درقرن نوزدهم، منافع تجاری و اهمیت سیاسی منطقه، دست به دست هم دادند تا قدرتهای مادی اروپایی به امید اقامت نامحدود، استعمارگری و استیلای خود را بر سرزمین‌های خاورمیانه تحکیم بخشند. اصطلاح خاورمیانه (Middleast) نخستین بار در سال 1902 میلادی توسط «ا. ت. ماهان » متخصص تاریخ دریایی در بحثی پیرامون استراتژی دریایی بریتانیا در ارتباط با فعالیتهای روسیه درایران و پروژه احداث راه آهن بغداد توسط آلمانیها، به کار گرفته شد، و به تدریج رسمیتیافت. گرچه امروزه به طور معمول منظور از خاورمیانه منطقه‌ای است که از نظر وسعت به مراتب وسیع تر از آنچه «ماهان » درنظر داشت، ولی آثار استراتژیکاین اصطلاح باقی مانده است. خاورمیانه شامل کشورهایایران، افغانستان، ترکیه و کشورهایی است که در شبه جزیره عربستان و شمال آن و دره نیل واقع شده اند.این منطقه با حدود دوازده میلیون کیلومتر مربع مساحت (10% وسعت زمین) 300 میلیون نفر سکنه دارد که معادل 5% سکنه جهان را تشکیل میدهد و برحسب جاذبههای جغرافیایی و آب و هوایی در منطقه پراکنده شده اند واین ویژگی نه تنها در مقایسه دو واحد سیاسی (دو کشور) قابل مشاهده است، بلکه در هریک از سرزمینها به چشم میخورد. خاورمیانه گرچه از نظر قلمرو جغرافیایی و مشخصات فرهنگی، منطقه‌ای محدود شده و کاملا بسته نیست، ولی به لحاظ محیط فیزیکی و الگوهای اجتماعی و انسانی هویت مختص خود را دارد. منطقه خاورمیانه که به زعم بسیاری از کارشناسان مهم ترین زیرسیستم جهان به شمار میرود و از آن به عنوان منطقه‌ی هارتلند ویا از بخشی از آن نام میبرند، همواره کانون توجه مراکز استعماری جهان بوده است و از دیرباز نقش بسیار مهمی در راهبرد امنیتیاین کشورها بویژه ایالات متحده امریكا داشته است.
اهمیت خاورمیانه دلایل زیادی دارد و به مسائل و موضوعات مختلفی برمی‌‌گردد. از لحاظ فرهنگی، خاورمیانه محل ظهور همه ادیان الهی است و به همین دلیل مردماین منطقه بسیار دین‌باور هستند؛ به لحاظ جغرافیایی خاورمیانه محل اتصال سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا است؛ به لحاظ ژئوپلیتیكی نقاط مهمیمثل باب‌‌المندب، تنگه هرمز وكانال سوئز در خاورمیانه واقع شده است و نقاط بسیار مهم استراتژیك در سطح جهان هستند؛ به لحاظ اقتصادی منطقه خاورمیانه بیش از ۶۴ درصد مخازن نفت و گاز دنیا را در خودش جای داده است كهاین همیك موقعیت ممتاز به منطقه بخشیده است. ازدیرباز یعنی حدود ۵۰۰ سال پیش نیز تمام قدرتهای بین‌‌المللی و استعمارگران تلاش كرده‌‌اند تا در این منطقه حضور داشته باشند؛ پرتغالی‌‌ها، هلندی‌ها، فرانسوی‌‌ها، انگلیسی‌‌ها و آمریكایی‌‌ها پس از جنگ جهانی دوم تلاش كردند 
دراین منطقه حضور داشته باشند و استراتژیست‌‌های بزرگ همواره در طول تاریخ گفته‌‌اند كه برای تسلط بر جهان باید برخاورمیانه مسلط بود.این یک واقعیت است. باتوجه به موارد فوق این تحقیق در نظر دارد تا جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه در جهان اسلام رامورد بررسی قرار داده و ارائه راهکار نماید.
1-2 ضرورت تحقیق
اهمیت و ضرورتاین پژوهش از آنجا ناشی میشود که با مطالعات و بررسیهای به عمل آمده و با توجه به تحقیقات صورت گرفته در ارتباط با جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه در جهان اسلام محدود و اندک میباشد. لذا به نظر میرسد با انجاماین پژوهش تا حدودی خلأ و جای خالی پژوهشها و تحقیقات صورت گرفته دراین زمینه مرتفع گردد. و از سوی دیگر اهمیتاین موضوع از آنجا ناشی میشود که بررسی جایگاه کشورهای خاورمیانه بدلیل موقعیت خاص هریک ازآنها نشان میدهد که نقشاین کشورها در جهان اسلام تا چه حد می‌تواند در ژئوپلیتیک کشورهای خاورمیانه تاثیر گذار میباشد.
1-3 پرسش اصلی تحقیق
جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه در جهان اسلام چگونه است؟
1-4 اهداف تحقیق
جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه در جهان اسلام
شناسایی ومعرفی کشور اسلامیدر خاورمیانه
ارائه راهکارهای لازم در جهت بهبود روابط کشورهای اسلامی در خاورمیانه و سایر کشورهای اسلامی میباشد.
1-5 فرضیه تحقیق
بنظر میرسد جایگاه ژئوپلیتیکی کشورهای خاورمیانه درجهان اسلام مناسب است.
بنظر میرسد نقش امریکا و اسراییل در جایگاه ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه در جهان اسلام تاثیر زیادی دارد.
1- 6 قلمرو تحقیق
محدوده مورد مطالعه خاورمیانه است.این منطقه سرزمین‌های میان دریای مدیترانه و خلیج فارس را شامل میشود. خاورمیانه بخشی از آفریقا– اوراسیایا به طور خاص آسیا شمرده میشود و در بعضی موارد جزئی از آفریقای شمالی را در برمی‌گیرد. به طور کلی کشورهایاین منطقه عبارت‌اند از: اردن، امارات متحده عربی، ایران، بحرین، ترکیه، سوریه، عراق، عربستان سعودی، عمان، قطر، کویت، لبنان، مصر، یمن، و فلسطین (که دربرگیرنده کرانه باختری رود اردن و نوار غزه است.) کشورهای غربیاین منطقه (الجزایر، تونس، لیبی و مراکش) به دلیل وابستگی شدید تاریخی و فرهنگی بیشتر بخشی از خاورمیانه شمرده می‌شوند. سودان نیزیکی ازاین کشورها به شمار می‌آید. کشورهای آفریقایی موریتانی و سومالی نیز پیوندهایی با خاورمیانه دارند. ترکیه و قبرس که از نظر جغرافیایی درون ویا نزدیک این منطقه هستند، خود را بخشی از اروپا می‌دانند.ایران را مرز شرقی خاورمیانه می‌انگارند. البته افغانستان را نیز از کشورهایاین بخش بندی به شمار می‌آورند که در قلب آسیا موقعیت دارد.
نقشه 1-1 نقشه کشورهای مسلمان
نقشه 1-1 نقشه کشورهای مسلمان
1-7 محدودیتهای تحقیق
هموار در تحقیق وپژوهش مشکلات، محدودیتها وتنگناهایی برای دسترسی به منابع واطلاعات مورد نیاز وجوددارد که البته جزء لاینفک امرارزشمند تحقیق است. البته بعضاً منابع جدید ومعتبروجود دارد امایا ترجمه فارسی معتبر نشده ویا محدودیتهایی به لحاظ طبقه بندی اسنادی دارندکهاین امردسترسی پژوهندگان رادرسیکل قوانین اداری معطلیا ناکام میگذارد و نتیجه عدم دسترسی منابع اصیل ومعتبر سبب کاهش ارزش محتوای کیفی پژوهش خواهد شد. از جمله مواردی که محقق درتحقیق باید با آن دست پنجه نرم کند دقت وتوجه در بهره برداری از منابع محدود موجود است که درعناوین تحقیقاتی مشابهیا نزدیک هم، به نوعی موجب تکراری جلوه نمودن تحقیق میشود.
1-8 مفاهیم واژهها
جایگاه
جایگاه، مکان استقرار، مکان. مسکن. خانه. مقام. منزل. هر محلی که در آنجا چیزی ثابت شود. محلی که شامل چیزی باشد (دهخدا، 1365، 68).
ژئوپلیتیک :
ژئوپلیتیك عبارت است از درك واقعیتهای محیط جغرافیایی به منظور دستیابی به قدرت، به نحوی كه بتوان در بالاترین سطح وارد بازی جهانی شد و منافع ملی و حیاط ملی را حفظ كرد.
به عبارت دیگر ژئوپلیتیك عبارت است از علم كشف روابط محیط جغرافیایی و تأثیر آن بر سرنوشت سیاسی ملل میباشد (عزتی، 1382، 70).
جهان اسلام
جهان اسلام اصطلاحی است برای سرزمین‌هایی که بیشتر مردم آن پیرو دین اسلام باشند. پیروان اسلام بیش ازیک میلیارد نفر تخمین زده می‌شوند که پیروایین محمد فرزند عبدالله (پیامبر مسلمانان) از مردمان حجاز وایینی با قدمت بیش از ۱۴۰۰ سال (سال قمری) هستند. مسلمانان جهان در اعتقاد به پیامبری محمد بن عبدالله به عنوان آخرین پیامبرآسمانی (خاتم‌الانبیاء) ، قرآن (کتاب مقدس اسلام) ، قبله و بسیاری احکام شریعت اسلام، اشتراک عقیده دارند.
خاورمیانه
خاورمیانه واژه‌ای است که اروپاییان بهاین منطقه با توجه به موقعیت جغرافیایی خودشان اطلاق کرده‌اند در حالی کهاین منطقه تقریباً در مرکز خشکی‌های زمین و نقشه سیاسی جهان است و نه در شرق مرکزییا همان خاورمیانه. خاورمیانه از نظر جغرافیایی و به طور حقیقی باید در مرکز آسیا باشد نه جنوب غربی آسیا به علاوه مصر. برخی افراد از واژه خاورمیانه به دلیل اروپامحوری بودن آن انتقاد میکنند.این منطقه تنها از دید اروپای غربی، در مشرق واقع شده در حالیکه همین منطقه براییک هندی منطقه‌ای غربی و براییک روسی در جنوب واقع شده‌است. واژه «میانه» نیز بدلیل برداشتهای مختلف باعث سردرگمی‌هایی شده‌است.
کشورهای اسلامی
کشورهای اسلامی به کشورهایی گفته میشود که دین رسمیآنهایا دین بیشتر جمعیت آنان اسلام است. بیشتر کشورهای اسلامی در خاورمیانه، آسیای میانه، شمال آفریقا، و جنوب شرقی آسیا هستند. اندونزی پرجمعیتترین کشور اسلامیاست. همه کشورهای اسلامیدر سازمان کنفرانس اسلامیعضویت دارند.
