هدف از این پژوهش بررسی انوع قراردادهای رایج در سرمایه گذاری نفتی به عنوان شاخص ترین نوع انرژی است تا دریابیم نقاط ضعف و قوت انواع قراردادهای نفتی کدام است و کدام یک منافع ملی ما را بهتر تأمین می کند. با توجه به مباحثی که در پایان نامه ارایه شده است این نتیجه حاصل می شود که هیچ یک از انواع قراردادهای نفتی به خودی خود، خوب یا بد نیست. نوع قراداد تنها چهارچوبی است برای تقسیم منافع اینکه چه نوع قراردادی تحت چه شرایطی بتواند منافع طرفین قرارداد را بهتر تأمین کند. شروع تحول در قراردادهای نفتی از انتقال مالکیت عین آغاز و در ادامه به انتقال مالکیت منفعت انجامیده و در سیر تحوّل خود به قراردادهای خدماتی نزدیک می گردد. در این روند مشارکت، جایگزین رابطه معاوضی صرف می شود. قراردادهای مشارکتی، محصول اراده مشترک سرمایه گذار خارجی و دولت میزبان بوده و شرایط قراردادی، نحوه تملک، زمان مالکیت نیز از موضوعاتی است که توسط طرفین در قالب قرارداد تنظیم می شود. نهایتاً این که نتیجه تحولاتی که در طول دهه 1970 در ساختار حقوقی آنها رخ داده این است که تکنیک های حقوقی که قبلاً برای اثبات «بین المللی شدن» قانون حاکم یا «غیر محلی شدن» یا «فراملی شدن» آن استفاده می شد، امروز دیگر کهنه شده است. و نتیجه این تحولات «بین المللی شدن قرار داد» است.

قراردادهای نفتی نه «قراردادهای خصوصی بین المللی» اند و نه از جمله «قراردادهای کاملاً بین المللی» محسوب می شوند، بلکه گروه سومی از قراردادها را تشکیل می دهند که ویژگیهای خود را دارند. که خاستگاه پاره ای اصول کلی است، مانند اصل اهمیت و توجه دولت در مورد بهره برداری (صحیح) از منابع طبیعی، حق دولت برای قانونگذاری، مفهوم قرارداد عمومی، و بالاخره اصل غیرقابل معامله بودن حقوق و اختیارات دولت درآنها.

اختلافات تجاری بین‌المللی بین دولتها و اشخاص خصوصی خارجی، یكی از مسائل مهم و اساسی می‌باشد. داوری به علت داشتن مزایایی از جمله سرعت در حل و فصل اختلافات، سهولت برای طرفین به لحاظ عدم تبعیت از تشریفات دادرسی، ارزان بودن آن، گردش سرمایه، حفظ اسرار طرفین به عنوان بهترین و شایع ترین شیوه حل اختلاف مورد استفاده قرار می گیرد.

مقدمه

به نام خدا

هدف از نگارش این پایان نامه مطالعه و تحقیق پیرامون مسائل حقوق نفت و گاز جهت شرح و توصیف شرایط شکلی و ماهوی حاکم بر سرمایه گذاری در این بخش در عرصه بین المللی و نیز در نظام حقوقی ایران بوده و در این راستا به شرحی که در توضیح فصول پایان نامه خواهد آمد سعی در بررسی مکانیسم های حقوقی شکل دهی و تأمین مالی پروژه های سرمایه گذاری خارجی جهت یافتن چالش های سرمایه گذاری در کشور و موانع جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در آن شده است.

و اما انگیزه تحقیق نگارنده در خصوص این موضوع این بوده که مطالعات پیش زمینه ای محقق به این نتیجه رسید که به دلیل اینکه امروزه سرمایه گذاری خارجی به یکی از عناصر عمده در پیوند دادن اقتصاد داخلی کشورها و بویژه جوامع در حال توسعه با اقتصاد جهانی تبدیل شده و به عنوان عاملی برای انتقال سرمایه، تکنولوژی، تخصص و مدیریت در تقویت حضور این کشورها در اقتصاد و تجارت جهانی نقش بسزایی یافته و این امر موجب شده که رقابتهای اقتصادی برای بهره گیری از فرصتها در جذب سرمایه گذاری خارجی به منظور ارتقای جایگاه کشورها در اقتصاد جهانی تشدید شود. از سویی دولتهای دارنده ذخایر انرژی به جهت ضعف علمی، تکنولوژیکی و مهمتر از همه کمبود سرمایه و مشکلات مالی جهت انجام تحقیقات اکتشافات و بهره برداری از منابع تحت الارضی خود به شرکتهای چند ملیتی و خارجی سرمایه گذار در این زمینه که به لحاظ اقتصادی چه بسا به مراتب قوی تر از دولتهای میزبان سرمایه هستند روی می آورند و مبادرت به عقد قراردادهای گوناگونی در این زمینه ها می نمایند از آنجا که ملیّت دو طرف قرارداد متفاوت است و نیز دو طرف به لحاظ موقعیت در جایگاه اقتصادی در تجارت جهانی نابرابرند انعقاد این قراردادها مسائل بیشماری را با خود به همراه می آورد. از جمله این مسائل و مشکلات ماهیت امتیازات و قراردادها، قانون حاکم بر آنها و نحوه گزینش آن، مراجع حل اختلافات ناشی از تفسیر، تعبیر و عدم اجرا و نیز اجرای آنها و موافقتنامه های طرفین در این مراجع، همچنین ملیّت آراء صادره، شروط ثبات مندرج در آنها و غیره. و از آنجایی که کشور ما خود در زمره کشور های میزبان است و در این زمینه با مشکلات مذکور دست به گریبان است این موضوعات سبب شد تا نگارنده در پی یافتن راه حلی هرچند ناچیز و جزیی برای این مسائل این موضوع را جهت تحقیق و پژوهش برگزیند.

چرایی انجام تحقیق در ذهن پژوهشگر در خصوص این موضوع این سئوال اساسی بوده که چه شرایطی بر امر سرمایه گذاری حاکم است و نیز چه عامل هایی روند سرمایه گذاری را تحت شعاع قرار  می دهد و به این ترتیب با مقوله مهمی در این زمینه که همان ریسکهای سیاسی،اقتصادی، حقوقی می باشند آشنا می شویم و در تلاش در یافتن پاسخ این مساله که چه چارچوب قراردادی می تواند برای یک کشور میزبان سرمایه و دارای منابع انرژی مانند کشور ما به گونه ای مناسب باشد که دیگر نه معایب قراردادهای اولیه و حق الامتیازها و قراردادهای اجاره ای را داشته باشد و نه مانند قراردادهای سرویس و بای بک که امروزه در صنعت نفت ما بسیار متداول است و منافع ملی ما را مورد خطر قرار دهد و این همه مشکلاتی که در بحرانهای اقتصادی و نوسانات قیمت نفت برای کشور ایجاد می کند را نداشته باشد زیرا متأسفانه این قراردادها مکانیسم چندان مناسب و سود آوری برای کشور نیست چه این که اگر موانع موجود در قانون اساسی در مورد سرمایه گذاری خارجی در کشور وجود نداشت و بسترهای قانونی مناسب و به روزتری در کشور وجود داشت ناگزیر به روی آوردن به این نوع قراردادها نبودیم.

در خصوص پیشینه تحقیق لازم به ذکر است که در خصوص قراردادهای نفتی تاکنون مطالعاتی انجام شده که بیشتر در زمینه قراردادهای کنونی رایج در صنعت نفت که همان بای بک ها هستند می باشد و محققان محترم بیشتر در خصوص زمینه های تاریخی و شکلی این توافقات بحث نموده اند و کمتر در مورد شرایط اقتصادی و حقوقی حاکم بر این قراردادها صحبت شده. البته در این زمینه حقوقدانانی بوده اند که انواع قراردادهای نفتی را مطالعه و طبقه بندی نموده ویژگیهای هر یک را با دید حقوقی مورد مداقه و کنکاش قرار داده اند و برخی اثرات متعاقب این قراردادها از جمله مسئله سلب مالکیت و ملی شدن و الغای یک جانبه قراردادها و اثرات تغییر حکومتها بر قراردادهای نفتی و مسائل ریز دیگری که به جهت حفظ اختصار از بیان آنها خودداری می شود را مورد توجه قرارداده اند که در این تز به این مباحث پرداخته نشده است. و نگارنده از بعد دیگری مسئله قراردادهای نفتی را نگریسته است.

اصولاً منبع اصلی مطالعه در حقوق نفت و گاز در کشور ما همانگونه تمام اساتید این رشته معتقدند متن مذاکرات نفتی با شرکتهای سرمایه گذار خارجی است که متأسفانه به صورت محرمانه است و از وزارت نفت و شرکت ملی نفت به هیچ وجه ایران منتشر نمی شود و اگر این مذاکرات و توافقات در اختیار جامعه حقوقی کشورمان قرار می گرفت می توانست از پویایی و کمک فکری حقوقدانان و پژوهشگران این عرصه کمک بگیرد. و منابعی که نگارنده را در تحقیق یاری کرد کتب، مجلات علمی و مقالاتی بوده که در نشریات معتبر حقوقی منتشر شده همچنین سایتهای اینترنتی خارجی نظیر پایگاه اطلاعاتی بانک جهانی سازمان های بین المللی همچون اوپک، ایکسید، بانک جهانی و سازمانهای مربوطه و چندی دیگر منابع ارزشمندی را از متن مقررات نفتی تا تحلیل های حقوقی در اختیار محقق قرار داده است. در اینجا شایسته است مختصراً توضیحاتی در مورد فصول تحقیق بیان شود.

 

 

جامعه مورد پژوهش 1705 نفر اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان بوده­اند که 238 نفر به عنوان نمونه آماری از طریق فرمول تعیین حجم نمونه کوکران برآورد، و از طریق نمونه گیری تصادفی- طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. در نهایت 214 پاسخنامه دریافت گردید.ابتدا در مبحث تحلیل عاملی پرسشنامه، با استفاده از آزمون کمو و بارتلت کفایت حجم نمونه و توان عاملی متغیرها بررسی شد. سپس اعتبار پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ در فعالیت های آموزشی 950/0 و در فعالیت های پژوهشی952/0 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS در سطح آمار توصیفی از فراوانی، درصد، میانگین، و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون های t تک نمونه ای،  t مستقل، t2 هتلینگ، تحلیل واریانس یک راهه، و آزمون تعقیبی ال.اس.دی استفاده شد.

یافته های پژوهش نشان داد که براساس t مشاهده شده در فعالیت های آموزشی و پژوهشی، کلیه مولفه ها بیشتر از سطح متوسط بود. بنابراین پاسخگویان معتقدند میزان کاربرد ” کتاب های الکترونیکی ” در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان ، بیشتر از سطح متوسط می‌باشد. همچنین از نظر پاسخگویان میزان کاربرد روش های آگاهی و دستیابی به کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان، کمتر از سطح متوسط می‌باشد.

نظر پاسخگویان در مورد 4 مولفه میزان کاربرد روش های استفاده، استفاده از متن، استفاده از محتوا، و تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی به این شرح می باشد. آن ها معتقدند که میزان کاربرد این 4 مولفه در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان ، بیشتر از سطح متوسط می‌باشد.

کلیدواژه­ها: هیات علمی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، فعالیت های آموزشی، فعالیت های پژوهشی، کتاب های الکترونیکی دانشگاهی، کتاب های درسی الکترونیکی

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش  

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1

1-1-­ شرح و بیان مسئله پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………2

1-2-­ اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………4

1-3-­ اهمیت و ضرورت انجام پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………..5

1-4-­ کاربرد نتایج پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-5- سؤال­های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-6-­ تعریف اجزاء مسئله  …………………………………………………………………………………………………………………………………….7

 

فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………8

2-1- تعریف کتاب الکترونیکی ………………………………………………………………………………………………………………………………9

2-2- دیدگاه های نوین درباره تعریف کتاب الکترونیکی …………………………………………………………………………………………11

2-3- پیدایش و دگرگونی های فنی کتاب الکترونیکی …………………………………………………………………………………………….14

2-4- انواع کتاب های الکترونیکی ………………………………………………………………………………………………………………………..19

2-5-کاربران کتاب الکترونیکی …………………………………………………………………………………………………………………………….22

2-5-1- استفاده کنندگان یا کاربران ………………………………………………………………………………………………………………………22

2-5-2- کارمندان خدمات کتابداری و اطلاع رسانی ……………………………………………………………………………………………….23

2-5-3- ناشران ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….24

2-5-4- جمع آوری کنندگان کتب الکترونیکی……………………………………………………………………………………………………….24

2-5-5- نویسندگان ……………………………………………………………………………………………………………………………………………24

2-6- ویژگی های کتاب های الکترونیکی ………………………………………………………………………………………………………………25

2-6-1- قابلیت های عمومی ……………………………………………………………………………………………………………………………….25

2-6-2- فناوری/ رابط کاربری …………………………………………………………………………………………………………………………….27

2-6-3- محتوا …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..27

2-6-4- ابزارها و خدمات متن …………………………………………………………………………………………………………………………….28

2-6-5- گزینه های تحویل ………………………………………………………………………………………………………………………………….28

2-6-6- عملکردهای استفاده ……………………………………………………………………………………………………………………………….28

2-6-7- ابزارها و خدمات محتوا ………………………………………………………………………………………………………………………….29

2-6-8- قابلیت های مخصوص برای کتابخانه ها ……………………………………………………………………………………………………30

2-7- مزایای کتاب های الکترونیکی ……………………………………………………………………………………………………………………..30

2-8- معایب کتاب های الکترونیکی ……………………………………………………………………………………………………………………..31

2-8-1- فناوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………………………………31

2-8-2- هزینه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-8-3- قانون حقوق پدیدآورنده …………………………………………………………………………………………………………………………32

2-8-4- فراهم آوری و سازماندهی ………………………………………………………………………………………………………………………32

2-9- مقایسه کتاب های الکترونیکی با کتاب های چاپی ………………………………………………………………………………………….33

2-10- عوامل موثر در پیشبرد و توسعه کتاب های الکترونیکی …………………………………………………………………………………34

2-11- مشکلات کتاب های الکترونیکی ………………………………………………………………………………………………………………..35

2-12- فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی …………………………………………………………………………………..36

2-12-1- فعالیت های آموزشی  …………………………………………………………………………………………………………………………..36

2-12-2- فعالیت های پژوهشی  ………………………………………………………………………………………………………………………….37

2-13- کتاب الکترونیکی و فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی ………………………………………………………37

2-14- پیشینه پژوهش های کتاب های الکترونیکی …………………………………………………………………………………………………38

2-14-1- پیشینیه درایران …………………………………………………………………………………………………………………………………….39

2-14-2- پیشینه در خارج از ایران ……………………………………………………………………………………………………………………….41

2-15- جمع بندی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..44

 

فصل3: روش شناسی پژوهش

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..45

3-1-روش پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………….45

3-2- جامعه پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………..46

3-3-برآورد حجم نمونه ……………………………………………………………………………………………………………………………………..47

3-4- روش و طرح نمونه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………..48

3-5- ابزار گردآوری داده ها ………………………………………………………………………………………………………………………………..49

3-5-1- روایی پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………………………………….50

3-5-2- پایایی پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………………………………….52

3-6- شیوه جمع آوری اطلاعات و رعایت جنبه های اخلاقی ………………………………………………………………………………….53

3-7- روش های تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………………………………….54

3-8- جمع بندی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..55

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته­ها

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….56

4-1- بررسی وضعیت جمعیت­شناختی  ………………………………………………………………………………………………………………..56

4-1-1- توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب جنسیت ………………………………………………………………………………….57

4-1-2- توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب میزان تحصیلات ………………………………………………………………………57

4-1-3- توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب کشور محل تحصیل …………………………………………………………………58

4-1-4- توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب دانشگاه محل خدمت ……………………………………………………………….59

4-1-5- توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب رتبه دانشگاهی ………………………………………………………………………..60

4-1-6-  توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ ها بر­حسب سابقه خدمت ……………………………………………………………………….61

4-1-7- توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ ها بر­حسب سن ……………………………………………………………………………………..62

4-2- بررسی سوال‌های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………….63

4-2-1- سوال اول پژوهش: میزان کاربرد روش های آگاهی و دستیابی به کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟ ………………………………………………………………………………………………………64

4-2-2- سوال دوم پژوهش: میزان کاربرد روش های استفاده از کتاب الکترونیکی در فعالیت های  آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟ ……………………………………………………………………………………………………………………67

4-2-3- سوال سوم پژوهش: میزان کاربرد استفاده از متن کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟ ………………………………………………………………………………………………………………………………69

4-2-4- سوال چهارم پژوهش: میزان کاربرد استفاده از محتوای کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟ …………………………………………………………………………………………………………………..72

4-2-5- سوال پنجم پژوهش: میزان کاربرد تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟ ………………………………………………………………………………………………………………………………76

4-2-6- سوال ششم پژوهش: آیا بین میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی توسط اعضای هیات علمی دانشگاه­­های دولتی اصفهان در فعالیت های آموزشی و پژوهشی براساس متغیرهای جمعیت شناختی(جنسیت، میزان تحصیلات، کشور محل تحصیل، دانشگاه محل خدمت، رتبه دانشگاهی، سابقه خدمت، و سن) تفاوت وجود دارد؟ ………………………………………….79

4-2-6-1- جنسیت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………80

4-2-6-2- میزان تحصیلات ………………………………………………………………………………………………………………………………..82

4-2-6-3-کشور محل تحصیل……………………………………………………………………………………………………………………………..84

4-2-6-4- دانشگاه محل خدمت …………………………………………………………………………………………………………………………86

4-2-6-5- رتبه دانشگاهی ………………………………………………………………………………………………………………………………….88

4-2-6-6- سابقه خدمت ……………………………………………………………………………………………………………………………………91

4-2-6-7- سن ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….101

4-2-7- میزان کاربرد کتاب­های الکترونیکی اعضای هیات علمی دانشگاه­­های دولتی اصفهان در فعالیت های آموزشی و پژوهشی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 104

4-2-8- میزان کاربرد کتاب­های الکترونیکی اعضای هیات علمی دانشگاه­­های دولتی اصفهان در فعالیت های آموزشی و پژوهشی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….107

4-3- سوال کلی پژوهش: میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان تا چه حد است؟ ………………………………………………………………………………………………108

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..110

5-1- خلاصه موضوع و روش ها ………………………………………………………………………………………………………………………110

5-2- بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………..111

5-3- محدودیت های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………..119

5-4- پیشنهادهای کاربردی ……………………………………………………………………………………………………………………………….119

5-4-1- پیشنهادهای برخاسته از پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………119

5-5- پیشنهادها برای پژوهش های آینده ……………………………………………………………………………………………………………120

 

پیوست شماره 1: پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………………………….121

پیوست شماره 2: فرمت های کتاب الکترونیکی ……………………………………………………………………………………………………125

پیوست شماره 3: ابزارهای کتابخوان کتاب الکترونیکی ………………………………………………………………………………………….128

پیوست شماره 4: نرم افزارهای کتابخوان کتاب الکترونیکی ……………………………………………………………………………………136

پیوست شماره 5: ویرایش کتاب های الکترونیکی …………………………………………………………………………………………………140

پیوست شماره 6: منابع رایگان کتاب های الکترونیکی …………………………………………………………………………………………..141

پیوست شماره 7: منابع پولی کتاب های الکترونیکی ……………………………………………………………………………………………..142

پیوست شماره 8: ناشرین کتاب های الکترونیکی ………………………………………………………………………………………………….144

پیوست شماره 9: تصاویر چند نمونه کتابخوان الکترونیکی……………………………………………………………………………………..147

منابع و مآخذ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..151

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودار

عنوان                                                  صفحه

نمودار 4-1. درصد فراوانی آزمودنی­ها برحسب جنسیت ………………………………………………………………………………………….57

نمودار 4-2. درصد فراوانی آزمودنی­ ها برحسب میزان تحصیلات …………………………………………………………………………….58

نمودار 4-3. درصد فراوانی آزمودنی­ها برحسب کشور محل تحصیل …………………………………………………………………………59

نمودار 4-4. درصد فراوانی آزمودنی­ها برحسب دانشگاه محل خدمت ……………………………………………………………………….60

نمودار 4-5. درصد فراوانی آزمودنی­ها برحسب رتبه دانشگاهی ………………………………………………………………………………..61

نمودار 4-6. درصد فراوانی آزمودنی­ ها برحسب سابقه خدمت ………………………………………………………………………………..62

نمودار 4-7. درصد فراوانی آزمودنی­ ها برحسب سن ……………………………………………………………………………………………..63

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول­ها

عنوان                                                  صفحه

جدول3-1. توزیع فراوانی و درصد اعضای هیات علمی دانشگاه های مورد مطالعه………………………………………………………47

جدول 3-2. حجم نمونه به تفکیک دانشگاه های مورد مطالعه ………………………………………………………………………………….48

جدول 3-3. توزیع فراوانی جامعه، نمونه، و پاسخنامه های دریافتی از جامعه پژوهش …………………………………………………49

جدول 3-4. تناظر سؤال­های پرسشنامه با متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………….50

جدول 3-5. آزمون کمو و بارتلت ………………………………………………………………………………………………………………………..51

جدول 3-6. ماتریس مولفه ………………………………………………………………………………………………………………………………….51

جدول 3-7. ضریب پایایی مولفه‌های کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی ……………………………………………………….53

جدول 3-8. ضریب پایایی مولفه‌های کتاب الکترونیکی در فعالیت های پژوهشی ……………………………………………………….53

جدول 4-1. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب جنسیت نمونه پژوهش ………………………………………………………..57

جدول4-2. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب میزان تحصیلات نمونه پژوهش ……………………………………………..57

جدول4-3. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب کشور محل تحصیل……………………………………………………………….58

جدول4-4. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب دانشگاه محل خدمت ……………………………………………………………59

جدول4-5. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها بر­حسب رتبه دانشگاهی …………………………………………………………………….60

جدول4-6. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ ها بر­حسب سابقه نمونه پژوهش ……………………………………………………………61

جدول4-7. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ ها بر­حسب سن نمونه پژوهش ………………………………………………………………62

جدول4-8. نتایج آزمون کولموگروف – اسمیرنف ………………………………………………………………………………………………….63

جدول 4-9. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه روش های آگاهی و دستیابی به کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..64

جدول 4-10. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه روش های آگاهی و دستیابی در فعالیت های پژوهشی…..65

جدول 4-11. نتایج آزمون تك متغیره، مقایسه میانگین با میانگین فرضی (3X=) ……………………………………………………66

جدول 4-12. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه روش های استفاده از کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….67

جدول 4-13. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه روش های استفاده از کتاب الکترونیکی در فعالیت های پژوهشی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..68

جدول 4- 14. نتایج آزمون  تك متغیره، مقایسه میانگین با میانگین فرضی (3X=) …………………………………………………69

جدول 4-15. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه استفاده از متن کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..69

جدول 4-16. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه استفاده از متن کتاب الکترونیکی در فعالیت های پژوهشی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 71

جدول 4- 17. نتایج آزمون  تك متغیره، مقایسه میانگین با میانگین فرضی (3X=) ………………………………………………….72

جدول 4-18. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه استفاده از محتوای کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….73

جدول 4-19. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه استفاده از محتوای کتاب الکترونیکی در فعالیت های پژوهشی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….74

جدول 4- 20. نتایج آزمون  تك متغیره، مقایسه میانگین با میانگین فرضی (3X=) ………………………………………………….75

جدول 4-21. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..76

جدول 4-22. توزیع فراوانی و درصد آزمودنی­ها نسبت به مولفه تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی در فعالیت های پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..76

جدول 4-23. نتایج آزمون تك متغیره، مقایسه میانگین با میانگین فرضی (3X=) …………………………………………………….77

جدول 4-24. مقایسه میانگین نمره مولفه‌های  میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان …………………………………………………………………………………………………………………………78

جدول 4-25. مقایسه میانگین نمره مولفه‌های  میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی در فعالیت های پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر اصفهان ………………………………………………………………………………………………………………….78

جدول 4-26. آماره آزمودنی‌ها برحسب جنسیت با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های آموزشی ……………………….80

جدول 4-27. آماره آزمودنی‌ها برحسب جنسیت با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های پژوهشی……………………….81

جدول 4-28. آماره آزمودنی‌ها برحسب میزان تحصیلات با توجه به مولفه­های کاربرد پژوهش در فعالیت های آموزشی ….82

جدول 4-29. آماره آزمودنی‌ها برحسب میزان تحصیلات با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های پژوهشی…………….83

جدول 4-30. آماره آزمودنی‌ها برحسب کشور محل تحصیل با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های آموزشی………..84

جدول 4-31. آماره آزمودنی‌ها برحسب کشور محل تحصیل با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های پژوهشی ………85

جدول 4-32. آماره آزمودنی‌ها برحسب دانشگاه محل خدمت با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های آموزشی………86

جدول 4-33. آماره آزمودنی‌ها برحسب دانشگاه محل خدمت با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های پژوهشی……..87

جدول 4-34. آماره آزمودنی‌ها برحسب رتبه دانشگاهی با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های آموزشی ………………88

جدول 4-35. آماره آزمودنی‌ها برحسب رتبه دانشگاهی با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های پژوهشی………………89

جدول 4-36. آماره آزمودنی‌ها برحسب سابقه خدمت در کتابخانه با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های آموزشی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 91

جدول 4-37. مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره مولفه های روش های آگاهی و دستیابی به کتاب الکترونیکی، روش های استفاده از کتاب الکترونیکی، استفاده از متن کتاب الکترونیکی، و تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی با توجه به سابقه خدمت در فعالیت های آموزشی……………………………………………………………………………………………………………………………………….93

جدول 4-38. آماره آزمودنی‌ها برحسب سابقه خدمت در کتابخانه با توجه به مولفه­های  پژوهش در فعالیت های پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..96

جدول 4-39. مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره روش های آگاهی و دستیابی به کتاب الکترونیکی، روش های استفاده از کتاب الکترونیکی، و استفاده از متن کتاب الکترونیکی با توجه به سابقه خدمت در فعالیت های پژوهشی………………………..98

جدول 4-40. آماره آزمودنی‌ها برحسب سن در کتابخانه با توجه به مولفه­های پژوهش در فعالیت های آموزشی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………101

جدول 4-41. مقایسه زوجی اختلاف میانگین نمره استفاده از متن کتاب الکترونیکی،  استفاده از محتوای کتاب الکترونیکی، تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی با توجه به سن در فعالیت های آموزشی …………………………………………………………….103

جدول 4-42. آماره آزمودنی‌ها برحسب سن در کتابخانه با توجه به مولفه­های  پژوهش در فعالیت های پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………105

جدول 4-43. مقایسه زوجی اختلاف میانگین استفاده از متن کتاب الکترونیکی، و تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی با توجه به سن در فعالیت های پژوهشی…………………………………………………………………………………………………………………………..107

جدول 4- 44. نتایج آزمون  تك متغیره، مقایسه میانگین با میانگین فرضی (3X=) ………………………………………………..108

 

 

 

 

 

فصل اول        

کلیات پژوهش

 

 

 

 

مقدمه

    رشد و گسترش فناوری های اطلاعات و ارتباطات باعث تغییرات عمده ای در ارتباطات بین اشخاص، شکل گِیری ساختار ها و روند اطلاع یابی در افراد جامعه شده است. خواندن به منظور همگام شدن  با دانش نوین جهان متحول در عصر فناوری برای تمام افراد مهم تلقی می شود.امروزه میزان گرایش افرادبه مطالعه نقش مهمی در پیشرفت و توسعه جامعه دارد. در این راستا نحوه افکارو اندیشه های انسان طوری است که ممکن است خواندن یک کتاب،پایه اندیشه ها و افکار انسان را بر مبنای جدیدو یا در مسیر خاصی قرار دهد و چه بسا ممکن است کتابی مسیر سرنوشت میلیون ها انسان را در راه خاصی قرار دهد.

    با تحولاتی  که در دهه های پایانی قرن بیستم به وقوع پیوست و رسانه های  جدیدی در قالب الکترونیکی ظهور یافت (بابائی، 1382). نشر الکترونیکی به منزله یکی از جلوه های فناوری اطلاعات و اینترنت  از مهمترین محمل های  دوران معاصر  گردید که انقلابی اساسی در عرصه اطلاع رسانی به وجود آورده است. این باور که حضور هر رسانه جدید ممکن است تهدیدی برای وضعیت کنونی و رسانه های قبلی و ارزش آن ها باشد از موضوعات مورد توجه تلقی می شود، تفکری که امکان هرگونه ابتکار در بهره‌جویی و استفاده از رسانه های نو را از افراد سلب کرده و در عین حال در فراگیری تاثیر رسانه مزبور نیز هیچ گونه اثری نخواهد داشت. باید با ورود هر رسانه با نگاه واقع بینانه به آن، نه آن را به صورت کامل حذف کرد و نادیده گرفت و نه تسلیم محض آن شد و دیگر رسانه ها را کنار گذاشت. این مسئله که رسانه ها صرفاَ ابزار و عامل اطلاعات بوده و هرچه تنوع آن ها بیشتر باشد، قدرت انتخاب انسان نیز افزایش خواهد یافت، یک واقعیت است. یکی از این رسانه های جدید نشر الکترونیک است، که نسبت به نشر مواد مکتوب با اقبال همراه بود و کاربران به استفاده از آن ها روی آورده و کتابخانه ها به تهیه آن رغبت بیشتری نشان می دهند. از قالب های نشر الکترونیکی، کتاب های الکترونیکی است که دارای نقاط قوت و طبیعتاً ضعف می باشند. در این فصل به شرح و بیان مسئله، اهداف، اهمیت و ضرورت، کاربرد نتایج، سوال های پژوهش، و تعریف اجزای پژوهش مبادرت خواهد شد.

1-1-­ شرح و بیان مسئله پژوهش

کتاب های الکترونیکی امروزه پیشرفت های بسیاری را با حضور فناوری های جدید بدست آورده، به گونه ای که رائو[1](2001) بیان داشته مهمترین پیشرفت دوران حاضر در حوزه نوشتاری بعد از گوتنبرگ، کتاب الکترونیکی[2] است.

پیشرفت نسخه های الکترونیکی از کتاب چاپی می تواند به عنوان بخشی از پدیده نشر الکترونیک که از دهه 1960 آغاز شد، به نظر آید. واژه کتاب الکترونیکی به وسیله وان دام[3] در طول دهه 1960 در دانشگاه براون در جزیره رودآیلند( نیوانگلند از ایالت های آمریکا)، زمانی که بر نظام های فرامتنی مطالعه می شد، مطرح گردید. اما نخستین بار ایده مزبور در سال 1945 به ماشین ممکس بوش مطرح گردید. ممکس ابزاری است که یک شخص در آن همه متون، یادداشت ها، و مکتوبات خود را ذخیره می کند. این ابزار به گونه ای خودکار شده که می تواند با انعطاف پذیری و سرعت بالا مورد استفاده واقع شود. این وسیله دارای حافظه بزرگی برای ذخیره اطلاعات است. به یقین ایده ممکس، ادغام انواع منابع را دربرداشت و بسیار شبیه کتاب های الکترونیکی امروزی است(عرب انصاری، 1390).

    رائو (2003) تعریفی عام از کتاب الکترونیکی ارائه داده است: کتاب الکترونیکی، کتابی است که به شکل رقومی( دیجیتالی) درآمده و قابل خواندن با رایانه است. این نوع کتاب به صورت پیوسته[4] از طریق شبکه اینترنت یا بر روی دیسک فشرده ارائه می شود. ویژگی هایی مانند پیوندهای فرامتنی، عملگرهای جستجو، ارجاع های درون متنی و قابلیت چندرسانه ای می توانند به این نوع کتاب اضافه شوند( رائو، 2003).

در مفهومی آشکار پدیده کتاب الکترونیکی به خواننده اجازه می دهد به جای مراجعه مستقیم به کتابفروشی، کتاب را از طریق رایانه شخصی خریداری نموده و یا حتی متن آن را ببیند، و اگر خواست نسخه ای از آن را بر روی ابزارهای اطلاعاتی نظیر دیسکت، دیسک فشرده[5]، دی وی دی[6]، و یا کاغذ ضبط کند یا به سخت افزار انتقال دهد، که این امر بر اقتصاد کتاب تاثیر فراوان خواهد داشت( آذرنگ، 1381).

در صورتی که در جهان روز به روز بر نشر کتاب الکترونیکی افزوده شده و از لحاظ قیمت تهیه کتاب الکترونیکی مقرون به صرفه تر از کتاب های چاپی است و از لحاظ محتوا و ماهیت اطلاعاتی کتاب الکترونیکی همانند کتاب چاپی هستند و  بعضی از کتاب ها فقط به صورت الکترونیکی وجود دارند. با این حال در مراکز اطلاعاتی عموم افراد خواستار استفاده از کتب چاپی بوده و حتی کتاب الکترونیکی را به صورت چاپی تهیه می کنند.

در دنیای امروز اطلاعات نقش کلیدی را در جهان ایفا کرده و بخش جدایی ناپذیر همه فعالیت‌های بشر به شمار می رود. همچنین در کار پژوهش و آموزش اهمیت حیاتی و ضروری دارد. بر این اساس نیاز افراد به اطلاعات، روز به روز بیشتر و متنوع تر شده و به طور مرتب این نیاز تغییر می کند. به عقیده کرافورد[7] برحسب نوع کار، سابقه، تجربه کاری، رشته تحصیلی، و زمینه شغلی نیاز اطلاعاتی افراد متفاوت است( آذرنگ و عینی، 1383). از این نوع گروه های شغلی، اعضای هیات علمی دانشگاه ها می باشند.

دانشگاه‌ها نقش های کلیدی متفاوتی برعهده دارند: 1. نقش آموزشی، 2. نقش پژوهشی. نقش آموزشی مصرف کننده اطلاعات است و در نهایت به تولید اطلاعات منجر می شود. اما وظیفه پژوهشی دانشگاه ها، تولید اطلاعات مورد نیاز و حل مسائل موجود در جامعه است. با توجه به پیوند کیفیت آموزش و کم و کیف پژوهش، تولید اطلاعات علمی یکی از وظایف اصلی اعضای هیات علمی هر دانشگاه به حساب می آید.

هر عضو هیات علمی جهت آموزش و پژوهش خود از رسانه های متفاوتی بهره جویی می کند:

ارتباط مستقیم و رو در رو؛
نوشتار یا متن؛
صوت؛
تصویر؛
و چندرسانه ای های دیجیتالی.
به استثنای رسانه ارتباط مستقیم و رو در رو، بقیه با فناوری های متفاوتی استفاده می شوند. نوشتار با فناوری چاپ، رایانه و تلویزیون در شکل زیر نویس انتشار می یابد. تصاویر ضبط شده بر نوارهای ویدئو و دیسک فشرده می تواند به وسیله تلویزیون یا اینترنت استفاده گردد. چند رسانه ای های دیجیتالی نیز به وسیله اینترنت، ماهواره یا در قالب لوح های فشرده به کار گرفته می شوند( بینز و پول،1388). یکی از انواع این فناوری ها کتاب الکترونیکی است که جهت آموزش و پژوهش می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

با توجه به موارد ذکر شده در این پژوهش می خواهیم بدانیم که میزان کاربرد کتاب الکترونیکی را در فعالیت های آموزشی و پژوهشی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی اصفهان، و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تا چه حد است؟. علاوه بر این، آیا تفاوتی بین نظرات اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی اصفهان، و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در خصوص میزان بکارگیری کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی براساس متغیرهای جمعیت شناختی(جنسیت، میزان تحصیلات، کشور محل تحصیل، دانشگاه محل خدمت، رتبه دانشگاهی، سابقه خدمت، و سن) وجود دارد؟.

1-2-­ اهداف پژوهش

هدف کلی

  تعیین میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی از دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان.

هدف‌های ویژه و جزئی

تعیین میزان کاربرد روش های آگاهی و دستیابی به کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان؛
تعیین میزان کاربرد روش های استفاده از کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان؛
تعیین میزان کاربرد استفاده از متن کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان؛
تعیین میزان کاربرد استفاده از محتوای کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان؛
تعیین میزان کاربرد تعلیم و یادگیری کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان؛
تعیین تفاوت بین میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی اعضای هیات علمی دانشگاه­­های دولتی اصفهان در فعالیت های آموزشی و پژوهشی براساس متغیرهای جمعیت شناختی(جنسیت، میزان تحصیلات، کشور محل تحصیل، دانشگاه محل خدمت، رتبه دانشگاهی، سابقه خدمت، و سن).
1-3-­ اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

استفاده از منابع الکترونیکی از جمله کتب الکترونیکی در کتابخانه های دانشگاهی، رشد عظیمی را در سطح دانشگاه ها به ارمغان آورده است.

بنابراین میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی استان اصفهان ضرورت دارد. این که افراد در مواجهه با کتاب الکترونیکی از چه روش هایی برای به دست آوردن آن استفاده می کنند، دلایل استفاده از این کتاب ها چیست. فهم این مسائل به کارایی کتابخانه ها در فعالیت های پژوهشی و آموزشی و ارائه خدمات بهتر به نیازهای کاربران کمک خواهد کرد.

با توجه به نوآوری های فناوری در اجزاء وسائلی که خواندن و مطالعه را دربرگرفته، بررسی کتاب های الکترونیکی به منزله ابزاری مدرن می تواند زمینه های یادگیری را ارتقاء بخشیده و به نحو طبیعی کمک درخور و شایسته ای به موضوع آموزش و پژوهش نماید. بر این مبنا توجه به فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی در زمینه استفاده از کتاب الکترونیکی از زمینه های قابل توجه در عرصه علمی محسوب می شود.

با در نظر گرفتن بودجه محدود کتابخانه ها و حجم انبوه اطلاعات، کتابخانه ها سعی دارند مجموعه مناسب و متناسب با جامعه استفاده کننده خود که همان اعضای هیات علمی و دانشجویان می باشند، را تهیه نمایند. این مشکل باعث می شود که کتابداران در تلاش برای تهیه مجموعه ای روزآمد و مناسب باشند. یکی از این مجموعه ها، کتاب الکترونیکی می باشد که در حال حاضر مورد توجه کتابداران قرار گرفته است.  با توجه به جستجوهای صورت گرفته، پژوهش های مرتبط با کتاب الکترونیکی در کشور ما ناچیز است و به طور کلی مقالاتی که در این حوزه انتتشار یافته، به ارائه تعریف ها و توصیف هایی مرتبط با این حوزه پرداخته اند. از آنجا که پژوهشی در زمینه میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی محققین مختلف در ایران انجام نگرفته است؛ این پژوهش در نظر دارد با بررسی گروهی از محققین که اعضای هیات علمی دانشگاه ها می باشند، به بررسی میزان کاربرد کتب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی این افراد بپردازد و در عین حال به بیان راهکارهای مناسبی جهت بهبود مجموعه کتابخانه ها و اصول انتخاب این منابع در دانشگاه ها بپردازد.

1-4-­ کاربرد نتایج پژوهش

کاربرد تحقیق حاضر برای کتابخانه­های دانشگاهی کشور و استان به قرار ذیل است:

با انجام چنین تحقیقاتی به نقاط قوت و ضعف در استفاده از کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهش پی برده، می توان راهکارهایی در راستای نقاط قوت آن ارائه نمود.
با شناسایی دیدگاه اعضای هیات علمی می توان سیاست های بلند مدت، میان مدت، و یا کوتاه مدت را برای توسعه و بهینه سازی کتاب الکترونیکی و آموزش استفاده از آن جهت دستیابی به اهداف نهایی کتابخانه ها به نحو مطلوب تدوین کرد.
1-5- سؤال­های پژوهش

سؤال اصلی پژوهش

میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی دانشگاه های دولتی اصفهان تا چه حد است؟

سؤال­های پژوهش

میزان کاربرد روش های آگاهی و دستیابی به کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟
میزان کاربرد روش های استفاده از کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟
میزان کاربرد استفاده از متن کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟
میزان کاربرد استفاده از محتوای کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟
میزان کاربرد تعلیم و یادگیری کتاب الکترونیکی در فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی تا چه حد است؟
آیا بین میزان کاربرد کتاب های الکترونیکی توسط اعضای هیات علمی دانشگاه­­های دولتی اصفهان در فعالیت های آموزشی و پژوهشی براساس متغیرهای جمعیت شناختی(جنسیت، میزان تحصیلات، کشور محل تحصیل، دانشگاه محل خدمت، رتبه دانشگاهی، سابقه خدمت، و سن) تفاوت وجود دارد؟
1-6-­ تعریف اجزاء مسئله

کتاب الکترونیکی: در این پژوهش منظور از کتاب الکترونیکی، کتاب های الکترونیکی دانشگاهی است که بر روی محمل های فیزیکی نظیر لوح فشرده و یا از طریق شبکه اینترنت بر روی وب سایت ها یا از طریق پایگاه های اطلاعاتی، و یا کتابخوان ها قابل دسترس اند. هم چنین شامل کتاب های چاپی که به وسیله عملیات رقومی سازی تبدیل به کتاب های الکترونیک شده اند( فهیمی فر،1388). در این پژوهش نیز از این تعریف استفاده گردیده شده است.

کاربران: در این پژوهش، منظور از کاربران، اعضای هیات علمی کلیه رشته ها در دانشگاه‌های اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان است که به عنوان نمونه در این پژوهش شرکت نموده اند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

 مبانی نظری و ادبیات پژوهش

 

 

 

 

مقدمه

در تاریخ علم از اختراع رایانه، ترانزیستورها، و  اینترنت به عنوان فصل های انقلابی یاد شده است. با رواج روزافزون تاثیر رایانه در مسایل روزمره، جهان با سرعت فزاینده ای به دنیای الکترونیک و دیجیتال تبدیل می شود. کتاب، چاپ، و نشر نیز از این راه باز نمانده و ظهور نشر الکترونیک این صنعت را دستخوش تحولی عظیم کرده است. رشد فزاینده حجم اطلاعات قابل دسترس از طریق محیط وب و اینترنت و افزایش تعداد کاربران در دهه اخیر، میزان استفاده از آن را به عنوان یکی از قدرتمند ترین شکل‌های تبادل اطلاعات در بین کاربران نشان می دهد.

مهمترین توسعه در جهان نوشتاری، بعد از دوران گوتنبرگ[8]، کتاب های الکترونیکی هستند. به عقیده اسکایلر[9] دلیل ماهوی کتاب های الکترونیکی، تلاش در حذف کاغذ از فرآیند چاپ است تا ضمن کاهش در هزینه ها، منافع نویسنده، و ناشر افزایش یابد( زال زاده، 1383، ص 49).

کتاب الکترونیکی پدیده ای کاملاً مدرن بوده که نظام آموزشی و اطلاع رسانی را با دگرگونی های اساسی مواجه ساخته است. کتاب الکترونیکی[10] به مرور در بازار کتاب جایگاه شایسته ای پیدا می کند.

در این فصل ابتدا مبانی نظری پژوهش در خصوص کتاب الکترونیکی، ویژگی ها، معایب و مزایای این منبع شرح داده خواهد شد و سپس درباره نقش کتاب الکترونیکی و تاثیرگذاری آن در فعالیت های علمی و پژوهشی اعضای هیات علمی توضیح داده می شود. در انتهای فصل نیز پیشینه ای از بررسی های انجام شده در این مورد آورده خواهد شد.

2-1- تعریف کتاب الکترونیکی

كتاب الكترونیكی، پدیده‌ای تازه در بین مواد خواندنی است که بر مطالعه تاثیری چشمگیر گذاشته است. كتاب های الكترونیكی صرفاً نسخه‌ الكترونیكی مطالب مكتوب نبوده، بلكه می‌توانند علاوه بر متن، صوت، تصاویر، و تصاویر متحرک و … را نیز شامل شوند. به علاوه، در قالب فایل هایی كه توسط یك رایانه اجرا شده، مانند فایل های پی دی اف[11]، اچ تی ام ال[12]، ورد[13] ، و فایل های اجرایی ای ایکس ای[14] درآیند. البته درباره تعریف كتاب الكترونیكی توافق عمومی وجود ندارد، لذا در این بخش دیدگاه های متفاوت را درباره تعریف كتاب الكترونیكی مورد بررسی قرار می‌دهیم( یعقوبی،1381).

چن کتاب الکترونیکی را از چهار جنبه رسانه، دستگاه، تحویل، و محتوا تعریف می کند. این موارد به قرار زیر است:

رسانه: بیشتر نوشتجات، کتاب الکترونیکی را نوع دیگری از کتاب، در قالب رسانه ای الکترونیکی یا دیجیتالی معرفی می کنند.

 

1-3. قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………..4

1-4. فرضیه­های تحقیق………………………………………………………………………………………4

1-5. سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………….5

1-6. اهداف و کاربردهای تحقیق…………………………………………………………………………5

1-7. نوآوری در تحقیق……………………………………………………………………………………..6

1-7-1. موضوع و داده­های استفاده شده در تحقیق……………………………………………..6

1-7-2. براساس مطالعه ادبیات و نحوه ارائه مطالب……………………………………………..6

1-8.. محدودیت­های تحقیق………………………………………………………………………………..6

1-9. ساختار پایان­نامه…………………………………………………………………………………………7

فصل2: ادبیات تحقیق………………………………………………………………………………………….8

2-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………9

2-2. داده­کاوی…………………………………………………………………………………………………9

2-2-1. مفهوم داده­ کاوی……………………………………………………………………………….9

2-2-2. مراحل داده ­کاوی…………………………………………………………………………….10

2-2-3. پیش­پردازش…………………………………………………………………………………..10

2-2-3-1. پاک­سازی داده………………………………………………………………………11

2-2-3-2. یکپارچه­ سازی داده………………………………………………………………….11

2-2-3-3. تبدیل داده……………………………………………………………………………..11

2-2-3-4. کاهش داده……………………………………………………………………………12

2-2-3-5. تصویرکردن برای کاهش بعد……………………………………………………12

2-2-4. داده ­کاوی………………………………………………………………………………………13

2-2-5. پس­پردازش……………………………………………………………………………………14

2-2-6. کاربردهای داده­ کاوی………………………………………………………………………14

2-3. داده­ کاوی در پزشکی……………………………………………………………………………….14

2-4. بیماری تنفسی………………………………………………………………………………………….16

2-4-1. عفونت دستگاه تنفسی فوقانی…………………………………………………………….17

2-4-2. پنومونی…………………………………………………………………………………………17

2-4-3. بیماری مزمن انسدادی ریه…………………………………………………………………18

2-5. الگوریتم­های رده­بندی………………………………………………………………………………18

2-5-1. درخت تصمیم………………………………………………………………………………..19

2-5-1-1. CHAID…………………………………………………………………………….

2-5-1-2. ID3……………………………………………………………………………………

2-5-1-3. C5.0…………………………………………………………………………………..

2-5-2. ماشین بردار پشتیبان………………………………………………………………………….21

2-5-3. شبکه­ عصبی………………………………………………………………………………..24

2-5-4. Bagging…………………………………………………………………………………….

2-5-5. AdaBoost…………………………………………………………………………………

2-6. پیشینه تحقیقات در بیماری­های تنفسی……………………………………………………….30

فصل3: داده ­های نامتوازن…………………………………………………………………………………..32

3-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………….33

3-2. روش­های یادگیری در داده­های نامتوازن………………………………………………………33

3-2-1. نمونه­برداری……………………………………………………………………………………33

3-2-1-1. بیش­نمونه­برداری تصادفی…………………………………………………………34

3-2-1-2. زیرنمونه­برداری تصادفی…………………………………………………………..34

3-2-1-3. نمونه­برداری آگاهانه……………………………………………………………….34

3-2-1-3-1. EasyEnsemble…………………………………………………………………..

3-2-1-3-2. ModifiedBagging…………………………………………………………….

3-2-1-4. ترکیب نمونه ­برداری و تولید داده……………………………………………….37

3-2-2. روش­های حساس به هزینه…………………………………………………………………39

3-3. معیارهای ارزیابی رده­بند در داده­ های نامتوازن………………………………………..41

3-4. معیارهای ارزیابی رده­بند در داده­ های نامتوازن و چند رده­ای……………………..44

3-4-1. میانگین­ گیری میکرو………………………………………………………………………..46

3-4-2. میانگین­ گیری ماکرو…………………………………………………………………………46

فصل4: پیش­ پردازش داده ­ها……………………………………………………………………………47

4-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………….48

4-2. جمع­آوری داده­ها…………………………………………………………………………………….48

4-3. ویژگی­های داده­ها……………………………………………………………………………………48

4-4. نحوه توزیع داده­ها براساس ویژگی­ها…………………………………………………………..51

4-4-1. نوع بیماری تنفسی……………………………………………………………………………51

4-4-2. سن……………………………………………………………………………………………….52

4-5. پیش­پردازش­های انجام شده……………………………………………………………………….53

4-5-1. حذف ویژگی­های اضافی………………………………………………………………….53

4-5-2. حذف یا اصلاح رکورد…………………………………………………………………….53

4-5-3. یکپارچه­سازی داده………………………………………………………………………….54

4-5-4. تبدیل مقادیر ویژگی………………………………………………………………………..55

4-5-4-1. تفسیر آزمایش­های انجام شده روی بیماران………………………………….55

4-5-4-2. WBC (White Blood Cell)……………………………………………………………

4-5-4-3. چه چیزهایی باعث کاهش WBC می­شود؟………………………………..56

4-5-4-4. چه چیزهایی باعث افزایش WBC می­شود؟………………………………..56

4-5-4-5. جدول گسسته ­سازی WBC……………………………………………………..

4-5-4-6. RBC(Red Blood Cell)………………………………………………………..

4-5-4-7. چه چیزهایی باعث کاهش RBC می­شود؟…………………………………57

4-5-4-8. چه چیزهایی باعث افزایش RBC می­شود؟…………………………………58

4-5-4-9. جدول گسسته­ سازی RBC………………………………………………………58

4-5-4-10. Hb (Hemoglobin)………………………………………………………………..

4-5-4-11. چه چیزهایی باعث کاهش هموگلوبین می­شود؟………………………….59

4-5-4-12. چه چیزهایی باعث افزایش هموگلوبین می­شود؟…………………………59

4-5-4-13. جدول گسسته­ سازی هموگلوبین………………………………………………59

4-5-4-14. HCT (Hematocrit)……………………………………………………………..

4-5-4-15. چه چیزهایی باعث کاهش HCT می­شود؟……………………………….60

4-5-4-16. چه چیزهایی باعث افزایش HCT می­شود؟……………………………….60

4-5-4-17. جدول گسسته­ سازی HCT……………………………………………………

4-5-4-18. Plt یا پلاکت­ها……………………………………………………………………60

4-5-4-19. چه چیزهایی پلاکت را کاهش می­دهد؟……………………………………61

4-5-4-20. چه چیزهایی پلاکت را افزایش می­دهد؟……………………………………61

4-5-4-21. جدول گسسته­سازی پلاکت……………………………………………………61

4-5-4-22. اجزای دیگر آزمایش خون……………………………………………………..61

4-5-4-23. جدول گسسته­سازی MCV، MCH و MCHC…………………………………..

4-5-4-24. CRP (C-Reactive Protein)………………………………………………….

4-5-4-25. در چه شرایطی CRP افزایش پیدا می­کند؟……………………………….63

4-5-4-26. در چه شرایطی CRP کاهش پیدا می­کند؟……………………………….63

4-5-4-27. جدول گسسته­ سازی CRP…………………………………………………….

4-5-4-28. ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate)………………………………

4-5-4-29. جدول گسسته­ سازی ESR…………………………………………………….

4-5-4-30. جدول گسسته­ سازی BS (Blood Suger)………………………………….

4-5-5. ویژگی داده­ها پس از پیش­پردازش نهایی……………………………………….64

4-6 نمونه ­برداری…………………………………………………………………………………….67

فصل5: نتایج و یافته­ های تحقیق…………………………………………………………………69

5-1. مقدمه……………………………………………………………………………………………….70

5-2. رده­بندی……………………………………………………………………………………..70

5-2-1. مقایسه­ی الگوریتم­های پایه………………………………………………………………..70

5-2-2. مقایسه­ی روش­های یادگیری در داده­ های نامتوازن…………………………………74

فصل6: نتیجه­ گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………..79

6-1. مقدمه…………………………………………………………………………………………………….80

6-2. نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………………..80

6-3. پیشنهادها………………………………………………………………………………………………..82

6-3-1. مجموعه­ داده……………………………………………………………………………….82

6-3-2. داده­ کاوی………………………………………………………………………………………82

مراجع…………………………………………………………………………………………………………….83

پیوست الف: واژه­ نامه انگلیسی به فارسی……………………………………………………… 92

چکیده:

بیماری تنفسی که عموما در ارتباط با بیماری ریوی است، شامل گروهی از بیماری­ها هستند که از طریق درگیر کردن بخش یا قسمت­هایی از دستگاه تنفس باعث اختلال در عملکرد ریه­ها می­گردند. ریه­ها مهم­ترین قسمت دستگاه تنفسی هستند که در عمل تبادل گازهای تنفسی جهت تامین اکسیژن بافت­های مختلف بدن و دفع دی­اکسیدکربن نقش دارند. بیماری­های ریوی در هر سال بسیاری از افراد جامعه را مبتلا می­کنند که باعث کاهش سطح عملکرد فرد در فعالیت­های روزمره می­گردند. بیماری­های دستگاه تنفسی در انگلستان شایع­ترین عامل مراجعه به پزشکان عمومی است. میزان اختلال در عملکرد تنفس در یک بیماری ریوی به نوع بیماری و وسعت آسیب وارده بستگی دارد. بیماری­های ریوی می­توانند عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، پنومونی و یا بیماری مزمن انسدادی ریه باشند. بیماری­های ریوی یکی از عوامل مهم مرگ­و­میر افراد در سراسر جهان هستند. فاکتور اصلی ما در این روند، تشخیص سریع و صحیح این بیماری­ها در همان ابتدای روزهای بستری است. تکنیک­های داده­کاوی می­توانند دانش نهفته در پایگاه­های داده را استخراج و در پیش­گیری، تشخیص و معالجه­ی این بیماری­ها به پزشک و بیمار کمک کنند. در این تحقیق، با مقایسه­ی سیستم­های رده­بندی متفاوت و مقایسه­ی روش­های یادگیری داده­های نامتوازن با الگوریتم پایه، در نهایت، سیستم رده­بندی ارائه شده که می­تواند در تشخیص انواع بیماری­های تنفسی به پزشکان کمک کند. سرانجام، به شناسایی عوامل موثر در بروز بیماری­های تنفسی پرداخته شده است.

فصل اول: مقدمه

1-1- موضوع تحقیق

بیماری تنفسی[1] که عموما در ارتباط با بیماری ریوی[2] است، شامل گروهی از بیماری­ها هستند که از طریق درگیر کردن بخش یا قسمت­هایی از دستگاه تنفس[3] باعث اختلال در عملکرد ریه[4]­ها می­گردند. ریه­ها مهم­ترین قسمت دستگاه تنفسی هستند که در عمل تبادل گازهای تنفسی جهت تامین اکسیژن بافت­های مختلف بدن و دفع دی­اکسیدکربن نقش دارند. بیماری­های ریوی در هر سال بسیاری از افراد جامعه را مبتلا می­کنند که باعث کاهش سطح عملکرد فرد در فعالیت­های روزمره می­گردند. بیماری­های دستگاه تنفسی در انگلستان شایع­ترین عامل مراجعه به پزشکان عمومی است[1]. میزان اختلال در عملکرد تنفس در یک بیماری ریوی به نوع بیماری و وسعت آسیب وارده بستگی دارد. بیماری­های ریوی می­توانند عفونت دستگاه تنفسی فوقانی[5]، پنومونی[6] و یا بیماری مزمن انسدادی ریه[7] باشند.

بیماری­های مزمن تنفسی از 10 مورد بیماری­های تهدید کننده حیات در جهان هستند[8]. مطابق آمار سازمان بهداشت جهانی[9]، صدها میلیون نفر از جمعیت جهان از بیماری­های مزمن تنفسی رنج می­برند. پیش­بینی می­شود تا سال 2030 میلادی به سومین عامل مرگ­و­میر در جهان بعد از بیماری­های قلبی­و­عروقی و سرطان­ها تبدیل گردد[1]. فاکتور اصلی ما در این روند، تشخیص سریع و صحیح این بیماری در همان ابتدای روزهای بستری است.

 

 

مهندس احمد فتاحی مِجلِج
 
 
 
 
 
زمستان 1390
 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                         صفحه

چکیده…………………………………………………………………………………………… 1

مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 2

 

فصل اول-کلیات

کلیات………………………………………………………………………………………………………………. 4
1-1- موقعیت جغرافیائی و راههای ارتباطی………………………………………………………. 4

1-2-آب و هوا و پوشش گیاهی……………………………………………………………………….. 7

1-3- ویژگی‌های توپوگرافی منطقه…………………………………………………………………… 8

1- 4- پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………….. 9

1- 5- هدف از مطالعه……………………………………………………………………………………. 10

1- 6- روش مطالعه……………………………………………………………………………………….. 10

 

فصل دوم-زمین شناسی

2- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 13

2- 2- زمین شناسی ناحیه­ای…………………………………………………………………………… 14

2- 2- 1- چینه­شناسی …………………………………………………………………………………… 15

الف – سازند کهر……………………………………………………………………………………………. 15

ب – سازند سلطانیه………………………………………………………………………………………… 15

ج – سازند مبارک…………………………………………………………………………………………… 16

د – سازند درود………………………………………………………………………………………………. 16

ر- سازند الیکا………………………………………………………………………………………………… 17

ز – سازند روته………………………………………………………………………………………………. 17

ژ – سازند شمشک…………………………………………………………………………………………. 18

ه – سازند لار…………………………………………………………………………………………………. 18

ی – سازند چالوس ……………………………………………………………………………………….. 18

و – سنگ­های دگرگونه­ی ناحیه­ی علم کوه (مجموعۀ دگرگونی بریر)……………….. 20

شکل 2 – 3-سنگ­های آذرین…………………………………………………………………………. 21

الف – مونزونیت­ها…………………………………………………………………………………………. 21

ب – داسیت­ها………………………………………………………………………………………………… 21

ج – کوارتز مونزونیت اکاپل……………………………………………………………………………. 22

د- دایک­ها……………………………………………………………………………………………………… 23

2- 2- 2- زمین ساخت………………………………………………………………………………….. 24

2- 2- 3- گسل­های منطقه……………………………………………………………………………… 27

2-2-4-معادن منطقه مورد مطالعه ………………………………………………………………….. 30

 

فصل سوم-پتروگرافی و مینرالوگرافی

3- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 35

3- 2- پتروگرافی سنگ­های آذرین درونی……………………………………………………….. 36

3- 2- 1- گرانیت …………………………………………………………………………………………. 36

3- 2- 2- گرانودیوریت…………………………………………………………………………………. 41

3- 2- 3- سینیت کوارتز­دار……………………………………………………………………………. 42

3- 2- 4- سینیت آلکالن………………………………………………………………………………… 44

3- 2- 5- سینیت…………………………………………………………………………………………… 45

3- 3- پتروگرافی سنگ­های آذرین خروجی…………………………………………………….. 47

3- 3- 1- آندزیت………………………………………………………………………………………….. 47

3- 4- پترو گرافی سنگ­های دگرگونی……………………………………………………………. 48

3- 4- 1- میکا شیست…………………………………………………………………………………… 49

3- 4- 2- مرمر………………………………………………………………………………………………. 50

3- 4- 3- اسکارن………………………………………………………………………………………….. 51

3- 5- بررسی تحولات ماگمایی……………………………………………………………………… 51
بررسی سایر بافت­های موجود در سنگ…………………………………………………………… 53

 

فصل چهارم-ژئوشیمی و پتروژنز

4- 1- مقدمه………………………………………………………………………………………………….. 55

4- 2- نامگذاری سنگ­های منطقه ………………………………………………………………….. 55

4- 2- 1- طبقه­بندی شیمیایی ………………………………………………………………………… 56

الف- نامگذاری به روش (Cox et al, 1979 ) TAS………………………………………… 56

4- 2- 2- رده بندی بر حسب کاتیون‌ها (De la Roche et al, 1980)………………. 56

4- 2- 3- نمودار کاتیونی (Debon and Lefort, 1983)………………………………….. 56

4- 2-4- رده­بندی براساس کانی­های نورماتیو…………………………………………………. 56

4- 2- 5- طبقه بندی براساس میزان اشباعیت ازآلومینیوم…………………………………. 57

4- 3- تعیین سری­های ماگمایی سنگ­های منطقه        …………………………………… 61

4- 3- 1- نمودار (Irvine & Bargar, 1971) AFM    …………………………………… 61

4- 3- 2- نمودار K2Oدر برابر (Taylor et al, 1976) SiO2……………………………. 61

4- 3- 3- نمودارCo در برابر Th(Hastie et al, 2007 )………………………………….. 61

4- 4- ژئوشیمی عناصر اصلی…………………………………………………………………………. 63

4- 4- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………… 63

4- 4- 2- روند تغییرات عناصر اصلی…………………………………………………………….. 63

4- 5- ژئوشیمی عناصر کمیاب……………………………………………………………………….. 67

4- 5- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 67

4- 5- 2- روند تغییرات عناصر کمیاب…………………………………………………………… 68

4- 5- 3- مجموعه عناصر نادر سازگار Ni, V Co,………………………………………….. 71

4- 6- محیط تکتونوماگمایی سنگ­های منطقه………………………………………………….. 72

4- 6- 1- مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 72

4- 6- 2- نمودارهای تعیین موقعیت تکتونیکی با استفاده از عناصر اصلی………… 73

4- 6- 3- نمودار­های تعیین موقعیت تکتونیکی با استفاده از عناصر کمیاب………. 75

رده بندی شاند و گورتن (2002)…………………………………………………………………….. 77

4- 6- 4- نمودار R2-R1 (Batchelor & Bowden, 1985)……………………………… 78

4- 7- نمودارهای عنکبوتی منطقه…………………………………………………………………… 78

 

فصل پنجم-متالوژنی

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 84

5-2-مطالعات مینرالوگرافی…………………………………………………………………………….. 85

5-3- متالوژنی……………………………………………………………………………………………….. 91

5-3-1- مقایسه نموداری مقدار عناصر در پوسته و نمونه‌ها……………………………… 95

5-4- محیط تکتونوماگمایی سنگ­های منطقه…………………………………………………. 100
5-4-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 100

5- 4- 2- تقسیم بندی ژنتیکی گرانیتوئیدها…………………………………………………… 100

نتیجه‌گیری ………………………………………………………………………………………………….. 104

 

پیوست‌ها

پیوست الف- نتایج مركز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران(IMPRC.lab) …. 107

 

منابع و مآخذ

الف-منابع فارسی…………………………………………………………………………………………. 117

ب- منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………… 118

 

چكیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………. 120

فهرست جداول

عنوان                                                                                                         صفحه

جداول فصل سوم

جدول 3- 1- علائم اختصاری کانی‌ها و کلماتی که در شکل­‌ها بکار رفته است….. 35

جداول فصل پنجم

جدول 5-1- مختصات محل نقاط نمونه برداری……………………………………………… 84

جدول 5- 2 مقدار عناصر در نمونه‌های برداشت شده از منطقه مطالعاتی…………… 94

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                            صفحه

نمودارهای فصل پنجم

نمودار5-1- مربوط به عنصر Sn……………………………………………………………………… 95

نمودار5-2- مربوط به عنصر W……………………………………………………………………… 95

نمودار5-3- مربوط به عنصر Pb……………………………………………………………………… 96

نمودار5-4- مربوط به عنصر Zn……………………………………………………………………… 96

نمودار5-5- مربوط به عنصر Cu…………………………………………………………………….. 97

نمودار5-6- مربوط به عنصر Zr……………………………………………………………………… 97

نمودار5-7- مربوط به عنصر Ag…………………………………………………………………….. 98

نمودار5-8- مربوط به عنصر Ni……………………………………………………………………… 98

نمودار5-9- مربوط به عنصر Au…………………………………………………………………….. 99

نمودار5-10- مربوط به عنصر U…………………………………………………………………….. 99

فهرست اشكال

عنوان                                                                                                         صفحه

اشكال فصل اول

شکل 1- 1- نمای عمومی از ارتفاعات کلاردشت……………………………………………… 4

شکل1- 2- راه­های دسترسی به محدوده­ی مطالعاتی………………………………………….. 6

شکل1- 3- نمایی کلی از محدوده مطالعاتی………………………………………………………. 7

شکل 1- 4- نمایی از پوشش گیاهی منطقه………………………………………………………… 8

شکل 1- 5- نقشه زمین شناسی منطقه مورد مطالعه واقع در نقشه‌های زمین شناسی100000: 1 برگه‌های مرزن‌آباد و لنکران………………………………………………….. 9

شکل 1-6- مقطع زمین شناسی منطقه مورد مطالعه واقع در نقشه زمین شناسی100000: 1 برگه لنکران

………………………………………………………………………………………………………………………… 9

اشكال فصل دوم

شکل 2-1- موقعیت منطقه در زون ساختاری البرز………………………………………….. 13

شکل 2-2- توالی لایه‌های آهکی و لاتریتی سازند روته در منطقه رودبارک………. 17

شکل 2- 3- نمایی از کوارتز مونزونیت اکاپل………………………………………………….. 21

شکل2-4- نمایی از تکتونیک منطقه………………………………………………………………… 23

شکل 2-5- نمایی از دایکهای منطقه اکاپل………………………………………………………. 24

شکل 2-6- نمایی از معدن مرمریت سبز دره سایدیم و محل دپوی سنگهای تزئینی کلاردشت……………………………………………………………………………………………………….. 30

شکل 2- 7-توده سینیت آلکالن مجل………………………………………………………………. 31

شکل 2- 8- توده‌های مرمریت معدن بریر……………………………………………………….. 32

شکل 2- 9- تصویر ارتفاعی- رقومی و ترک نمونه اخذ شده از معدن سنگ دیوچال…………………………………………………………………………………………………………… 33

اشكال فصل سوم

شکل 3-1 گرانیت………………………………………………………………………………………….. 38

شکل 3-2 گرانیت پیروکسن دار……………………………………………………………………… 40

شکل 3-3 گرانودیوریت…………………………………………………………………………………. 42

شکل3-4 سینیت کوارتزدار……………………………………………………………………………… 43

شکل 3-5 آلکال سینیت …………………………………………………………………………………. 45

شکل 3- 6 سینیت………………………………………………………………………………………….. 46

شکل 3-7 آندزیت­‌ها………………………………………………………………………………………. 48

شکل3-8 میکا­شیست……………………………………………………………………………………… 49

شکل3-9 نمایی از مرمر………………………………………………………………………………….. 50

شکل 3-10ترتیب تبلور در یک ماگمای گرانیتی در شرایط PH2O=2Kb, Ab\An=3.8 و تشکیل بافت گرانوفیری…………………………………………………………… 52

اشكال فصل چهارم

شکل4- 1- موقعیت سنگ‌های نفوذی مورد مطالعه بر روی نمودار………………….. 58

شکل4- 2- موقعیت سنگ‌های نفوذی مورد مطالعه بر روی نمودار………………….. 58

شکل4- 3- موقعیت سنگ­‌های نفوذی منطقه مورد مطالعه بر روی نمودار ……….. 59

شکل4- 4- پارامتر­های R1, R2دولاروش و همکاران (1980) و موقعیت سنگ‌های منطقه بر روی آن…………………………………………………………………………………………….. 59

شکل4- 5- موقعیت نمونه‌ها مطابق رده بندی دبن و لوفر………………………………… 60

شکل4- 7- طبقه بندی براساس میزان اشباعیت از آلومینیوم……………………………… 60

شکل4- 6- An- Ab- Or براساس مقادیر نورماتیو جهت نامگذاری سنگ‌های آذرین منطقه……………………………………………………………………………………………………………… 61

شکل 4- 8- تفکیک سری ماگمایی سنگ‌های منطقه مورد مطالعه براساس نمودار AFM…………………………………………………………………………………………………………….. 62

شکل 4- 9- تفکیک سری ماگمایی سنگ­های منطقه مورد مطالعه نمودار SiO2 در برابر­ K2O

……………………………………………………………………………………………………………………… 62

شكل 4- 10- تغییرات اکسید‌های اصلی سنگ‌های منطقه مورد مطالعه……………… 66

شکل 4- 11- نمودار تغییرات عناصر کمیاب در برابر SiO2. عناصر فرعی بر حسب PPM و SiO2…………………………………………………………………………………………………. 70

شکل 4- 12- نمودار عناصر کالکوفیل در برابر SiO2………………………………………. 71

شکل4- 13- نمودار عناصر سازگار V, Ni, Crو Co در برابرSiO2…………………… 72

شکل 4- 14- موقعیت نمونه‌های مورد مطالعه بر روی نمودار مانیار و پیکولی (1989) جهت تعیین محیط تکتونیکی……………………………………………………………… 74

شکل 4- 15- نمودار مانیار و پیکولی (1989)…………………………………………………. 75

شکل 4- 16- موقعیت گرانیتوئیدهای مورد مطالعه بر روی نمودار پیرس و همکاران (1984)………………………………………………………………………………………………………….. 76

شکل 4- 17- موقعیت نمونه­ها بر روی نمودار گورتن و همکاران (2002)………. 77

شکل 4- 18- نمودار تعیین محیط تکتونیکی گرانیت­ها با استفاده از پارامترهای R2-R1 دولارش باچلور و بوون (1985) و موقعیت گرانیتوئیدهای مورد مطالعه بر روی آن………………………………………………………………………………………………………………….. 78

شکل 4- 19- نمودار عناصر نادر خاکی سنگ‌های منطقه مورد مطالعه که براساس مقادیر کندریتی نرمالیز شده‌اند…………………………………………………………………………. 81

شکل 4- 20- نمودار عنکبوتی سنگ­های منطقه­ی مورد مطالعه که براساس گوشته اولیه نرمالیز شده­اند………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………… 81

شکل 4- 21- نمودارعنکبوتی سنگ­­های منطقه مورد مطالعه نسبت به N- MORB نرمالیز شده­اند…………………………………………………………………………………………………. 82

شکل 4- 22- نمودارعنکبوتی سنگ­های منطقه مورد مطالعه نسبت به OIB نرمالیز شده­اند……………………………………………………………………………………………………………. 82

اشكال فصل پنجم

 

 

4) دوره معاصر (از سال 1980 تا کنون) …………………………………………………….. 44

3ـ طبقه بندی اختلالهای ویژه یادگیری بر مبنای ………………………………………….. 44

1) اختلال خواندن ……………………………………………………………………………… 45

2) اختلال در ریاضیات ………………………………………………………………………… 46

3) اختلال بیان نوشتاری ……………………………………………………………………… 48

4) اختلال یادگیری که به گونه دیگر مشخص نشده است ……………………………….. 49

4ـ تعریف خواندن ………………………………………………………………………………. 50

5ـ تحول خواندن ……………………………………………………………………………….. 55

6ـ مدل های خواندن ………………………………………………………………………….. 56

1) مدل پایین ـ بالا و مدل بالا ـ پایین ……………………………………………………….. 56

2) مدل تعاملی جبرانی……………………………………………………………………….. 57

3) مدل پیوندگرایی…………………………………………………………………………….. 59

4) مدل آوایی…………………………………………………………………………………… 61

5) مدل ببین و بگو …………………………………………………………………………….. 63

6) مدل تعادل خواندن بیکر …………………………………………………………………… 63

7ـ نارساخوانی………………………………………………………………………………….. 70

1) تعریف نارساخوانی………………………………………………………………………….. 70

2) نشانه های بالینی نارساخوانی …………………………………………………………… 75

3) اختلالهای همراه با نارساخوانی……………………………………………………………. 81

الف ـ اختلالهای جانبی شدن ………………………………………………………………….. 81

ب ـ اختلالهای سازمان یافتگی فضایی ـ زمانی ……………………………………………… 82

ج ـ نابهنجاری حرکات چشم ها ……………………………………………………………….. 83

د ـ تأخیر زبان گفتاری ……………………………………………………………………………. 85

هـ ـ اختلالهای ادراکی …………………………………………………………………………… 86

و ـ اختلال حافظه کوتاه مدت ……………………………………………………………………. 87

ز ـ اختلال نارسایی توجه (ADD) و …………………………………………………………….. 88

ح ـ اختلالهای رفتاری …………………………………………………………………………….. 91

4) شیوع نارساخوانی……………………………………………………………………………… 94

5) تاریخچه نارساخوانی……………………………………………………………………………. 95

6) سبب شناسی نارساخوانی …………………………………………………………………. 99

الف ـ عوامل ژنتیکی ……………………………………………………………………………….. 100

ب ـ عوامل عصب شناختی ………………………………………………………………………… 103

ج ـ تقارن نیمکره های مغزی ………………………………………………………………………. 107

د ـ غلبه طرفی مغز …………………………………………………………………………………. 111

هـ ـ عوامل حرکتی ………………………………………………………………………………….. 114

و ـ عوامل شناختی …………………………………………………………………………………. 115

ز ـ عوامل رفتاری ……………………………………………………………………………………. 118

ح ـ عوامل محیطی ………………………………………………………………………………….. 121

ط ـ عوامل عاطفی ……………………………………………………………………………………. 122

8ـ دیدگاه های مختلف در مورد نارساخوانی ………………………………………………………. 124

9ـ نارساخوانی از دیدگاه نوروسایکولوژی …………………………………………………………. 124

10ـ طبقه بندی نارساخوانی از دیدگاه نوروسایکولوژی …………………………………………… 131

الف ـ نارساخوانی اکتسابی …………………………………………………………………………. 131

ب ـ نارساخوانی تحولی ………………………………………………………………………………. 140

11ـ فرآیند شکل گیری مدل تعادل خواندن از دیدگاه بیکر …………………………………………. 148

12ـ عملکرد نیمکره های مغزی از دیدگاه بیکر ……………………………………………………… 154

13ـ طبقه بندی نارساخوانی تحولی از دیدگاه بیکر …………………………………………………. 156

1) نارساخوانی نوع L (زبان شناختی) ……………………………………………………………….. 156

2) نارساخوانی نوع P (ادراکی) …………………………………………………………………………. 156

14ـ بررسی اعتبار طبقه بندی نارساخوانی نوع …………………………………………………….. 158

15ـسبب شناسی نارساخوانی تحولی نوع ………………………………………………………….. 162

16ـ شیوه های درمانی نوروسایکولوژی از دیدگاه بیکر ……………………………………………….. 164

بخش دوم: یافته های پژوهشی ……………………………………………………………………….. 168

خلاصه ……………………………………………………………………………………………………… 180

فصل سوم: روش تحقیق

1ـ طرح تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 184

2ـ روشهای آماری …………………………………………………………………………………………. 185

3ـ تعریف جامعه آماری و ویژگیهای آن ………………………………………………………………….. 186

4ـ روش نمونه گیری و حجم نمونه ………………………………………………………………………. 187

5ـ ابزارهای پژوهشی …………………………………………………………………………………….. 188

1) آزمون وکسلر کودکان ………………………………………………………………………………….. 188

2) آزمون اختلال خواندن ………………………………………………………………………………….. 188

3) آزمون ADHD و آزمون اختلال سلوک اقتباس شده از پرسشنامه علائم مرضی کودکان………… 199

4) جعبه آموزشی لامسه ای …………………………………………………………………………….. 203

5) برنامه نرم افزاری ………………………………………………………………………………………… 206

6ـ فرآیند تشخیص و روش اجرا ………………………………………………………………………….. 209

7ـ فرآیند طبقه بندی دانش آموزان نارساخوان براساس مدل تعادل خواندن بیکر …………………..211

8ـ فرآیند اجرای شیوه های درمانی نوروسایکولوژی بر مبنای مدل تعادل خواندن بیکر ……………….212

1) تحریک خاص نیمکره ها از طریق کانال دیداری………………………………………………………… 212

2) تحریک خاص نیمکره ها از طریق کامال لامسه ای ………………………………………………….. 221

خلاصه …………………………………………………………………………………………………………. 227

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل

1ـ ارائه نتایج کمی ……………………………………………………………………………………………. 229

الف: توصیف داده ها ………………………………………………………………………………………… 229

ب ـ تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………… 234

ـ تحلیل واریانس آمیخته (3 2)………………………………………………………………………………. 234

فرضیه اول: نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی بر میزان دقت خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع  ال …………………………………………………………………………………………………………. 235

فرضیه دوم: الف) نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی برمیزان درک خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع ال …………………………………………………………………………………………….. 241

فرضیه دوم: ب) نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی برمیزان درک خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع پی ……………………………………………………………………………………………… 246

فرضیه سوم: نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی برمیزان سرعت خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع پی ……………………………………………………………………………………………… 252

خلاصه …………………………………………………………………………………………………………… 258

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1ـ بحث و تحلیل درباره یافته ها ……………………………………………………………………………….. 260

2ـ محدودیتها …………………………………………………………………………………………………….. 270

3ـ پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………. 271

4ـ کاربردهای آموزشی و پرورشی …………………………………………………………………………….. 272

منابع

1) منابع فارسی………………………………………………………………………………………………….. 274

2) منابع انگلیسی ………………………………………………………………………………………………. 276

چکیده:

در پژوهش حاضر، اثرات درمان نوروسایکولوژی در کارآمدی خواندن دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی تحولی مورد بررسی قرار گرفت. به منظور انجام این پژوهش، ابتدا تعداد 165 نفر از دانش آموزان مشکوک به نارساخوانی در مقطع ابتدایی از پایه های سوم، چهارم و پنجم به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به صورت تصادفی انتخاب و سپس از میان آنها تعداد 60 دانش آموز پس از اجرای آزمونهای تشخیصی (از جمله آزمون هوشی وکسلر کودکان، آزمون اختلال خواندن، آزمون ADHD و آزمون اختلال سلوک) به صورت هدفمند برگزیده شدند. سپس، آزمودنیهای نارساخوان بر مبنای مقیاس طبقه بندی بیکر، درچهارگروه آزمایشی وگواه نوع L/p (تعداد هر گروه 15 نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. پس از اجرای پیش آزمون در هر دو گروه، گروههای آزمایشی نوع L/p به مدت 20 جلسه، تحت درمان شیوه های نوروسایکولوژی (HSS) قرار گرفتند. اما گروههای گواه نوع L/p، هیچگونه روش درمانی را دریافت نکردند. پس از آن، در هر دو گروه آزمایشی و گواه، پس آزمون (بلافاصله پس از اتمام درمان) و آزمون پی گیری (پس از گذشت 4 ماه) به اجرا درآمد. در پایان داده های بدست آمده با روش آماری تحلیل واریانس آمیخته، تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و آزمونt وابسته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهشی حاکی از آن بود که اولاً مداخله های نوروسایکولوژی بر مبنای مدل تعادل خواندن بیکر سبب افزایش میزان دقت و درک خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع L گردید. همچنین این شیوه ها موجب افزایش میزان درک وسرعت خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع p گردید. ثانیاً، کاربرد این شیوه های درمانی موجب پایداری اثرات درمان (پس از گذشت 4 ماه) در این گروه از کودکان شد.